Vili Vimer: „Slučaj Navaljni“, još jedna karika u lancu započetom u Račku

Izjava njemačke vlade da je ruski opozicioni lider Aleksej Navaljni otrovan „novičokom“ je novi korak u politici eskalacije prema Rusiji, smatra njemački političar Vili Vimer. On upozorava da je reč o doslednoj politici i još jednoj karici u lancu započetom u jugoslovenskom Račku.

Vimer, bivši potpredsjednik Parlamentarne skupštine OEBS i nekadašnji poslanik Bundestaga, tako reaguje na izjavu portparola vlade Njemačke Štefan Zajberta da lekari na klinici „Šarite“ u Berlinu imaju nepobitne dokaze o trovanju Navaljnog supstancom iz grupe hemijskih bojnih otrova „novičok“.

„Moramo odvojiti stvari: s jedne strane, možemo samo pohvaliti što se preduzimaju sve mjere za spašavanje života Navaljnog, u to nema sumnje. Ali postoji jedno ’ali‘: s tim u vezi, postavljaju se pitanja za saveznu vladu. U autoritet stručnjaka iz bolnice ’Šarite‘ nema nikakve sumnje, ali zašto vlada nije uključila u istraživanje neutralne eksperte.

Hemijska supstanca je navodno korišćena tokom pokušaja ubistva bivšeg špijuna Sergeja Skripalja i njegove ćerke. Kao što znamo, oni su preživeli. U isto vreme, neki tvrde da je pokušaj ubistva izvršen po naređenju ruskog rukovodstva.

Njemačka vlada je tražila da rusko rukovodstvo iznese svoj stav o slučaju trovanja Navaljnog. Logično se postavlja pitanje: zašto bi rusko rukovodstvo koristilo otrov koji poslednji put nije djelovao, i još na javnom mjestu, na aerodromu gdje svuda vise kamere za video-nadzor?

– To su stvari kojima se bave kriminolozi. Može se postaviti pitanje koji bi organi, s obzirom na međunarodni opseg ovog slučaja, mogli sve ovo da urade. Ako je zadatak otkriti šta se zaista desilo, onda vjerovatno postoje instituti na svijetu koji to mogu da urade, jer je to njihov posao. Još tada se u Velikoj Britaniji postavljalo pitanje da li je moguće prihvatiti verziju britanske strane u vezi sa onim što se dogodilo, ili treba uzeti u obzir činjenicu da se u neposrednoj blizini mjesta pokušaja ubistva Skripalja, u Port Daunu, nalazi hemijska laboratorija britanske vlade.

Američki predsjednik bi trebalo da se zapita da li je u stanju da utiče na politiku svoje zemlje. U situaciji kakvu imamo, na nesreću Zapada, i u kojoj njemačka savezna vlada aktivno učestvuje, ima razloga da se zamislimo: da li je pametno da se uoči američkih izbora uključimo u novu konfrontaciju sa Rusijom. Najzad, to je realnost u Evropi i moramo da priznamo da iz nje praktično nemamo izlaza. Ili ćemo se ponašati kao suverena država, ili ćemo morati da igramo po pravilima NATO-a.

Njemačka vlada je najavila da će sa partnerima u EU i NATO razgovarati o „adekvatnom zajedničkom odgovoru“ na ove „stravične akcije“. Šta mislite da se pod time podrazumeva i šta će biti dalje? Slede li nove sankcije?

– Ne želim ni da razmišljam o mogućoj daljoj eskalaciji. Ovo je u velikoj mjeri izjava „skrojena“ prema interesima Londona. Jer Britanci su u kontekstu „slučaja Skripalj“ videli da u kontinentalnoj Evropi postoje prilično velike sumnje u to da li je neophodan nastavak politike konfrontacije sa Rusijom.

Ovo je sada glavni faktor koji smeta onima koji stvaraju nešto što može postati povod za rat. A London je ovdje u prvom planu. A kada njemačka vlada da takvu izjavu, u Briselu u sjedištu NATO, prihvatiće je sa zahvalnošću, jer to znači da se na Njemce konačno može „izvršiti uticaj“. To nema nikakve veze sa normalnim međudržavnim odnosima i miroljubivom političkom saradnjom.

Odnosno, to je mogla biti operacija „pod lažnom zastavom“ koju je izvela treća strana sa ciljem da izazove upravo takvu reakciju?

– Sve ste dobro razumjeli. Ne smijemo izgubiti iz vida činjenicu da se preduzimaju sve moguće mjere, uključujući pokušaje ucjene gradonačelnika na ostrvu Rigen kada je riječ o projektu „Severni tok 2“.

Ovo je jedinstvena strategija kojom se bavimo u političkom kontekstu. Koriste se sva moguća sredstva da bi se izazvalo zahlađenje odnosa između Njemačke i Rusije. I bog zna šta će im još pasti na pamet. Najgora stvar u ovoj situaciji je što imamo posla sa prijateljskom državom na istoku našeg kontinenta, prema kojoj se stalno jača pritisak kako bi se unutrašnja politička situacija tamo promijenila i kako bi se ona potčinila Zapadu.

O ovome sam pisao u zajedničkoj knjizi sa Aleksandrom Sosnovskim. Imamo posla sa doslednom politikom u ovoj oblasti. I na kraju krajeva, Zapad ne može da se pretvara da je ovo izuzetak. To su samo karike čitavog lanca koji je započet u jugoslovenskom Račku, gdje se dogodio masakr, a ovaj incident vezan za Rusiju možda nije poslednji slučaj.

Definitivno će biti još jedan sličan slučaj. Ovo je inscenirani akt čiji je cilj da nas uvuče u sukob, tako da se savezna vlada više ne može skrivati pod humanitarnom maskom.