Zakonom o vojno-obavještajnim i bezbjednosnim poslovima regulisana je obavještajna, kontraobavještajna i opšta bezbjednosna problematika, u skladu sa Ustavom, međunarodnim ugovorima, zakonima i podzakonskim aktima, u Ministarstvu odbrane i Vojsci Crne Gore kao organizacionim jedinicama bezbjednosnog sektora.
U tu svrhu je i, kako podsjeća portal IN4S, formiran Obavještajno-bezbjednosni direktorat u Ministarstvu odbrane (u daljem tekstu OBD) kao organizacijska jedinica Ministarstva nadležna za vojno obavještajne i bezbjednosne poslove.
On se, naime, nalazi u sklopu Ministarstva odbrane, tj. Vojske Crne Gore. Formiran je 2012. godine usvajanjem, tada novog, Zakona o odbrani Crne Gore. Do tada, a na osnovu sporazuma sa Ministarstvom, za potrebe Vojske obavještajne i kontraobavještajne poslove obavljala je Agencija za nacionalnu bezbjednost (ANB).
Kako primjećuju novinari ovog portala, obavještajno-bezbjednosni direktorat česta je tema političkih subjekata, poslanika i ministara.
„Osim zapošljavanja djece funkcionera DPS-a, prema našim saznanjima, u ovoj Vojnoj službi zaposleni su i bivši policijski službenici, koji se danas nalaze na visokim pozicijama, a koji su koristili Skaj aplikaciju i učestvovali u pojedinim slučajevima gdje su dokazi nasilno iznuđeni. Ako je sudski postupak u toku protiv ovih lica, zašto se ista ne suspenduju do okončanja istog. Takođe, u obavještanom-bezbjednosnom direktoratu zaposlena su lica koja ne bi mogla proći bezbjednosne provjere” tvrdi sagovornik IN4S upućen u rad vojne službe.
Stoga je za očekivati da ministar odbrane, piše IN4S, uskoro da nalog da se provjeri rad ovog Direktorata, tj. da li jednako bezbjednosne provjere, koje svaki pripadnik Ministarstva odbrane i Vojske Crne Gore mora da prođe, važe jednako i za pripadnike „tajne vojne službe”.
Aktuelna većina je, podsjeća IN4S, dok je bila u opozicionim klupama, često upućivala kritike na rad ovog dijela ministarstva odbrane u toku izbornih procesa.
Ministar odbrane i njegov tim imaće priliku da utvrde šta se dešavalo u Nikšiću 3.03. 2021. godine, za vrijeme lokalnih izbora u Nikšiću, kad je Predsjednik Skupštine bio meta praćenja službenika VOA.
U saopštenju za javnost iz Demokratske Crne Gore, tom prilikom, naveli su da su tokom realizacije svojih redovnih izbornih aktivnosti primijetili da Aleksu Bečića prati vozilo plava „Dačia“, registarskih oznaka PG JU 809.
„Činjenica da je riječ o upravo takvim strukturama koje su, u najvećem dijelu, zadržale kadrovski i metodološki okvir kakve su imale tokom prethodne vlasti, ne uliva nam povjerenje. Zato postavljamo pitanje zašto ovo vozilo prati predsjednika Skupštine i člana Vrhovnog savjeta odbrane(?)“, naveli su onda iz Demokratske Crne Gore u saopštenju za medije.
Za razliku od ANB-a vojna služba u Crnoj Gori, tj. Direktorat, nema kontinuitet sa vojnim bezbjednosnim sistemom iz doba SFRJ, niti sistemom kasnije zajedničke države sa Srbijom. Od referenduma do 2006. godine, pa sve do 2012, Crna Gora je praktično bila bez vojne službe. Postojala je samo jedna grupa koju su vodili funkcioneri ANB-a, Božo Lakić (poznat po čuvenoj aferi dovođenja „italijanskih turista“ u Crnu Goru) i Veselin Mazić, bivši vojni sudija i prijatelj Milivoja Katnića”, stoji u tekstu IN4S-a.
Njihova uloga se, kako primjećuju novinari ovog portal, svela na obračun sa licima koja su radila u Vojnoj bezbednosnoj službi Srbije i Crne Gore, kao i progon starešinskog kadra koji nije bio po volji DPS. U tome su imali snažnu podršku ANB-a i partijske DPS nomenklature. To je bilo vrijeme kada je, zbog animoziteta prema vojnom KOS, vladalo mišljenje da Crnoj Gori i ne treba vojna bezbjednosna služba.
„Međutim, zbog opredjeljenja Crne Gore za priključenje NATO savezu, iz Brisela je nametnuta obaveza da se ta služba formira, a što je i urađeno u formi sadašnjeg Direktorata.
