Prva Mreža kinoprikazivača Crne Gore osnovana u Mojkovcu

Prva Mreža kinoprikazivača Crne Gore osnovana je u subotu, 27. aprila, u Mojkovcu. Osnivači mreže su Filmski centar Crne Gore i Centar za kulturu „Nenad Rakočević“ iz Mojkovca.

Osnivačka skupština Mreže kinoprikazivača održana je u Mojkovcu u sklopu „Konferencije za razvoj bioskopske publike u Crnoj Gori“. Za predsjednicu mreže imenovana je producentkinja Ana Lazarević, dok je za potpredsjednicu izabrana Katarina Jovanović.

Načelnik Direkcije za razvoj djelatnosti u oblasti kulturno – umjetničkog stvaralaštva Petar Kovačević prilikom obraćanja na konferenciji, kazao je da  Novim Nacionalnim programom razvoja kinematografije za period od 2025. do 2029. godine koji je u pripremi, sa Akcionim planom za period od 2025. do 2026. godine, digitalizacija bioskopa u Crnoj Gori se nastavlja i biće jedna od prioritetnih aktivnosti.

– Prethodnim Nacionalnim programom razvoja kinematografije, koji je važio za period od 2018. do 2023. godine, u cilju jačanja i unapređenja kinematografskog sektora u cjelini, jedan od prioriteta u domenu unapređenja prikazivačke djelatnosti je bio izrada i sprovođenje plana i programa digitalizacije bioskopa u Crnoj Gori. U decembru 2023. godine, Ministarstvo kulture i medija je uspješno zaključilo Ugovore o sufinansiranju projekta digitalizacije pozorišnih i bioskopsih dvorana u Podgorici (JU KIC „Budo Tomović“), Danilovgradu (JU CZK Danilovgrad), Tuzima (JU KIC „Malesija“) i Baru (Ljetnja scena JU Kulturni centar Bar). Novim Nacionalnim programom razvoja kinematografije za period od 2025. do 2029. godine koji je u pripremi, sa Akcionim planom za period od 2025. do 2026. godine, digitalizacija bioskopa u Crnoj Gori se nastavlja i biće jedna od prioritetnih aktivnosti – rekao je Kovačević.

Potreba za organizovanjem „Konferencije za razvoj bioskopske publike u Crnoj Gori“ s obzirom na broj digitalizovanih sala u Crnoj Gori, prema riječima direktorice Filmskog centra Crne Gore Aleksandre Božović, dio je strateškog plana Filmskog Centra Crne Gore kako bi se u našoj zemlji prije svega osnažio domaći film, kao i razvila nova baza publike. Kao jedan od načina da se doprinese podizanju svijesti i približavavanja domaće kinematografije publici u martu je pokrenut i projekat „PONOVO RADI BIOSKOP: Savremeni crnogorski film 2017-2023“. Ideja da se donese Odluka o osnivanju Udruženja Mreža kinoprikazivača Crne Gore proistekla je iz potrebe razvoja prikazivačke djelatnosti kao osnove za razvoj publike.

– Filmski centar Crne Gore, u partnerstvu sa Ministarstvom kulture i medija i lokalnim samoupravama uložio je i ulagaće značajna sredstva za stvaranje što boljih uslova za rad digitalizovanih bioskopa. Zakonom o kinematografiji je definisano da je kinematografija djelatnost od javnog interesa. Ipak, neohodnost osnivanja Mreže kinoprikazivača Crne Gore koja bi se bavila upravo ovim pitanjima nametnula se posljednjih godina kada je posle dugog niza godina uspješno digitalizovano 10 bioskopa u Crnoj Gori. Naš cilj je da u svakom gradu radi bioskop po najsavremenijim standardima. U svim gradovima u kojima još uvijek nema uslova za digitalizaciju ili ona nije završena Filmski centar Crne Gore će kao i do sada slati svoj putujući bioskop, kako bi publika i u ovim opštinama mogla da gleda filmove. Inicijativa Centra kulturu „Nenad Rakočević“ iz Mojkovca je od izuzetne važnosti budući da je ovdje digitalizovana prva bioskopska sala, te da je ovo grad sa jednom od dvije najstarije filmske manifestacije u Crnoj Gori „Mojkovačkom filmskom jeseni“ – kazala je Božović.

Formiranje Mreže kinoprikazivača Crne Gore, kako je kazala predsjednica Mreže Ana Lazarević, važan je korak ka unaprjeđenju i razvoju kinoprikazivača i kinoprikazivačke djelatnosti.

– Ciljevi Mreže kinoprikazivača Crne Gore su upoznavanje i povezivanje članova mreže prvi put u istoriji crnogorske kinematografije, razmjena iskustava, primjera dobre prakse, razmatranje zajedničkih problema, donošenje odluka koje će osnažiti, kako samu Mrežu, tako i njen uticaj u zemlji i regionu. Tehnološki izazovi, suočavanje sa smanjenjem broja publike u bioskopima, privlačenje nove publike, promjene navika gledalaca, filmska piraterija, finasiranje, samo su neki od izazova. Činjenica jeste da to mogu biti prepreke, ali ćemo tome pristupiti kao prilici za inovacije i razvoj novih poslovnih modela. Imperativ je da domaći film mora da bude vidljiviji, a da bi se to postiglo neophodno je pokrenuti iinicijative za razvoj nove publike i povećanje gledanosti u bioskopima – rekla je Lazarević.

