Institut za strateške studije i projekcije: Poboljšati društveni položaj mladih koji nijesu uključeni u obrazovanje, zapošljavanje ili obuku
U okviru projekta “Mlade NEET osobe: Nove prilike za rad i povećanje zapošljivosti -UNEETED“ danas je u Mojkovcu organizovana prezentacija etnografskog istraživanja među NEET populacijom u pet crnogorskih opština, saopšteno je iz Instituta za strateške studije i projekcije.
Ističu da je opšti cilj UNEETED projekta je poboljšanje društvenog položaja mladih koji nisu uključeni u obrazovanje, zapošljavanje ili obuku (NEET) u odabranim 8 opština u Crnoj Gori i Kosovu kroz unapređenje njihove zapošljivosti i povezivanje sa potencijalnim poslodavcima. Projekat traje 24 mjeseca, od marta 2023. do marta 2025. godine i obuhvata sljedeće opštine: u Crnoj Gori: Mojkovac, Bijelo Polje, Rožaje, Plav, Gusinje i na Kosovu: Pejë/Peć, Junik, Deçan/Dečani. Projekat finansira Evropska unija i kofinansira Ministarstvo javne uprave Vlade Crne Gore.
“Istraživanje sagledava položaj NEET osoba sa aspekta obrazovanja, zapošljavanja, socijalnog statusa i društvene uključenosti i aktivnosti. Prema istraživanju, blizu dvije trećine NEET osoba imaju prethodno radno iskustvo, koje je u najvećem broju slučajeva trajalo kraće od godinu dana. NEET osobe uglavnom traže posao u struci, posebno oni sa visokim obrazovanjem”, navodi se u saopštenju.
Kada je u pitanju mobilnost, 70% ispitanika je izjavilo da bi radilo samo u svojoj opštini. NEET su takođe naveli da sezonsko zapošljavanje nije opcija za njihovo zaposlenje. NEET iz navedenih pet opština su naveli da su mogućnosti za zaposlenje veoma male, ocjenjujući ih sa prosječnom ocjenom 1,9 (na skali od 1 do 5). Stoga razmišljaju u pokretanju sopstvenog biznisa, što je navelo 80% ispitanika.
“Međutim, postoje ograničenja koja se vezuju za nedostatak finansija, malo tržište, nedostatak znanja i vještina oko vođenja biznisa. Kad je u pitanju obrazovanje NEET osoba, dvije trećine ispitanika nije pohađalo nikakve dodatne obuke nakon završetka formalnog obrazovanja, usljed populacijom u pet opština u Crnoj Gori Bijelo Polje, Gusinje, Mojkovac, Plav i Rožaje i Kosovo”, navodi se u saopštenju.
Dodaju da iz tog razloga razmišljaju u pokretanju sopstvenog biznisa, što je navelo 80% ispitanika.
“Međutim, postoje ograničenja koja se vezuju za nedostatak finansija, malo tržište, nedostatak znanja i vještina oko vođenja biznisa. Kad je u pitanju obrazovanje NEET osoba, dvije trećine ispitanika nije pohađalo nikakve dodatne obuke nakon završetka formalnog obrazovanja, usljed nedostatka prilika za one kurseve koji su rijetko dostupni u manjim sredinama, manjka intersovanja, nedostatka vremena, loše materijalne situacije ili porodičnih obaveza”, navode iz Instituta za strateške studije i projekcije.
Dodaju da je jedan od ključnih nalaza je da nedostatak prilika za obrazovanje i zaposlenje, nedovoljna informisanost o mogućnostima koje se nude, kao i neusklađenost između obrazovnog sistema i potreba tržišta rada doprinosi povećanju NEET populacije.
“Stoga, postoji potreba za razvojem ciljanih obrazovnih programa koji bi bili usklađeni sa tržištem rada, kao i za poboljšanjem pristupa informacijama o mogućnostima za obrazovanje i zaposlenje. Takođe, analiza pokazuje da su potrebne jače podrške za mlade u prelazu iz obrazovnog sistema na tržište rada. To uključuje mentorstvo, prakse, stažiranje i druge forme radnog iskustva koje bi mladima omogućile sticanje praktičnih vještina i iskustva potrebnih za zapošljavanje, ističu iz Instituta za strateške studije i projekcije.
Ističu da ova analiza ukazuje na potrebu za sveobuhvatnim pristupom u rješavanju problema NEET populacije u Crnoj Gori. Potrebno je razviti sveobuhvatnu strategiju koja bi obuhvatila obrazovne, ekonomske i socijalne politike, uz poseban fokus na ranjive grupe unutar NEET populacije. Samo kroz zajedničke napore i angažovanje svih relevantnih aktera moguće je postići znatne pomake u reintegraciji NEET populacije u društvo, doprinoseći time ekonomskom razvoju i društvenoj koheziji u Crnoj Gori. Ovakav pristup zahtijeva jasnu viziju, strateško planiranje i efikasno praćenje i evaluaciju implementiranih mjera, kako bi investicije u mlade NEET osobe donosile dugoročne koristi za cijelo društvo Rezultati ovog istraživanja će biti korišćeni kao osnova za organizovanje treninga u okviru ovog projekta za NEET osobe iz navedenih opština.
(cdm)