Srpski heroj iz Drugog svjetskog rata postao inspiracija za legendarnu američku igračku
Američki državljanin srpskog porijekla Mičel Pejdž (Mihajlo Pejić), dobitnik najvišeg nacionalnog priznanja SAD za zasluge u Drugom svjetskom ratu, postao je inspiracija za lik marinca iz serije akcionih figurica Dži.Aj. Džo (G.I. Joe), koje su prodane u skoro 400 miliona primjeraka i postale ikona među američkim igračkama.
Mičel Pejdž, poznat i kao Mitchell Paige, jedan je od retkih dobitnika Medalje časti, najvišeg američkog vojnog priznanja. Sva njegova priznanja i ratna zaostavština sada su u Eldred Muzeju Drugog svetskog rata. Prema riječima kustosa Kajla Dana, Pejdž, koji je rođen kao Mihajlo Pejić 31. avgusta 1918. godine, odrastao je u skladu sa srpskim korijenima i tradicijom, dok su mu roditelji, doseljenici iz Hercegovine, usadili osjećaj patriotizma prema SAD.
Na sajtu Stejt departmenta posvećenom veteranima navedeno je da je Pejdževa majka podsjećala djecu na srpske korene i junake Kosovskog boja, istovremeno ih učeći da budu ponosni Amerikanci. Kustos Dan dodaje da je kompanija Hasbro, koja je pokrenula proizvodnju Dži.Aj. Džoa 1964. godine, predložila Pejdžu 1996. godine da se po njegovom liku napravi akcioni figurica.
„Pejdž je u početku bio rezervisan prema toj ideji, smatrajući da bi to moglo da bude iskorišćavanje njegovog lika i Medalje časti, ali je prihvatio kada ga je supruga Merilin ubedila da će figurica pomoći da mladi saznaju za herojski podvig njegovog voda na Gvadalkanalu“, rekao je Dan.
Pejdž je Medalju časti dobio za izuzetnu hrabrost u oktobru 1942. godine tokom bitke kod Gvadalkanala, kada je, nakon što su 33 njegova saborca poginula ili ranjena, sam uspio da odbrani položaj protiv skoro 3.000 Japanaca. „Neustrašivom odlučnošću trčao je od mitraljeza do mitraljeza, ostavljajući utisak da njegov vod nije poražen, čime je uspio da zaustavi protivnika i odbrani bazu prije dolaska pojačanja“, opisao je Dan.
Kler Ficžerald, novinarka iz Londona u Ontariju, Kanadi, koja je napisala priču o Pejdžu za Tanjug, podsjeća da je Pejdž bio jedan od manje od 500 američkih vojnika odlikovanih Medaljom časti. „Drugi svjetski rat stvorio je brojne heroje, a Pejdž je bio poslednji živi nosilac Medalje časti kada je preminuo 2003. godine“, rekla je Ficžerald.
Priču o Pejdžu, heroju srpskog porijekla, objavila je na portalu Ratna istorija onlajn, osnovanom 2011. godine kao tačan i nepristrasan izvor o ratnoj istoriji. Ficžerald ističe da je Pejdž, osim Medalje časti, dobio i „Purpurno srce“, a njegov izuzetan podvig pomogao je da postane omiljena figura među američkim dečacima.
Akcione figurice Dži.Aj. Džo, koje su konkurisale sa čuvenom Barbikom, proizvodi američka kompanija Hasbro, osnovana 1923. godine. Od dana kada je Dži.Aj. Džo dobio svoj prvi lik, prodat je u više od 375 miliona primeraka. Prije dvije decenije, Dži.Aj. Džo je postao dio Kuće slavnih igračaka, navodi se na sajtu Muzeja okruga Atlboro.
Los Anđeles Tajms je na dan njegove smrti 2003. godine podsjetio na hrabrost koju je Pejdž pokazao na Solomonskim ostrvima, ali i na sve što je postigao tokom svoje vojne karijere. Autobiografija iz 1975. godine, Marinac po imenu Mič, uključena je u program za unapređenje obuke marinaca.
U čast Pejdžu, u njegovom rodnom gradu Charleroi u Pensilvaniji, prije četiri godine postavljen je spomenik, a senatorka Kamere Bartelota poslala je fotografije sa te svečanosti. Takođe, hol Vazduhoplovnog muzeja Marine Corps Air Ground Combat Tventinine Palms posvećen je Pejdžu, koji je penzionisan u činu pukovnika 1959. godine i posvetio dio svog života otkrivanju prevaranata koji su nosili nezaslužene Medalje časti. Kustos Dan dodaje da je Pejdž, prije nego što je diplomirao, pokušao da se pridruži korpusu marinaca Sjedinjenih Država, ali je odbijen zbog svojih godina i težine. Ni to ga nije zaustavilo; dan nakon svog 18. rođendana, uspješno se prijavio u Baltimoru.
Priče o čuvenim akcijskim figuricama Dži.Aj. Džo i heroju Mičelu Pejdžu ne prestaju da fasciniraju i inspiriraju, a njihov uticaj se oseća i u savremenim filmovima i serijama.