Udruženje će u tom smislu, prema riječima Lazarević, podsticati i razvijati brojne oblike aktivnosti svojih članova u cilju jačanja i razvoja organizacionih, programskih i tehničkih kapaciteta kinoprikazivača.

– Kao jedan od najboljih načina finansiranja, naročito za centre za kulturu koji pokrivaju više umjetničkih sadržaja i manifestacija jeste i korišćenje evropskih fondova, te ćemo u tom pogledu organizovati radionice za pisanje projekata.  U budućem periodu planiramo programe edukacije za programiranje koje bi pohađali urednici filmskog programa, kao i  radionice edukacije za kinooperatere za rukovođenje savremenom digitalnom opremom za prikazivanje filmova. Prva od njih biće organizovana u Baru od 11 do 14. juna – istakla je Lazarević.

Programska koncepcija Mreže, kako je Lazarević objasnila, zasnivaće se  na umjetničkoj relevantnosti i imati svijest o obrazovnoj funkciji kulturnih institucija, njihovoj odgovornosti za razvoj cjelokupnog kulturnog polja u kojem je neophodno da budu otvoreni prema potrebama zajednica.

– Kroz saradnju sa festivalima, uključivanjem u međunarodne programe, kolaboraciju sa mrežama u regionu, razvijaćemo programske strategije koje se neće temeljiti isključivo na komercijalnom pristupu već ćemo se truditi da pronađemo modele održivosti sa programima u kojima će biti zastupljeni igrani, animirani, dokumentarni, eksperimentalni, kratkometrazni i dugometrazni filmovi, kao i evropska ostvarenja – istakla je Lazarević.

Osnivanje Mreže kinoprikazivaža, kako je ocijenila potpredsjednica Katarina Jovanović, predstavlja veliki korak za kinoprikazivačku djelatnost.

– Očekujem da će Mreža postati platforma za razmjenu ideja, resursa i iskustava među kinoprikazivačima i filmskim profesionalcima u našoj zemlji. Vjerujem da ćemo zajedničkim snagama uspjeti da podignemo filmsku industriju na viši nivo i doprinesemo kulturnom razvoju Crne Gore. Posebno bih željela da se zahvalim Aleksandri Božović, direktorici Filmskog centra Crne Gore na ukazanom povjerenju kroz predlog za mjesto potpredsjednice Mreže kinoprikazivača, kao i kolegama na izboru. Njena posvećenost i profesionalizam su glavni „krivac“ za uspjeh ove cijele ideje. Iskrena zahvalnost Filmskom centru Crne Gore na prepoznavanju važnosti Centra za kulturu Mojkovac, što je još jedan dokaz da smo kolege i ja, na čelu sa direktoricom Zoricom Manojlović, na pravom putu. Ova podrška je izuzetno važna za naš dosadašnji rad i predstavlja vjetar u leđa za buduće aktivnosti. Takođe, želim da istaknem da je sjedište Mreže locirano u Mojkovcu, što predstavlja važan korak ka decentralizaciji kulturnih aktivnosti u Crnoj Gori. Ovaj grad je odabran kao domaćin za našu osnivačku skupštinu, što ima izuzetan značaj za lokalnu zajednicu. Pozivam sve zainteresovane strane da podrže naš rad i pridruže se ovom važnom projektu ka boljoj budućnosti crnogorske kinematografije – zaključila je Jovanović.

U sklopu konferencije održani su različiti paneli – na prvom, na kom su učestvovali Petar Kovačević načelnik direkcije za kulturu i umjetničko stvaralaštvo u Ministarstvu kulture i medija, Aleksandra Božović direktorica Filmskog centra Crne Gore, Zorica Manojlović direktorica Centra za kulturu Mojkovac i Marko Janketić predsjednik Skupštine opštine Mojkovac, razgovaralo se o digitalizaciji bioskopa i razvoju publike.

Na drugoj diskusiji iznešene uporedne prakse mreža kinoprikazivača iz regiona i Crne Gore. Učesnici su bili Boban Stefanović presjednik Mreže kinoprikazivača Srbije, Bistra Georgieva iz Sjeverne Makedonije i Alen Munitić i Goran Akrap iz Kina Mediteran.

Pored toga, govorilo se i o radu distributerskih kuća u Crnoj Gori iz ugla Rajka Erića iz distributerske kuće Taramount film, Nemanje Milojevića iz Megacom filma, Ivane Kostić iz Delius filma i Vuka Perovića ispred jedine distributerske kuće u Crnoj Gori.

Frédéric Cornet predstavio je funkcionisanje asocijacije Europa Cinemas.