Njemačka vlada svakodnevno radi na iznalaženju načina da održi svoju ekonomiju u ovom turbulentnom periodu. U nezavidan položaj EU je sebe i svoje članice dovela odlukom da sankcioniše Rusiju zbog vojnog sukoba u Ukrajini. Ta odluka je uzrokovala haos i u ekonomski najjačoj članici EU – Njemačkoj.
Najnovija vijest, saopštena od strane zamjenika generalnog direktora kompanije KazTrans Oil, Amiržana Ospanova, da Njemačka i u 2024. godini planira da se snabdijeva kazakhstanskom naftom preko ruskog gasovoda „Družba“, tjera nas da preispitamo sve sankcije Evropske unije Rusiji, kao i slijepo pridruživanje istim od strane crnogorske Vlade.
Bivša sovjetska republika planira 2024. godine da isporuči 1.2 miliona tona nafte Njemačkoj, a naftu će izvoziti kazahstanski konzorcijum Karačaganak Petroleum Operating. Ranije ljetos, u junu, kazahstanski predsjednik Kasim Džomart Tokajev rekao je da Kazahstan može naredne godine isporučivati pomenutu količinu nafte.
Zašto je ova informacija u neku ruku bitna i Crnoj Gori? Zbog toga što je naša Vlada izgleda u zabludi da se ne može sarađivati sa Rusijom, čak i sada kada smo se po briselskom diktatu pridružili sankcijama toj državi.
Njemačka je pravi primjer da se sankcije mogu zaobilaziti, ukoliko je to u interesu sopstvene ekonomije. Malo je vjerovatno da će sva nafta kroz ruski gasovod „Družba“ biti isključivo kazakstanskog porijekla, a i da hoće, zbog čega Njemačka ne zaobiđe ruski gasovod? Jednostavno zato što bi tim činom još više naštetila sopstvenim ekonomskim interesima.
Iako EU pokušava na sve načine da prekine ekonomske odnose sa Rusijom, to je praktično nemoguća misija.
Glavni diplomata Evropske unije Džozef Borelj u maju je izjavio kako Unija mora razmotriti načine za smanjenje prihoda Moskve od rafiniranih proizvoda.
„EU bi trebala suzbiti Indiju koja Evropi prodaje rusku naftu kao rafinisana goriva, uključujući dizel“, rekao je tada Borelj.
Po njegovim riječima zvanični Brisel je svjestan da indijske rafinerije kupuju velike količine ruske sirove nafte prije nego što je prerade u goriva za prodaju evropskim kupcima.
„Ako dizel ili benzin ulaze u Evropu, a dolaze iz Indije od prerađene ruske nafte, to je svakako zaobilaženje sankcija i države članice moraju preduzetii mjere”, rekao je Borelj.
Indija je postala jedan od najvećih kupaca ruske sirove nafte od invazije na Ukrajinu, a njene rafinerije zarađuju velike marže kupovinom sirove nafte koja je sada u velikoj mjeri zabranjena iz EU-a, prije nego što u Evropu prodaju goriva u punoj cijeni.
EU zvanično preduzima veliki broj mjera da umanji, a na kraju i potpuno isključi svoju zavisnost od ruske nafte. Taj cilj je veoma teško ostvariv bez određenih konsekvenci, koje već uveliko osjećaju građani EU, a i mi koji smo samo kandidati.
Crnogorska vlada, iako „mora“ da prati sve poteze Evropske unije, ipak ne bi trebalo da ih slijedi pošto-poto. Naša ekonomija je toliko nerazvijena i zavisna od stranih investicija, da mi nemam taj luksuz da otjeramo i najveće investitore. Čak i ove godine Rusi su bili najveći investitori u Crnoj Gori sa uloženih 52.5 miliona evra.
Pozitivna stvar u ovom trenutku je da crnogorska vlada još uvijek nije odlučila da ukine 30-dnevni bezvizni režim ruskim državljanima, iako je bilo nekih glasina da do toga može doći.
Nadajmo se da će naša vlada zadržati makar mrvu dostojanstva i odbiti eventualni pritisak EU da donese još neku, za našu ekonomiju, pogubnu odluku.
I na kraju, možda bismo ponekad mogli da se bar u nečemu ugledamo na Srbiju, i da se potrudimo da se ne dodovoravamo onima koji na nama više od deceniju primjenjuju strategiju „štapa i šargarepe“.