Zbog rata u Ukrajini: CERN otpušta gotovo 400 ruskih naučnika
Gotovo 400 ruskih naučnika moraće napustiti Evropsku organizaciju za nuklearna istraživanja (CERN) nakon što se krajem novembra okonča saradnja s Rusijom, potvrdila je istraživačka laboratorija za fiziku čestica u Ženevi.
CERN je u junu 2022.godine odlučio prekinuti sporazume o saradnji s Rusijom i Bjelorusijom zbog rata u Ukrajini.
Petogodišnji sporazum s Bjelorusijom je istekao 27. juna, a s Rusijom ističe 30. novembra i neće se produžiti, rekao je Arnaud Marsolije, portparol CERN-a.
CERN će tako ostati bez 400 ruskih naučnika koji su radili za tu evropsku istraživačku laboratoriju. Marsolije, međutim, dodaje da će se nastaviti saradnja s ruskim naučnicima koji rade za neruske institucije.
Gotovo 90 ruskih naučnika se pridružilo drugim istraživačkim institutima.
Odluka o izbacivanju više stotina ruskih naučnika neće se odnositi na zaposlenike Zajedničkog instituta za nuklearna istraživanja (JINR), međuvladinog centra u Dubni u Rusiji, oko 110 kilometara sjeverno od Moskve.
Moguća zloupotreba naučnih informacija u vojne svrhe
JINR se smatra “međunarodnom organizacijom”, objasnio je glasnogovornik CERN-a, prenosi Hina.
Iako neki istraživači smatraju da saradnja s JINR-om održava naučni duh i osigurava kontinuitet istraživanja, ukrajinski fizičari i kritičari naglašavaju povezanost JINR-a s ruskom vladom, koja financira više od 80 posto aktivnosti instituta. Ističu da laboratorija ima bliske veze s ruskom vojskom, čime se postavlja pitanje moguće zloupotrebe naučnih informacija u vojne svrhe.
Odlazak ruskih naučnika ozbiljno će uticati na projekte CERN-a, uključujući eksperimente na Velikom hadronskom sudaraču (LHC), budući da je Rusija činila 4,5 posto budžeta tih eksperimenata, tj. godišnje je pridonosila sa 2,3 miliona švajcarskih franaka.
LHC je ubrzivač fizičkih čestica s najvećom snagom u svijetu. LHC leži u tunelu kružnog oblika, obima 27 kilometara, 175 metara pod zemljom ispod francusko-švicarske granice, nedaleko od Ženeve.
Iako su mnogi naučnici uspjeli pronaći nove pozicije izvan Rusije, gubitak ruske stručnosti će se osjetiti, što priznaju i pojedini članovi zajednice, uključujući one koji se zalažu za nastavak međunarodne naučne saradnje.
Moskva se ranije obvezala da će uložiti 40 miliona franaka u modernizaciju ubrzivača čestica.