Srebrenički fijasko: Potrebno je ispitati „žive mrtvace“ u Potočarima

Spisak iz CIPS-a, to jest baze Agencije za identifikaciona dokumenta BiH (IDDEEA), koji sadrži 87 imena živih osoba označenih kao žrtve masakra u Srebrenici, uzburkao je strasti u BiH. Riječ je o tek jednoj od negativnih posledica usvajanja rezolucije o Srebrenici u Generalnoj skupštini UN, koja svoje refleksije ima na rovite etničke odnose.

Spisak je pred novinarima izložio predsednik Srpske Milorad Dodik, tvrdeći da je riječ o živim ljudima čija se imena nalaze na nadgrobnim spomenicima. To je argument kojim vlasti RS dovode u pitanje razmjere stradanja u Srebrenici u julu 1995. godine. Pri tome se najčešće pozivaju na izveštaj Međunarodne komisije za istraživanje svih naroda u Srebrebici koja je utvrdila da je u julskom masakru stradalo najviše tri hiljade Bošnjaka, uglavnom vojnika.

Predsjednik Vlade RS Radovan Višković nedavno je rekao da je namjera da uskoro bude izdata brošura s imenima svih koji su navedeni kao žrtve, a bili su živi na dan otvaranja Memorijalnog centra u Potočarima.

Sarajevski mediji o pokazivanju spiska izveštavaju kao o ponižavanju žrtava, postavljajući pitanje ko je Dodiku dao dokument s imenima. U IDDEEA izjavili su za sarajevski „Faktor” kako oni nisu vlasnici podataka pohranjenih u evidencijama, navodeći da su za tačnost podataka odgovorni izvorni organi koji podatke unose i evidentiraju, što je, kako su istakli, MUP RS.

I u Srpskoj misle da ovu stvar treba ispitati, ali po drugoj osnovi. Predsjednik Skupštine Boračke organizacije opštine Sokolac Ljubomir Erić smatra da treba pokrenuti istragu nakon što je objelodanjen spisak iz CIPS-a na kojem je 87 lica koja su živa, a upisana su među žrtve.

„Činjenica da su na spomen-pločama u Potočarima uklesana imena živih ljudi govori šta je sve unaprijed činjeno da se dostigne brojka od više od 8.000 stradalih Bošnjaka u Srebrenici. Veliki broj Bošnjaka iz Srebrenice poginuo je u borbenim dejstvima kao pripadnici takozvane armije BiH i bili su legitimne mete, a ne civili”, istakao je Erić.

Predsjednik Skupštine Republičke organizacije porodica zarobljenih i poginulih boraca i nestalih civila Branimir Kojić izjavio je da postoje indicije da je u Memorijalnom centru u Potočarima upisano mnogo više živih od nedavno predstavljenog broja. Smatra da iskrenog suživota na ovim prostorima neće biti „sve dok budu postojale podvale i laži muslimana o broju stradalih u Srebrenici”.

„Godinama pričamo da je za nas relevantna samo nauka, a nauka je dokazala da genocida nije bilo. Zanima nas gdje su sahranjeni svi oni koji su umrli tokom rata, jer mnogi od njih imaju nišan u Potočarima”, rekao je Kojić. Naveo je da bi trebalo znati i tačan broj Bošnjaka ubijenih pri napadima na srpska sela, a takvih je, po podacima muslimanske službe bezbednosti, do kraja 1993. godine bilo 1.552. „Pitamo se gdje su oni sahranjeni, a mi tvrdimo u Potočarima”, istakao je Kojić.

Dodao je da je bitno napokon ustanoviti i koliko je muslimana ubijeno u međusobnim sukobima tokom proboja ka Tuzli i da li su oni sahranjeni kao žrtve stradale od Srba ili zbog zlata koje je bilo na čelu kolone. „Pandorina kutija je otvorena i istina je kao voda, uvijek nađe svoj put”, istakao je Kojić.

Poslanik SNSD-a u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine BiH Milorad Kojić, bivši direktor Centra za istraživanje rata RS, izjavio je da je na spomen-obeležju u Potočarima upisano 816 imena koja se nikada nisu vodila u preratnoj bazi građanskih stanja, evidenciji kao što je današnji CIPS, odnosno, ta imena, kako kaže, nisu postojala.

(Politika)