ŠERBO RASTODER VOLI DA FALSIFIKUJE I LAŽE – CETINJSKI MANASTIR JE U KONTINUITETU VEĆ 536 GODINA VLASNIK OBILIĆA POLJANE
Piše: Jovan Markuš
U emisiji ,, Neđelja u petak“ na televiziji A1 prof. dr. Šerbo Rastoder izjavi da je nekadašnji ministar odbrane SRJ Velimir Radojević dao Mitropoliji crnogorsko – primorskoj Obilića poljanu. Gospodin Velimir Radojević je bio ministar odbrane Savezne Republike Jugoslavije od 29. januara 2002 do 17. marta 2003.godine i on nije mogao dati Cetinjskom manastiru Obilića poljanu (livadu) jer je to uradio Gospodar Zete Ivan Crnojević daleke 1484.godine.
Ministar vojni iz Bijelog Polja g. Velimir Radojević je imao dobru volju da vrationo što su komunističke vlasti bez sudske presude oteli poslije 1945.godine, alinažalost to nije realizovano. Profesor na fakultetu istorije dr Šerbo Rastoder prije nego što, zbog dnevno političkih razloga i predizborne propagande, pokuša da falsifikuje i laže javnost trebao bi da nauči sljedeće.
Pitanje vlasništva nad Obilića poljanom staro je koliko i Cetinjski Manastir. Gospodar Zete Ivan Crnojević je osnovao Cetinje 1482.g, koje se nazivalo Lovćenski dolac. Bogu vjerni Ivan Crnojević, koji se pred smrt, po nekim istorijskim izvorima pokaluđerio i umro kao monah Jov, izgradio je 1484. g. na Cetinju manastir kao stolicu Zetske Mitropolije na mjestu Ćipur, gdje se i danas nalaze ostaci manastira i obnovljena crkva kao sastavni dio Cetinjskog manastira. Na Rijeci Crnojevića 4. januara 1485. g. Ivan Crnojević svojom Hrisovuljom (poveljom) obdaruje Cetinjski Manastir raznim dobrima, među kojima se nalazi i veliki dio Cetinjskog polja sa Obilića poljanom.
Dalekovidi Kralj Nikola izrazi svoj odnos i poštovanje ukazom o pravu svojine nad zemljištem Cetinjskog Manastira, od 17. juna 1895. g. u kojem između ostalog piše sledeće: „Ovim najsvečanije potvrđujemo manastiru pravo svojine zemljišta, na kom se cetinjska varoš, Naša Prestonica, podiže, te dajemo svakome na znanje da ovo zemljište ostaje za sva iduća vremena u isključivoj svojini cetinjskog manastira sveto i neprikosnoveno. Sveta Cetinjska Mitropolija bdiće nad ovim manastirskim pravom, Gospodarom Ivanom Crnojevićem darovanim i ovim Našim Ukazom potvrđenim (Grlica-Kalendar crnogorski, Cetinje, 1895, str. 64)“.
I u Kraljevini Jugoslaviji nije osporavano vlasništvo cetinjskom manastiru. Iz tog perioda postoji Ugovor zaključen 24.03.1930. g, između Zetske Divizijske Oblasti na Cetinju u ime Države s jedne strane i Uprave Manastira cetinjskog sa druge strane o zakupu dijela Manastirskog zemljišta na Cetinju. Pod rednim brojem 1 . između ostalo piše sledeće:
„Uprava Manastira Cetinjskog ustupa vojsci pod zakup Manastirsko zemljište na Cetinju i to: Obilića poljanu sa kasarnskim krugom: 38. Pešadiskog puka od 84.046 m2…, s tim da Država plaža Manastiru Cetinjskom 10.000 deset hiljada dinara godišnje kirije" (Arhiva Cetinjskog manastira, br.49, od 29:01.193!.)“
U posljeratnom periodu komunistička vlast nije deklarativno osporavala vlasništvo Cetinjskom manastiru. U pisanoj informaciji za sjednicu Skupštine opštine Cetinje od 29.12.1969. g. konstatuje se između ostalog sledeće:
„Krajem 19. vijeka cetinjski manastir imao je 2/3 cetinjskog polja, osim Bajica, ribolova na Skadarskom jezeru, Mline u Obodu, 390 hektara zemlje u cetinjskom polju i Dobrskom selu i oko 5.500 hektara šume.“
Dalje se navodi da je opština Cetinje 1932, g. zaključila Ugovor sa Manastirom cetinjskim o korišćenju urbanizovane manastirske imovine i konstatuje sledeće:
„Po ovom ugovoru opština Cetinje plaćala je godišnje naknadu Manastiru Cetinjskom u zlatu, naime naknade za urbanizovano zemljište. Da bi isplaćivala ovu naknadu opština Cetinje je morala uvesti tzv. laktarinu za svu zemlju u cetinjskom polju. Poslednji iznos ove naknade isplaćen je Manastiru cetinjskom 1941. godine, uoči samog drugog svjetskog rata.“
Govoreći o odluci vlade NRCG iz 1946. godine i Zakonu o agrarnoj reformi i kolonizaciji po kojoj je trebalo Cetinjskom Manastiru ostaviti 30 hektara zemlje i 30 hektara šume SO Cetinje konstatuje jednu veoma zanimljivu stvar navodeći sledeće:
„Ova odluka nije nikada sprovedena u život, jer Sreska poljoprivredna komisija u Cetinju, nadležna za eprovođenje agrarne reforme nije donijela nikakvu odluku u vezi eksproprijacije manastirske imovine. “
Ukoliko znamo da poslije Drugog svjetskog rata ne postoji ni jedan pravno valjani dokument koji bi osporio Cetinjskom Manastiru vlasništvo zemljišta darovanog od gospodara Ivana Crnojevića, nije teško zaključiti da postoji kontinuitet od 536 godina vlasništva nad zemljištem u cetinjskom polju, a time i nad Obilića poljanom.
I pravnim laicima je jasno da je pitanje svojine odvojeno od pitanja korišćenja. Obilića poljanu su koristili razni subjekti od djece, omladine,sportskih klubova i vojske, ali je Obilića poljana bila i ostala 518 godina vlasništvo Cetinjskog Manastira. Postoji jedan dio u Povelji (Hrisovulji) Ivana Crnojevića pred kojim bi trebali da se zamisle oni koji planiraju otimačinu manastirske zemlje, a on glasi ovako: ;A koga nauči sijač zlobe i naš suparnik – đavo – da nešto oduzme ili oporekne od gore višerečenog – mog priloga-Takav da je proklet ot desnice Vladike našega, Stvoritelja neba i zemlje i od sile Časnog i Životvorećeg Krsta, i od 12 vrhovnih Apostola i 70 drugih i od 318 svetih Otaca iz Nikeje i od svijeh svetijeh, koji su od vjekova Bogu ugodili i da je takav podoban Judi izdajniku i oiima što vikahu uzmi, uzmi i raspni Ga; krv njegova na nas i na
našu djecu, i Presveta Mater Božija takvome da bude suparnica na strašnom i neumitnom Sudu Božijem.
(Fejsbuk)
(Mišljenja i stavovi objavljeni u rubrikama „Drugi pišu“ i „Kolumne“ nisu nužno i stavovi redakcije portala „Borba“)