Predavanje istoričara dr Miloša Savina na temu „Miletić i Vojvođani o Crnoj Gori knjaza Nikole” na Jutjub kanalu KCNS
Predavanje istoričara dr Miloša Savina na temu „Miletić i Vojvođani o Crnoj Gori knjaza Nikole” (25. 9. 2024) možete pogledati na Jutjub kanalu KCNS.
Odnos liberala iz Vojvodine, pre svega Svetozara Miletića i njegovih saradnika, prema Crnoj Gori i kasnije Kralju Nikoli, bio je veoma specifičan. Naime, iako nisu neposredno teritorijalno povezani, kult Crne Gore kao nukleusa srpskog ujedinjenja, bio je veoma živ.
Naročito su bili popularni knez Danilo, knjaz Nikola i njegov otac Mirko. Za razliku od obrenovićevske Srbije koja je oklijevala u izvršenju svoje nacionalne misije, kako su to Vojvođani očekivali, da dovede do oslobođenja i ujedinjenja srpstva i jugoslovenstva na Balkanu, Crna Gora je u nekoliko navrata, rizikujući svoju državnu egzistenciju pokušala da ostvari oslobađanje Hercegovine i Sandžaka, pa čak i da pokuša prodor prema Skadru i Metohiji, čime je knjaz Nikola postao kultna ličnost među Vojvođanima. Miletić je kritikovao autoritarizam i stvaranje kulta dinastije u austrijskom carstvu, a i u Kneževini Srbiji, dok je po pitanju Crne Gore preskakao taj momenat, upravo zbog ugleda koji je knjaz Nikola stekao svojim zalaganjem za oslobađanje srpstva.
Ono što je zanimljivo jeste da liberali u Vojvodini tog vremena smatraju da Obrenovići treba da odstupe od srpskog prestola, posebno nakon srpsko-bugarskog rata i majskog prevrata, i oni na mestu monarha Srbije vide knjaza Nikolu. Iako je Miletić bio suštinski republikanac, antimonarhista, ali u tom sistemu smatraju da bi knjaz Nikola bio najbolje rješenje za Srbiju, upravo zbog toga što bi putem te unije došlo do nekog oblika srpske federacije na Balkanu.
Cijelo predavanje možete pogledati na linku: