Glavni grad i Bemax „briljiraju“: Zabetonirali Tološku šumu
Nakon biciklističkih staza koje su suzile glavne gradske bulevare, bankomata postavljenog kod Sat kule koji je kasnije uklonjen, rukovodstvo Glavnog grada nastavlja da briljira. Ovog puta su u saradnji sa Bemaksom zabetonirali staze za trčanje u Tološkoj šumi, čime su narušili zelenilo u tom parku i nastavlili „praksu“ betonizacije grada.
Fotografije koje je objavilo udruženje arhitekata KANA izazvalo je polemike na društvenim mrežama, a građani su izrazili svoje nezadovoljstvo učinjenim.
„Što očekivati od čovjeka koji je izbetonirao biciklisticku stazu kroz park, koji je dozvolio da se gradi na Ljubovicu, Gorici, koji je imao namjeru da proda/izda gradski trg. Kroz javno/privatno partnerstvo svi su zadovoljni, gradonačelnik i kompanija koja izvodi radove“, „Samo da ne bude opet neki avangardni komad, ostalo ćemo da preteknemo… Muči tamo“, samo su neki od komentara na društvenim mrežama.
Iz udruženja arhitekata KANA, su naveli da smo tokom poslednjih nekoliko nedjelja svjedoci toga da su građevinski radovi u toku i da podrazumijevaju obilnu upotrebu betona, kako dodaju, što nalaze zabrinjavajućim, imajući u vidu vrijednost prirodnih karakteristika Tološke šume i značaj ove (do sada) zelene oaze za podgoričku mikroklimu.
„Uređenje park šume Tološi najavljeno je u maju prošle godine, kada su odbornici u Skupštini Glavnog grada dali saglasnost na odluku da ovaj prostor bude uređen u okviru javno-privatnog partnerstva Glavnog grada sa kompanijom Bemax. Najavljeno je da će biti uređena površina od 30.366 kvadratnih metara i da je projekat vrijedan 800.000 eura. Javnost, međutim, nikada nije dobila detalje projekta po kom se ovo područje uređuje, niti više informacija o načinu na koji će kompanija Bemax, kao privatni dio ovog javno-privatnog partnerstva, ekspolatisati novouređenu površinu“, navode iz KANA-e.
Kako dodaju, na tabli koja je istaknuta na gradilištu stoji da su radovi prijavljeni nadležnom ministarstvu pod brojem 071/4-5640/1. Oni su i provjerili, a u online bazi nema tako registrovane prijave.
„Stoga, nije moguće ostvariti uvid u detalje projekta, niti se uvjeriti u postojanje (ili nedostatak) elaborata o procjeni uticaja ovog projekta na životnu sredinu. Bilo bi za očekivati da je procjena uticaja bila potrebna jer su, prema važećem Zakonu o procjeni uticaja na životnu sredinu, predmet procjene uticaja projekti koji se planiraju i izvode, a koji mogu značajno da utiču na životnu sredinu ili zdravlje ljudi. Obim radova koji su u toku u Tološkoj šumi upućuje na to da će njihov uticaj na ovo područje biti više nego značajan“, naglašavaju oni.
Tološka šuma nije obuhvaćena planovima nižeg reda (izvod prikazan na Slici 1). U Prostorno-urbanističkom planu Podgorice do 2025. godine (PUP) stoji da su podgoričke park-šume (Gorica, Ljubović, Dajbabska gora i Tološka šuma) planirane kao zaštićeni botaničko-hortikulturni objekti čije su površine namijenjene odmoru i rekreaciji (PUP, str. 339).
„U PUP-u takođe stoji da se na površinama park-šuma mogu planirati sadržaji kao što su „kondicione staze za trčanje, biciklističke staze, naučne i programske staze, staze za jahanje, ljetnje pozornice, urbani mobilijar, dječja igrališta, sportski tereni, sprave za rekreaciju, vodene površine, manji kafei“ (str. 340), te vjerujemo da je to poslužilo kao osnov za projekat koji trenutno realizuje Bemax. Međutim, to što se nešto može graditi u park-šumi ne znači da ta gradnja može da naruši status park-šume kao zaštićenog botaničko-hortikulturnog objekta, a prema svemu što možemo da vidimo na terenu (slike 2, 3, 4 i 5) upravo to se dešava“, navode iz KANE.
Pozivaju Glavni grad da objavi detalje projekta čije je izvođenje u toku u Tološkoj šumi, jer javnost ima pravo da zna detalje javno-privatnih partnerstava u koja Glavni grad ulazi.
„Isto tako, javnost ima pravo da zna zbog čega Glavni grad nije u stanju da od javnog novca obezbijedi održavanje javnih sportskih i rekreativnih površina, već ove površine uporno uvodi u modele korišćenja i održavanja u okviru kojih su dostupne samo onima koji mogu da plate za taj pristup. Vidimo to kao odlučan korak ka privatizaciji usluga i prostora od javnog značaja, koja grad čini manje dostupnim za sve građane, pa tako i manje kvalitetnim prostorom za život“, naglašavaju oni.