(I DIO) Kako je tekao šverc cigareta u Crnoj Gori: Đukanović je jedan od ključnih Donova crnogorske mafije, šverc bio dopušten od strane Amerikanaca da bi finansirali „borbu“ protiv Miloševića?

Tokom ekonomskih sankcija SR Jugoslaviji početkom 90-ih godina prošlog vijeka, duvanski šverc postao je glavna privredna grana u Crnoj Gori koja je omogućavala da se makar koliko toliko amortizuje socijalna kriza i spriječi kolaps finansijskog sistema, dok su uz granicu države bjesnjeli građanski ratovi.

Do sredine 90-ih posao se odvijao pod kontrolom službi savezne države, da bi nakon zaokreta Mila Đukanovića koji je od glavnog saveznika postao unutrašnji protivnik Slobodana Miloševića, šverc cigareta preko crnogorskih luka i pristaništa postao biznis grupacije okupljene oko tadašnjeg premijera Crne Gore i njegovih poslovno bezbjednosnih partnera iz Beograda koji su takođe okrenuli leđa već dobrano zaljuljanom srpskom režimu.

Ti profiti obezbijedili su Đukanoviću enormnu moć u Crnoj Gori, nakon podjele DPS-a. Formirana je bezbjednosna služba koja je bila podređena duvanskom biznisu vladara i od koje su s razlogom strijepili kritičari režima, među njima i Duško Jovanović, urednik Dana, preko kojeg je lansirana „Duvanska afera“ koja umalo nije dovela do pada Đukanovića.

Šef režima je sačuvao vlast nakon gubitka izbora 2001. a Jovanović je ubijen maja 2004. u atentatu čiji nalogodavci niti izvršioci nisu otkriveni. Potpis duvanske mafije je, međutim, bio očigledan. Ubistvo Jovanovića nije uticalo na nastavak šverca cigareta ali je novo vrijeme dovelo do novih aktera. Za Đukanovićev režim, to je bila zlatna koka koja je čuvala njegov tron – do 30. avgusta 2020. godine.

BORBA je ranije objavila serijal „Kako je tekao šverc kokaina u Crnoj Gori“, a koja se ticala gostovanja Predsjednika Pokreta za promjene Nebojše Medojevića u emisiji Kontroverza. Medojević je međutim govorio i o švercu cigareta, što je nikad aktuelnija afera u Crnoj Gori, stoga će BORBA obraditi i ovaj serijal i parcelisati ga u nekoliko nastavaka.

Duško Jovanović – jedini koji je imao petlje da piše o švercu!

Duško Jovanović je taj koji je jedini stisnuo petlju, koji je imao hrabrosti i koji je sa pozicije glavnog urednika tada najuticajnije javne novine. Dan je tada bio najuticajniji i najtiražniji list u Crnoj Gori a DPS i službe bezbjednosti Mila Đukanovića su morale da osnuju Vijesti kao kontratežu jer je preko tadašnjeg „Dana“ crnogorska javnost dnevno bila zasipana dokazima o tome da je Milo Đukanović jedan od ključnih „Donova“ crnogorske mafije, kada se ticalo cigareta i kokaina.

„Čitavu tu priču je pokrenuo Čarls Kroford, britanski ambasador koji je sa mnom imao izvanredne odnose a koji je smatrao da Đukanovića još 1998. godine treba zamijeniti novom generacijom političara koji dijele zapadne vrijednosti“, kazao je Medojević.

Posao šverca cigareta je bio dopušten Đukanoviću da bi finansirali „borbu“ protiv njihovog političkog i ideološkog neprijatelja Slobodana Miloševića u Srbiji, i to je obilježilo tu fazu crnogorske moderne istorije.

Oko šverca cigareta se formirala hobotnica koja se sastojala od vrha političara, ministara, premijera, predsjednika država, operativaca službi DB-a, ali i određenih tajkuna koji su bili saradnici DB-a. U tom periodu, bilo je poznato da se nisu švercovale samo cigarete, već i gorivo, šećer i brašno, a to je, po tvrdnjama lidera PZP-a, i uslovilo raspad Demokratske partije socijalista, odnosno njenog frakcionisanja u dva krila – Milovo i Momirovo. Nakon prekida sankcija došlo je do raspada DPS-a jer je Momir Bulatović insistirao da se ono što se moralo raditi zbog „funkcionisanja države“, ne može raditi posle sankcija.

A sankcije su završene – i dolaze stavovi Zapada. Međunarodna zajednica je rekla, u redu, dosta je bilo, sad ako želite da budete pravna demokratska država onda morate da prihvatite vrijednosti Evropske unije i da šverc i korupcija stanu! Tada Đukanović shvata da se tu radi o enormnom potencijalu za lično bogaćenje, a tada dolazi i do mimoilaženja između britanskih i američkih obavještajnih struktura.

„Od 1998. do 2000. godine su Zapadne zemlje u Beogradu predstavljale diplomate od ranga dok sada vidite da danas u Crnoj Gori trećerazredne diplomate predstavljaju te države. Čarls Kroford me je pitao da li sam ja spreman da javno nastupam protiv šverca cigareta iako to može ugroziti moj život, a da će on i raznorazne strukture meni obezbjeđivati informacije. Čitava duvanska afera je prije bila ponuđena jednom bivšem opozicionaru koji je bio urednik jednog malog medija. To je odbijeno od njega i tako dolazimo do saradnje mene i Duška Jovanovića. Ta saradnja se nije ticala samo cigareta gdje sam ja njemu obezbjeđivao informacije, kao i on meni, i to su bili prvi kontakti gdje ja kao Crnogorac, suverenista uspostavljam neki vid saradnje sa Jovanovićem koji je bio unionista. Zajedničko nam je bilo da ta država, bila ona nezavisna ili u zajednici sa Srbijom, bude pravna, demokratska i slobodna a da kriminalci ne vode politiku, već ljudi koji su izabrani od naroda“, podvukao je on.

(Nastavak slijedi sjutra)