Predavanje istoričara Ognjena Karanovića na temu „SRPSKO-HRVATSKI ODNOSI U BOSNI I HERCEGOVINI 1991. GODINE – VRHUNAC AGONIJE”
Predavanje istoričara Ognjena Karanovića na temu „SRPSKO-HRVATSKI ODNOSI U BOSNI I HERCEGOVINI 1991. GODINE – VRHUNAC AGONIJE” (23. 7. 2024) možete pogledati na Jutjub kanalu Kulturnog centra Novog Sada.
U nastavku razgovora o srpsko-hrvatskim odnosima u Bosni i Hercegovini predavač se fokusirao na godinu koja je označila kulminaciju ili, kako predavač navodi – vrhunac agonije. Nekoliko mjeseci unazad imali smo priliku da pratimo predavanja koja tematizuju odnose između Srba i Hrvata na području BiH, a ovog puta posebna pažnja posvećena je posljedicama uvođenja višestranačkog sistema.
Od višestranačkih izbora i formiranja pluralističke vlade Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine u januaru 1991. godine politički predstavnici Muslimana (SDA) i Hrvata (HDZ) u BiH započeli su proces odvajanja SR Bosne i Hercegovine od SFRJ. Od proglašenja nezavisnosti Slovenije i Hrvatske u junu 1991. godine politički predstavnici Muslimana i Hrvata u BiH sistematski su počeli da izbjegavaju Savjet za ravnopravnost naroda, a preglasavali su legitimne predstavnike srpskog naroda i poslanike SDS. Nakon što su preglasani 14. oktobra 1991. godine, srpski predstavnici su se izdvojili u Skupštinu srpskog naroda u Bosni i Hercegovini 24. oktobra 1991. godine. Skupština je imala sjedište u Sarajevu. Ubrzo je ova skupština pozvala srpski narod na plebiscit o ostanku srpskog naroda u dotadašnjoj jugoslovenskoj federaciji. Plebiscit je održan 9. i 10. novembra 1991. godine, a na njemu je učestvovalo oko 1.350.000 birača, od kojih se 96,4% izjasnilo u prilog samostalne srpske države koja može da bude u sastavu jugoslovenske države ili Srbije. Skupština srpskog naroda je 21. novembra 1991. proklamovala princip da bi sve opštine i mjesne zajednice u kojima je apsolutna većina glasala za ostanak u SFR Jugoslaviji trebalo da postanu dio neke od srpskih autonomnih oblasti. Tako su stvorene Autonomna Regija Krajina, Srpska autonomna oblast Semberija, Srpska autonomna oblast Romanija i Srpska autonomna oblast Hercegovina. Kada je referendum, protivno Ustavu SR Bosne i Hercegovine, uz podršku Njemačke postao izvjestan, Skupština srpskog naroda je 9. januara 1992. godine proglasila Republiku Srpskog Naroda u Bosni i Hercegovini sa Sarajevom kao njenim glavnim gradom.
Celo predavanje možete pogledati na linku: