Savjet za srpski jezik pri Vladi Srbije tražiće izmjene spornog Zakona o rodnoj ravnopravnosti
Savjet za srpski jezik, nezavisno tijelo pri Vladi Srbije, predložiće novoj Vladi, nakon što bude formirana, da izmijeni Zakon o rodnoj ravnopravnosti u dijelu u kom se propisuje upotreba rodno senzitivnog jezika.
Polemika u javnosti o rodno senzitivnom jeziku, odnosno upotrebi ženskih oblika za profesije i titule žena, traje godinama unazad. Sada se prenijela i na institucionalni nivo budući da se ovom zakonu, koji je 2021. usvojila Skupština Srbije, protivi tijelo Vlade.
Zakon, između ostalog, propisuje da državni organi koriste rodno senzitivni jezik „u nazivima radnih mjesta, položaja, zvanja i zanimanja“, a na korišćenje ženskih oblika za profesije i zvanja obavezuje i medije.
Zakon je stupio na snagu, ali je Ministarstvo za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog, kao predlagač zakona, odložilo primjenu pojedinih odredbi do juna ove godine.
Najveću pažnju u zakonu privukle su kaznene odredbe za državne organe koji ne koriste rodno senzitivni jezik. U javnim polemikama na stranu protivnika rodno senzitivnog jezika svrstala se i Srpska pravoslavna crkva.
Šta traži Savjet za srpski jezik?
„U preporuci Vladi Srbije prenijećemo stav Saveta da treba ukinuti sve lingvističke odredbe iz Zakona o rodnoj ravnopravnosti jer su napisane bez konsultovanja relevantnih institucija“, navodi se u pisanom odgovoru Radiju Slobodna Evropa (RSE) predsjednika Savjeta za srpski jezik, Aleksandra Milanovića.
Savet za srpski jezik osnovan je odlukom Vlade u martu 2023. sa zadatkom da prati i analizira stanje upotrebe srpskog jezika u javnom životu, kao i da daje preporuke i stručna mišljenja.
Sa druge strane, Zakon o rodnoj ravnopravnosti usvojen je u Skupštini Srbije dvije godine prije osnovanja Saveta i u nekoliko članova propisuje upotrebu rodno senzitivnog jezika. Inače, ovaj zakon u širem smislu propisuje mjere za ostvarivanje i unapređivanje rodne ravnopravnosti u Srbiji, a ne bavi se isključivo jezikom.
Zakon o rodnoj ravnopravnosti propisuje novčanu kaznu za državne organe od 5.000 do 150.000 dinara (od 43 do 1,276 evra) za više prekršaja koje se tiču pitanja rodne ravnopravnosti i diskriminacije.
Jedan od prekršaja tiče se i upotrebe rodno senzitivnog jezika, odnosno uvodi se obaveza korišćenja rodno senzitivnog jezika, kako se navodi, „u udžbenicima i nastavnom materijalu, kao i u svjedočanstvima, diplomama, klasifikacijama, zvanjima, zanimanjima i licencama, kao i u drugim oblicima obrazovno-vaspitnog rada“.
Zakonom se predviđa i da su mediji u Srbiji dužni da prilikom izvještavanja „koriste rodno osjetljiv jezik i da razvijanjem svijesti o značaju rodne ravnopravnosti doprinose suzbijanju rodnih stereotipa“. Ipak, za kršenje ove obaveze u zakonu za medije nisu propisane kaznene odredbe.
Savjet najavljuje da će preporuke predati Vladi Srbije nakon što bude formirana.
(RT Balkan)