Sudski vještak konstatovao da je „Pomorski“ oštetio radnike

Finansijski vještak potvrdio opravdanost potraživanja radnika monopolističke trajektne kompanije, koja za 14 radnika koji su tužili tu kompaniju duguje iznose koji se kreću od 10.000 do čak 25.000 eura po zaposlenom

Kompanija “Pomorski saobraćaj” iz Kamenara godinama je uskraćivala svoje zaposlene za dio primanja koja im po zakonu pripadaju.

To je konstatovao sudski vještak ekonomsko-finansijske struke mr Dragan Đukić iz Podgorice koji je angažovao sud, u sporu koji je 14 bivših i aktuelnih radnika te kompanije pokrenulo protiv “Pomorskog saobraćaja” pred Osnovnim sudom u Herceg Novom. Spor se vodi pred sutkinjom Vesnom Gazdić koja još nije donijela prvostepenu presudu u tom slučaju.

Analizirajući po nalogu suda obimnu poslovnu dokumentaciju koju mu je dostavio “Pomorski saobraćaj”, vještak je konstatovao “postojanje manje isplaćenih naknada na ime minulog staža, prekovremenih sati rada, neiskorištenog godišnjeg odmora i regresa za godišnje odmore“ za 14 radnika koji su tužili tu kompaniju.

Te naknade, na koje po zakonu imaju pravo, menadžment “Pomorskog saobraćaja” im je uskratio u periodu od kraja avgusta 2008. do početka avgusta 2017, pa po nalazu vještaka, kompanija tim radnicima duguje ukupne iznose koji se kreću od 10.000 do čak 25.000 eura po zaposlenom.

“Nakon ovakvog nalaza vještaka, jasno je zašto je u protekle skoro dvije godine, menadžment ‘Pomorskog saobraćaja’ insistirao na tome da svi radnici potpišu blanko izjave da nemaju nikakvih potraživanja iz ranijeg perioda prema poslodavcu, odnosno zašto je od zaposlenih traženo da potpisuju nove ugovore o radu u kojima je, u članu 14, navedeno da obje strane, i poslodavac i zaposleni, povrđuju da su sa danom potpisivanja tog ugovora ‘u potpunosti i redovno izmirene sve obaveze poslodavca prema zaposlenom, koje proističu iz rada i radnog odnosa po prethodnom ugovoru o radu’. Ovo je dokaz da nas je menadžment kompanije svjesno i namjerno uskraćivao za naš novac, a onda i državu za poreze i doprinose na ta naša primanja“, kazao je “Vijestima“ predsjednik Nezavisnog sindikata “Pomorskog saobraćaja” Ivan Vučinović.

On je istakao da je, kada je u toj privatnoj firmi prvi put prije skoro dvije godine osnovana sindikalna organizacija, izvršni menadžment preduzeo brojne mjere da je u startu uguši, pri čemu je narednih mjeseci otpustio većinu radnika koji su se učlanili u sindikat i postali članovi njegovog rukovodstva.

“Tada nas je menadžment optuživao da smo zbog političkih motiva formirali sindikat i da radimo na razbijanju firme, ali evo, sada se vidi da su pravi razlog za sve njihove antisindikalne poteze koje su u međuvremenu napravili, zapravo bile pare i pozamašni iznosi za koje su pojedinačno oštetili sve radnike kompanije“, kazao je Vučinović koji je i sam prošle godine dobio otkaz zbog kojeg se još sudi sa tom kompanijom.

On je istakao da su trojica njegovih kolega, Edvard Krivokapić, Predrag Pavlović i Miodrag Radanović, juče od izvršnog direktora Dejana Bana, po drugi put vraćeni na posao u toj kompaniji nakon nedavno donesene pravosnažne presude Višeg suda u Podgorici koji je potvrdio presudu Osnovnog suda u Herceg Novom da su otkazi koje im je Ban dao ranije, bili nezakoniti, te je obavezao “Pomorski saobraćaj” da tu trojicu radnika vrati na radna mjesta koja su ranije pokrivali.

“Pomorski saobraćaj” je kompanija koja se bavi trajektnim prevozom na jedinoj takvoj liniji u državi, Lepetane-Kamenari preko tjesnaca Verige u Boki Kotorskoj. Ta kompanija u vlasništvu je podgoričkih biznismena Dejana i Dušana Bana, bliskih predsjedniku Crne Gore i lideru DPS-a Milu Đukanoviću, kao i njihovog poslovnog partnera Željka Mihailovića.

