Obilježen Dan srpskog jedinstva: Sjećanje na dobrovoljce iz Boke, učesnike Velikog rata

Povodom 15. septembra – Dana srpskog jedinstva, slobode i nacionalne zastave danas je u manastiru Savina služen parastos rodoljubima iz Boke, koji su živote položili na oltar otadžbine u Balkanskim i Prvom svjetskom ratu.

Konzul Republike Srbije u Herceg Novom Zoran Dojčinović, kazao je da ih na Savini ujedinjuje i spaja slavna prošlost, te da je zastava trobojka jedan od simbola kojim se srpski narod ponosi.

-Srpska vojska je noseći trobojku na današnji dan prije 103 godine izvršila proboj Solunskog fronta što je naznačilo i ubrzalo okončanje Prvog svjetskog rata na čitavom evropskom kontinentu. Taj veliki vojnički uspjeh predstavlja dio pobjede koja je donijela mir i slobodu čitavoj Evropi. Junačka srpska vojska je u svojim redovima imala više hiljada boraca iz Boke Kotorske i Crne Gore. Noseći zastavu kao simbol naših pobjeda u silovitom proboju za manje od dva mjeseca nakon proboja Solunskog fronta oslobodila je Srbiju, Crnu Goru ali i druge porobljene zemlje, kazao je Dojčinović i istakao da srpski narod i danas daje doprinos boljoj budućnosti i razvoju čovječanstva sa svojim istaknutim naučnicima, umjetnicima, ali i sportistima sa jasnom željom za opšti napredak mir i boljom budućnošću za sve ljude na svijetu.

-Iako se danas suočavamo sa brojnim izazovima budimo dostojni svojih predaka. Nema viših i važnijih vrijednosti od jedinstva i slobode za koju su se naši preci borili i za koju ćemo se boriti u budućnosti-poručio je Dojčinović.
Za Mirka Mustura, predsjednika UO Matice Boke, današnji dan je prilika da se prisjetimo i odamo počast Bokeljima dobrovoljcima koji su se borili pod trobojkama srpske i crnogorske vojske u Balkanskim i Prvom svjetskom ratu.

-Veliki broj rodoljuba Boke od Paštrovića do Sutorine dao je značajan doprinos u borbi za oslobođenje i ujedinjenje za krst časni i slobodu zlatnu. Mnogi od njih ostavili su svoje živote na tom slavnom putu. Dolazili su direktno, stupali u dobrovoljce, napuštali austrougarsku vojsku i priključivali se svojima, dolazili su preko okeana iz Južne i Sjeverne Amerike ili iz ruskog zarobljeništva i zajedno sa dobrovoljcima iz drugih naših krajeva, brojem od 25.000 popunili i ojačali Prvu i Drugu srpsku armiju. Na današnji dan te dvije armije probile su Solunski front i više ništa nije moglo da zaustavi vojnu propast centralnih sila, prvo Bugarske a potom vrlo brzo i glavnih članica Austrougarske i NJemačke, kazao je Mustur i da pored dobrovoljaca koji su neposredno učestvovali u borbama s poštovanjem mora da spomene naša dva ugledna sugrađanina: Mirka Komnenovića i Špira Poznanovića, „ljude koji su svo svoje znanje, energiju i patriotizam uložili u organizovanje prikupljanja i dovođenja dobrovoljaca, prvo u Beogradu pa onda i na Solunski front“.

-I zato kada se spomene Cer i Kolubara, stradanje civila u Mačvi, odbrana Beograda, herojska borba kod Mojkovca i austrougraski juriš na Lovćen i prvo rušenje NJegoševe kapele, golgota preko Albanije, iscjeljujući Krf i tužno Vido, i slavni početak oslobođenja koji danas obilježavamo, sjetimo se dobrovoljaca iz Boke koji su se najčasnije odužili svom narodu, poručio je Mustur.

Po riječima predsjednika SO Herceg Novi Ivana Otovića, danas se proslavlja proboj Solunskog fronta ali i jedinstvo naroda koji je bez obzira na današnje granice povezan jer ima zajedničko istorijsko sjećanje i naslijeđe koje niko ne može da oduzme:

-Ovo je važan datum i srce mi je puno kada vidim da smo se danas okupili u ovome broju. Proboj Solunskog fronta nije bio samo da bi se oslobodila Srbija i Srbi, nego da bi svi narodi u tada porobljenoj Evropi imali mogućnost da žive slobodno u svojim zemljama. Srbi su ti koji su zapalili iskru slobode, koji su prvi pobijedili na Kolubari i Ceru. Oni su dali veliki doprinos da se slome centralne sile. Mi smo ponosni na činjenicu da smo kao dio srpskog naroda dali veliki doprinos. Boka, Paštrovići kao i ostatak današnje Crne Gore su mjesta odakle su dolazili brojni dobrovoljci. Oni su zajedno sa srpskom vojskom, vojskom Kraljevine Srbije jurišali na Solunskom frontu. Mi moramo da znamo kakva je bila ta srpska vojska, koja je prošla albansku golgotu. Mnogi su ih otpisali, ali ti živi mrtvaci su na kraju vaskrsli. Vaskrsli su ne samo sebe, već i srpsku državu i državotvornost. Mi smo ti koji to treba da baštinimo. Trebamo da odolijevamo svim pritiscima, kazao je Otović. On je istakao da su prošlogodišnje litije pokazale da u srpskom narodu postoji ta nit da se brani ono što je sveto, identitet i istorija.

-Koliko god da nas jaka sila napada mi ne damo na sebe. Bez obzira na političke i ideološke razlike mi se moramo okupiti oko naše zastave. Moramo da budemo svjesni da ako nismo zajedno i ako smo razjedinjeni lako ćemo biti plijen stranim zavojevačima. Na nama je da vodimo računa o onim interesima koji su univerzalni koji nas jedino mogu očuvati. Mi ovim ne ugrožavamo nikoga nego samo ne damo na sebe. Čuvamo ono naše, za nas i za naše potomke, zaključio je predsjednik SO Herceg Novi.

U prigodnom programu na platou kod spomenika prikazana je srpska vojnička uniforma iz Velikog rata i pukovska zastava koja je nošena prilikom proboja Solunskog fronta. Skupu je prisustvovao ministar savjetnik u Ambasadi Republike Srbije u Podgorici Mićo Rogović i potpredsjednik Opštine Kotor Siniša Kovačević.

Organizatori Dana srpskog jedinstva slobode i nacionalne zastave su : Kolo srpskih sestara, NVO Matica Boke, NVO Srpski Soko, SKPD Prosvjeta, FK Obilić, NVO Karađorđe, Vitezovi Sv. Stefana, NVO Mi znamo ko smo i NVO Riznica starih umjetničkih zanata i vještina. Pokrovitelj je Generalni konzulat Republike Srbije u Herceg Novom.

(RTHN)