Predavanje istoričara dr Miloša Savina na temu „Radikalna stranka kod Srba u Vojvodini“ na Jutjub kanalu KCNS

Predavanje istoričara dr Miloša Savina na temu „Radikalna stranka kod Srba u Vojvodini“ (18. 11. 2024) možete pogledati na Jutjub kanalu Kulturnog centra Novog Sada.

Prvi radikalni pokreti u Evropi nastaju krajem 18. vijeka u Engleskoj i Francuskoj, šireći se Evropom. Svrha njihovog političkog postojanja je upravo želja da dođu do radikalnih, odnosno korenitih reformi sistema (od latinske riječi radix – korijen).

Radikali u zapadnoj, srednjoj, istočnoj Evropi i na Balkanu su prilično različite političke formacije. Zajedničko im je zalaganje za korenite socijalne reforme. Radikali u Vojvodini nastaju od grupe vršačkih socijalista koji su simpatizeri Svetozara Miletića, ali su pod velikim uticajem Svetozara Markovića, čak i Karla Marksa kog će u jednom momentu potpisati kao svog idejnog oca. U početku djeluju potpuno socijalistički, da bi vremenom njihova nacionalna osjećanja evoluirala u daleko jača. Vojvođanski radikali podržavali su srpske ustanike u Hercegovini, zbog čega dolaze u sukob sa socijalističkim časopisom „Folkštat“ iz Nemačke, koji je bio okosnica razvoja socijalističke ideje u Evropi i koji vojvođanske radikale denuncira kao nacional-šoviniste koji samo koriste socijalističku demagogiju, što će se nakon više decenija i pokazati tačnim.

Ovu grupu vršačkih radikala čine sinovi bogatih trgovaca i imućnih građana kao što su Jaša Tomić, Laza Nančić, Kosta Lera, braća Tokin i mnogi drugi. U početku su pokušali da zauzmu organe nekadašnje Ujedinjene omladine srpske, kako bi formirali takozvanu Novu omladinu i kako bi od toga napravili jednu stranku koja bi bila konkurentna političkoj partiji Svetozara Miletića, u koju su i pokušali da se infiltriraju zahtijevajući dopunu Bečkerečkog programa socijalističkim zahtjevima. Zbog navedenog ulaze u sukob sa Miletićem i njegovim političkim saborcima.

Cijelo predavanje možete pogledati na linku: