Vijek Podgoričke skupštine: Dan kada su braća pisala istoriju

Na današnji dan prije 100 godina Velika narodna skupština srpskog naroda u Crnoj Gori, poznatija kao Podgorička skupština, izglasala je istorijsku i slavnu odluku o ujedinjenje Crne Gore i Srbije.

Odluku o ujedinjenju izglasalo je 160 poslanika Podgoričke skupštine, a taj dokument je predviđao da se Crna Gora ujedini sa Srbijom u jednu državu pod dinastijom Karađorđević.

Prema odluci Podgoričke skupštine, crnogorski suveren kralj Nikola, koji je ranije pobjegao iz zemlje, zbačen je sa prestola.

Odluka Podgoričke skupštine od 26. novembra o ujedinjenju Crne Gore sa Srbijom bila je uvod u proglašenje zajedničke države Srba, Hrvata i Slovenaca 1. decembra u Beogradu.

Podgorička Skupština je zasjedala je od 24. do 29. novembra, a najvažnija sjednica održana je 26. novembra kada je donijeta istorijska odluka o ujedinjenju Kraljevine Crne Gore i Kraljevine Srbije, kao i odluka o detronizaciji dinastije Petrovića.

Priznanje međunarodne zajednice

Međunarodna posmatračka komisija, sastavljena od više članova iz različitih država, saopštila je da su odluke Podgoričke skupštine odražavale većinsku volju stanovništva tadašnje Crne Gore.

Odluke Podgoričke skupštine
Portal IN4S integralno prenosi tačke izvještaja koji je sačinila međunarodna posmatračka komisija sastavljena iz više članova iz različitih zemalja, povodom izbora za Podgoričku skupštinu i generalnog stanja u Crnoj Gori:

1) Trupe koje su se nalazile u Crnoj Gori su bile jugoslovenske, a ne srbijanske: njihov broj u cijeloj zemlji ne prelazi 500 ljudi: one nijesu bile upletene u uzbore i zbivanja oko božićne pobune;

2) Izbori su bili slobodni pošto 500 oficira i vojnika jugoslovenskih nijesu mogli desetinama hiljada Crnogoraca nametnuti svoju volju;

3) Izbori su bili demokratskiji nego oni praktikovani za vrijeme vladavine bivšeg kralja Nikole;

4) Svi Crnogorci su bili za ujedinjenje sa Srbijom i ne žele povratak raskralja Nikole, kojega drže za izdajnika zemlje;

5) Pobuna je prouzrokovana od strane nekoliko agenata bivšeg kralja, a koji su potpomognuti agentima italijanskim; mogli su obmanuti neke neobaviještene ličnosti;

6) U zemlji je vladao mir, krivci će biti osuđeni od strane redovnih sudova;

7) Zahtijeva se da odbjegli pobunjenici kod Italijana u San Đovani Di Medui i Kotoru budu predati francuskom generalnu Venelu i da odgovaraju za rušenje telefonskih žica i pljačku vojničkih namirnica. Broj zatvorenih ličnosti se penje od prilike na jednu stotinu. Svi seljaci su pušteni na slobodu.

Pobunu finansirala Italija

Crna Gora je na početku Prvog svjetskog rata stala na stranu saveznika, da bi 1916. godine bila okupirana od Austrougarske. Kralj Nikola i crnogorska Vlada emigrirali su tada iz zemlje, a 1918. godine u Crnu Goru dolaze savezničke i srpske trupe koje je oslobađaju od austrougarske okupacije.

Crna Gora nije učestvovala na Mirovnoj konferenciji u Versaju poslije Prvog svjetskog rata.

Pozdravni telegram Mitrofana Bana
Kralj Nikola poslao je Pariskoj konferenciji zahtjev da se povrati nezavisnost Crne Gore, ali njegova molba je odbijena.

Nakon odluke Podgoričke skupštine o ujedinjenju, u Crnoj Gori je izbila takozvana božićna pobuna pristalica svrgnutog kralja Nikole i konfederalnog jugoslovenskog ujedinjenja, a finansirala je Italija.

Tu pobunu, uz pomoć saveznika, ugušile su pristalice ujedinjenja, a oružane borbe crnogorskih komita nastavljaju da traju sve do 1924. godine kada oni prihvataju amnestiju kralja Aleksandra Karađorđevića.

Crna Gora i Srbija bile su u raznim oblicima zajedničke države 88 godina, odnosno sve do referendum 21. maja 2006. godina, na kojem je, uz brojne malverzacije i prevare, izglasana crnogorska nezavisnost.

Nadamo se da će ponovo doći dan kada će se Crna Gora i Srbija ponovo naći u bratskom zagrljaju.

(IN4S)