Pod kontrolom ISIL-a sedmoro odraslih i dvoje djece iz Crne Gore
Tri muške osobe, četiri ženske i dvoje djece iz Crne Gore nalaze se u Siriji na teritoriji pod kontrolom ISIL-a, navodi se u Strategiji prevencije i suzbijanja radikalizacije i nasilnog ekstremizma za period 2020-2024. godine koji je usvojila Vlada.
“Od oktobra 2012. do kraja 2018. godine, u Siriju su otputovala 23 punoljetna crnogorska državljanina (18 muškaraca i pet žena), zajedno sa troje djece”, ističe se u ovoj Strategiji.
U izvještaju piše da je u Siriji poginulo šest muškaraca iz Crne Gore.
“Osam punoljetnih osoba od kojih sedam muških i jedna ženska, kao i jedno dijete se vratili su se u Crnu Goru”, stoji u strateškom dokumentu.
Od novembra 2015. godine, nema registrovanih odlazaka crnogorskih državljana u Siriju.
“U Istočnoj Ukrajini je, od 2014. godine boravilo pet punoljetnih crnogorskih državljana i svi su se vratili u Crnu Goru”, ističe se u strategiji.
Od ukupnog broja “stranih boraca”, u Višem sudu u Podgorici vođena su dva krivična postupka, zbog krivičnog
djela učestvovanje u stranim oružanim formacijama.
Jedna osoba proglašena je krivom zbog učešća u stranim oružanim formacijama u Istočnoj Ukrajini i osuđena na kaznu zatvora u trajanju od šest mjeseci, odnosno na tri godine i pet mjeseci zbog drugih krivičnih djela u sticaju sa krivičnim djelom učestvovanje u stranim oružanim formacijama.
Druga osoba proglašena je krivom zbog učestvovanja u stranim oružanim formacijama u Siriji i osuđena na kaznu zatvora u trajanju od šest mjeseci.
“Oba lica su odslužila dosuđenu kaznu i puštena su na slobodu”, ističe se u strategiji.
Za oboje crnogorskih državljana pripremljen je i realizovan individualni program tretmana, koji je prilagođen njihovoj ličnosti i faktorima rizika.
“Međutim, krivično-pravna represija nije dovoljna u suzbijanju nasilnog ekstremizma. Kao nosioci ove prijetnje,
prepoznate su i druge kategorije lica, koja ne mogu biti podložna represivnim mjerama. Riječ je o radikalizovanim licima koja svoj ekstremizam nijesu ispoljila odlaskom na strana ratišta, već bi mogla da izvrše nasilne akte u Crnoj Gori ili drugim državama”, ističe se u Strategiji.
U procesu sprovođenja Strategije suzbijanja nasilnog ekstremizma 2016-2018, Uprava policije pripremila je procjenu prijetnje od nasilnog ekstremizma, prema kojoj u Crnoj Gori ne postoji rizik od nasilnog ekstremizma većeg obima, kojim bi mogla biti ozbiljno ugrožena ljudska prava građana Crne Gore, ali je svakako riječ o prijetnji kojom se nadležni organi moraju baviti na nivou prevencije, na koju treba staviti težište strateškog pristupa.
Takođe, istraživanje sprovedeno za potrebe NOT-a o pokretačima radikalizacije i nasilnog ekstremizma u Crnoj Gori, pokazalo je da, uzimajući u obzir činjenicu da odlasci na strana ratišta nijesu zabilježeni od kraja 2015 godine, pažnju treba usmjeriti na dodatnu prevenciju i sprečavanje dalje pojave ovog i sličnih fenomena u budućnosti, i naglašava se potreba za angažovanjem „društva u cjelini“, odnosno primjenom sveobuhvatnog i integrisanog društvenog odgovora zasnovanog na partnerstvu između institucija, organizacija civilnog društva, vjerskih zajednica, akademske zajednice i medija.
Ističe se potreba za osnaživanjem navedenih aktera kako bi se povećala sposobnost ranog otkrivanja i prepoznavanja ove pojave u cilju pravovremenog suzbijanja.
“Sa druge strane, kada je riječ o povratnicima, pažnju treba usmjeriti na proces deradikalizacije, rehabilitacije i reintegracije pojedinaca u društvo, uz pažnju koju treba posvetiti i članovima njihovih porodica koji su bili sa njima na stranom ratištu, kao i sa porodicama čiji su članovi poginuli na ratištu ili se vode kao nestali”, navodi se u strategiji.
Crna Gore je, inače, u odnosu na druge zemlje u regionu, opisana u Izvještaju Evropske komisije o Crnoj Gori 2019. kao “marginalno pogođena fenomenom radikalizacije i stranih boraca do sada“.
(CDM)