Iako Direktorat nije samostalna institucija, već organ Ministarstva odbrane, čudnim zakonskim rješenjem, koje je tadašnja opozicija u liku DF osporavala, pored operativnog rada prema pripadnicima Vojske Crne Gore i Ministarstva odbrane, data je i mogućnost operativnog rada prema građanima. To je veoma važno jer se taj dio bezbjednosnog sistema nalazi van bilo kakve kontrole”, navodi se u tekstu.
Kako je NATO naložio formiranje te službe, a Božo Lakić otišao u penziju 2011. godine, novom službom počinje rukovoditi Veselin Mazić, koji sebi za pomoćnika dovodi Predraga Abramovića, lice koje je nekada bilo radno angažovano u Golubovcima gdje su ga, kako nezvanično saznaje IN4S, nadležni dovodili u vezu sa nezakonitim aktivnostima.
Tada, tvrde iz IN4S-a, počinje i popuna Direktorata problematičnim kadrom, nesposobnim, neškolovanim, a koji se dovodi u vezu sa kriminalom i politički ostrašćenim licima. Dosta članova porodica funkcionera DPS-a je završilo u vojnom Direktoratu, ali i službenika ANB-a i policije za koje se ukazala potreba sklanjanja od očiju šire javnosti.
„Svi koji su bili prosrpski orijentisani, ili imali neku vezu sa Srbijom, bili su eliminisani do mjere da se nije vodilo računa ni o čemu, pa su čak izmišljali događaje da bi se obračunavali sa ljudima. Sve se to pokrivalo navodnim potrebama saradnje sa NATO savezom i partnerskim službama”, nastavlja dalje IN4S.
Poznat je i slučaj jednog vojnog bezbjednjaka iz 2015. godine koji je, valjda po zadatku Katnića i Mazića, upućen u Beograd kako bi tajno pratio Oliveru Ilinčić, ali je bio otkriven i uhapšen, što je izazvalo skandal koji je nekako riješen diplomatskim kanalima između Srbije i Crne Gore.
Ipak, najveće zloupotrebe službe su se desile u vrijeme kada je šef Direktorata postao Miljan Perović, a ministar odbrane – Predrag Bošković.
Dovoljno je reći da je Miljan Perović došao sa pozicije direktora ZIKS, da je bivše vojno lice koje je, zatim, prešlo u MUP, da je poznat po istaknutoj ulozi u djelovanju Crnih trojki zajedno sa Veselinom Veljovićem, lojalan tzv. mojkovačkom klanu i Dušku Markoviću.
Kako otkriva ovaj portal, njegov brat od ujaka Darko Lalović, inače tjelohranitelj Vesne Medenice, čak se dovodio u vezu sa aferom u kojoj je, kako se sumnja, žrtva bila jedna podgorička novinarka.
„U to vrijeme je počelo miješanje u zajedničke poslove sa ANB, uspostavljena veza sa Atlanskim savezom Sava Kentere, kao i sa Digitalnim forenzičkim centrom (DFC), poznatim po širenju laži i spinovanju o navodnom malignom ruskom uticaju i tome slično. Ta garnitura se dovodi u vezu i sa djelovanjem poznatog portala Udar”.
Nakon promjena 2020. Olivera Injac, tadašnja ministarka, postavlja Aleksandra Šaranovića na mjesto šefa Direktorata koji ostaje kratko, a nakon njega Todora Goranovića, lice bez ikakvog iskustva u bezbjednosnim poslovima.
Nakon smjene ministarke Injac na čelo Direktorata, na opšte iznenađenje, a na predlog tadašnjeg ministra odbrane Raška Konjevića, dolazi Janko Laković.
U pitanju je biši službenik ANB-a, koji je u njoj radio oko 20 godina, a dobro je povezan sa licima istog prezimena iz svijeta biznisa i bezbjednosti, veoma lojalan Dušku Markoviću i toj strukturi u DPS.
Njegovo postavljenje je, naglašava IN4S, dogovoreno uz konsultaciju sa Savom Kenterom koji je tada bio director ANB-a.
Iako je Raško Konjević odavno smijenjen, a procesuiranje Sava Kentere se u nekim krugovima prognozira, Janko Laković se i dalje nalazi na čelo vojnih bezbjednjaka.
„Iako je uloga Direktorata da, pored prikupljanja i razmjene obavještajnih podataka, a koja se tiču isključivo vojnih stvari, preduzima mjere i aktivnosti na zaštiti i jačanju sistema odbrane, ovaj dio bezbjednosnog sistema služi kao ispostava za namještanje podobnih kadrova, DPS aktivista i članova njihovih porodica u poslednje vrijeme i kao azil za problematične kadrove bivšeg režima”, zaključuje se u tekstu.