Proteklu godinu dana obilježili su sukobi menadžmenta Pomorskog saobraćaja sa radnicima, nakon osnivanja prvog sindikata u toj kompaniji. Sindikalno organizovanje radnika i njihova zalaganja za poboljšanje uslova rada i povećanje primanja, izazvali su oštru reakciju menadžmenta koji je ubrzo pod raznim izgovorima, otpustio 10 članova sindikata, među kojima i predsjednika te radnilke asocijacije Vučinovića. Otpušteni radnici potom su tužili firmu zbog kako tvrde nezakonitih otkaza i te parnice su većim dijelom, još u toku.

Državna firma koja je bila u većinskom vlasništvu Fonda PIO i svojom zaradom dopunjavala hronično deficitarni crnogorski penzioni fond, po odluci Savjeta za privatizaciju, privatizovana je 2004. bez javnog tendera, kupovinom državnih akcija na berzi. Za to je firma “Prohouse” državi tada platila 1,2 miliona eura, od čega samo 680 hiljada eura u kešu, a ostatak obveznicama stare devizne štednje koje je prethodno kupila po diskontovanim cijenama. Na čelu Fonda PIO koji je u ljeto 2004. odlučio da naprasno proda “Pomorski sabraćaj” bio je visoki funkcioner DPS-a, aktuelni guverner CBCG, Radoje Žugić.

Javnosti nikad nije objašnjeno zašto je država čiji je predsjednik Vlade tada bio lider DPS-a Milo Đukanović, naglo odlučila da privatizuje jednu od ekonomskih najuspješnijih kompanija u državi koja joj je tada donosila oko pola miliona eura čistog profita godišnje. Nikad nije objašnjeno ni zašto manjinski akcionari “Pomorskog saobraćaja” u tada većinskom vlasništvu Fonda PIO, nisu bilo obaviješteni da će država na berzu iznijeti svoje akcije, iako su manjinski akcionari bili spremni da ih plate do dva miliona eura – znatno više nego što su to učinili braća Ban i “Prohouse” kao konačni kupci.

“Pomorski saobraćaj” je monopol na jedinoj trajektnoj liniji u državi dobio po ugovoru sa JP “Morsko dobro” (MD) o zakupu morske obale u Kamenarima i Lepetanima iz 2004. Po tom ugovoru “Pomorski saobraćaj” MD-u treba da plaća mjesečnu naknadu u visini od četiri odsto prihoda ostvarenog prodajom svojih usluga, ali su revizori koji su analizirali poslovanje MD-a svojevremeno upozorili da ta državna firma nikad nije imala mogućnost da kontroliše da li joj “Pomorski saobraćaj” dostavlja prave podatke o ostvarenom prometu i saglasno tome, plaća adekvatnu naknadu.

Ugovor trajektne kompanije sa MD-om iz 2004. je istekao 31. decembra 2018. godine, ali je “Pomorski saobraćaj” odlukom Vlade premijera Duška Markovića (DPS) nastavio da pod istim uslovima i dalje obavlja tu djelatnost do daljeg, odnosno do rapisivanja tendera za dodjelu koncesije za djelatnost trajektnog prevoza u Boki. Ministarstvo saobraćaja i pomorstva Osmana Nurkovića (BS), međutim, nije pripremilo niti raspisalo takav tender do izbora 30. avgusta koje je DPS sa svojim partnerima izgubio.
Inspekcija konstatovala da radnici nemaju propisani odmor

Postupajući po prijavi predsjednika Nezavisnog sindikata Ivana Vučinovića, Inspekcija rada je sredinom januara obavila inspekcijski nadzor u biletarnicama “Pomorskog saobraćaja” u Lepetanima i na Kamenarima i utvrdila da su radnici u njima bili mimo zakona angažovani da završivši rad u noćnoj smjeni, već narednog dana opet budu na poslu i rade u dnevnoj smjeni.

“Inspektor je utvrdio nepravilnost u postupku obezbjeđivanja prava na dnevni odmor zaposlenom na poslovima biljetara u navedenom periodu, što predstavlja prekršaj iz člana 209 stav 1 tačka 25 Zakona o radu. Inspektor blagovremeno podnosi zahtjev za pokretanje prekršajnog postupka protiv pravnog i odgovornog lica kod nadležnog orgna, zbog navedenog prekršaja“, piše u obavještenju o rezultatima inspekcijskog nadzora koji je po zahtjevu Vučinovića 11. i 12. januara sprovela inspektorka rada Aleksandra Mustur.