Usvojena Informacija o stanju životne sredine u Crnoj Gori za 2023. godinu

Vlada Crne Gore je na današnjoj sjednici, na predlog ministra ekologije, održivog razvoja i razvoja sjevera Damjana Ćulafića, usvojila Informaciju o stanju životne sredine u Crnoj Gori za 2023. godinu, kojom se daje ocjena stanja i omogućava javnosti uvid u stanje i promjene u kvalitetu pojedinih segmenata životne sredine.

Usvajanjem ovog dokumenta ispunjena je još jedna obaveza iz Srednjeročnog programa rada Vlade za 2024. godinu.

Informaciju je pripremila Agencija za zaštitu životne sredine, a sadrži prikaz stanja vazduha, monitoring alergenog polena, klimatske promjene, vode, morski ekosistem, zemljište, upravljanje otpadom, biodiverzitet, buku, praćenje hemikalija i biocidnih proizvoda, radioaktivnost u životnoj sredini i sektorske pritiske na životnu sredinu.

U Informaciji se navodi da je od oktobra do aprila prisutno visoko zagađenje vazduha u Sjevernoj i Centralnoj zoni, u prvom redu suspendovanim česticama (PM10 i PM2,5). Prisustvo ovih čestica u koncentracijama iznad propisanih najveće je u Pljevljima i Bijelom Polju, ali su značajna i u Podgorici i Nikšiću. Međutim, naglašava se da je tokom 2023. godine evidentirano poboljšanje kvaliteta vazduha u Sjevernoj i Centralnoj zoni u odnosu na 2021. i 2022. godinu.

Kada je riječ o prisustvu polena u vazduhu, ukupne vrijednosti koncentracija svih polenovih zrna za 2023. godinu su niže u odnosu na prošlogodišnje vrijednosti u Baru i Mojkovcu, izuzev Podgorice.

Kada je u pitanju kvalitet površinskih voda u 2023. godini, od 5 ispitivanih lokaliteta mješovitih voda-ušća rijeka nađeni kvalitet po osnovnim fizičko-hemijskim elementima bio je: dobar status na 2 lokacije (40,0%) (prostora uliva rijeke Škudre i ušće rijeke Bojane) i umjeren status na 3 lokacije (60,0%) (ušće Sutorine, Ušće Risanske rijeke i ušće Rijeke kod Opatova).

Što se tiče podzemnih voda, od 32 ispitivane lokacije na osnovu opštih fizičko-hemijskih parametara i specifičnih zagađajućih supstanci, zahtijevani dobar status evidentiran je na 19, a loš na 13 mjernih mjesta.

U 2023. godini na teritoriji Crne Gore ukupno je ispitivano 28095 uzoraka voda za piće sa gradskih vodovoda i drugih javnih objekata vodosnabdjevanja, a od ukupno ispitanih uzoraka 9.03% bilo je neispravno.

Stanje kvaliteta morske vode na javnim kupalištima u 2023. godini praćeno je na ukupno 109 lokacija duž crnogorskog primorja. Rezultati analiza kvaliteta morske vode za kupanje u sezoni 2023. godine na crnogorskom primorju pokazali su da je bilo 59,6 % odličnog i 34,9 % dobrog kvaliteta, dok je 1,8 % uzoraka bilo zadovoljavajućeg, a 3,7 % lošeg kvaliteta.

Prema podacima Monstata, tokom 2022. godine u Crnoj Gori je stvoreno 1,411,673.7 tona otpada, od čega 45,24% potiče iz sektora industrije. U odnosu na 2021. godinu, proizvodnja otpada bilježi pad od 1,05%. Oko 20,85% od ukupne količine stvorenog otpada, tokom 2022. godine, čini opasni otpad.

U realizaciji monitoringa buke u Crnoj Gori za 2023. godinu, izvršeno je ispitivanje buke na 15 mjernih pozicija u 14 opština Crne Gore: Podgorici, Nikšiću, Žabljaku, Petrovcu, Budvi, Kotoru, Ulcinju, Kolašinu, Mojkovcu, Bijelom Polju, Beranama, Baru, Tivtu i Pljevljima. Generalno, na osnovu rezultata monitoringa buke u 2023. godini, može se konstatovati da saobraćajna buka predstavlja najveći izvor buke u životnoj sredini Crne Gore.

U Informaciji se navodi da je potrebno nastaviti sa primjenom kratkoročnih i dugoročnih mjera zaštite od buke, kao i sa praćenjem nivoa buke na definisanim pozicijama, kako bi se u krajnjem smanjio štetni uticaj. Predlaže se da se monitoring buke za narednu godinu proširi na opštine Tuzi, Cetinje i Herceg Novi.