Po broju usvojenih direktiva iz EU: Stopostotni Podgorica, Skoplje, Tirana i Sarajevo nedostižni za po(s)lovično „neposlušni“ Beograd
Čak 57 deklaracija izdala je od 1. januara 2024. do 30. juna 2024. Evropska unija, a Srbija se usaglasila sa 27 ovih dokumenata, pokazuje istraživanje Centra za međunarodne i bezbjednosne poslove – ISAC ukazujući da su sve ostale zemlje Zapadnog Balkana apsolutno (neki bi rekli i nekritički) prihvatale sve što im je servirao Brisel.
U istraživanju se, naime, precizira da Srbija nije prihvatila 30 ovih deklaracija, što znači da je u ovom periodu Beograd 47 odsto usaglašen sa spoljnom politikom Evropske unije, pa je to čini jednim od „najneposlušnijih“ kandidata za ulazak u EU.
Od drugih koji čekaju u predvorju ovog bloka, samo su Turska i Gruzija manje usaglašene od Srbije, dok su druge države kandidati iz regiona Zapadnog Balkana, odnosno Albanija, Bosna i Hercegovina, Crna Gora i Sjeverna Makedonija bile apsolutno pokorne, odnosno, prihvatale su sve što im je traženo.
Ove države su u prvoj polovini 2024. imale potpunu usaglašenost sa spoljnom politikom EU, odnosno učinak od 100 odsto.
„Tokom prve polovine 2024. godine, Srbija je nastavila sa prethodim obrascima usaglašavanja sa deklaracijama Zajedničke spoljne i bezbjednosne politike (ZSBP) EU koje objavljuje Visoki predstavnik za ZSBP, slično kao i 2022. i 2023. godine, kada je Srbija imala stope usaglašenosti od 48 odsto, odnosno 54 odsto. Ove stope su najniže među zemljama kandidatima za članstvo u EU sa Zapadnog Balkana“, navodi ISAC.
Srbija se kao i ranije, nije usaglasila sa deklaracijama i mjerama usmjerenim protiv Ruske Federacije i Narodne Republike Kine, a istraživači ISAC-a kažu da je „jedan od glavnih razloga za ovakav stav pitanje Kosova, pošto Srbija nastavlja da traži podršku i Rusije i Kine u različitim međunarodnim forumima“.
Kada je riječ o konkretnim pitanjima, Srbija se nije usaglasila sa jedanaest deklaracija u vezi sa ratom u Ukrajini, pet o Globalnom režimu sankcija EU za ljudska prava, četiri koje se tiču unutrašnje situacije u Rusiji i četiri posvećene Iranu; dvije koja se odnose na Moldaviju, i po jednom koje se odnose na sajber, terorizam, Hong Kong (Kina) i Venecuelu.
Srbija se nije uskladila sa dvije političke izjave koje se tiču tretmana Alekseja Navaljnog i drugih, kako EU tvrdi političkih zatvorenika (uključujući Vladimira Kara-Murzu) i smrti Navaljnog, kao ni sa deklaracijom koja se odnosila na predsjedničke izbore u Rusiji, kojom je EU osudila sprovođenje izbora i način na koji su održali.
Beograd je prihvatio restriktivne mjere primijenjene u vezi sa ISIL-om odnosno Al Kaidom, terorizmom, Sirijom i Burmom/Mjanmarom.
Evropska unija je u ovom periodu objavila pet deklaracija u vezi sa Iranom, a svaka se bavi različitim aspektima diplomatskih i bezbjednosnih pitanja. Srbija se usaglasila samo sa prvom deklaracijom, izdatom 4. januara, kojom se osuđuje bombaški napad u Kermanu i izražava solidarnost sa iranskim narodom.