Olimpijske igre i komercijalizacija sporta

Globalna komercijalizacija sporta dovela je do toga da je tradicionalni format Olimpijade već dosadio i gledaocima i navijačima
Ideja Olimpijskih igara, koja se ogleda u tome da bi sport trebalo da ostane izvan politike, sve je manje aktuelna. Jedan od osnivača savremenog olimpijskog pokreta, francuski baron Pjer de Kuberten, smatrao je da Igre treba da posluže kao jedan od načina za prevazilaženje nacionalnog egoizma i da doprinesu borbi za mir i razumijevanje među ljudima.
Prema njegovom shvatanju omladina iz čitavog svijeta trebalo bi da se međusobno takmiči na sportskim borilištima, a ne na ratnim poprištima. Osim toga, na Olimpijadi bi trebalo da učestvuju amateri, a ne profesionalci, koji se sportom bave za novac.
Duh savremenosti:
Idealističke ideje Kubertena su 1894. godine legle u osnovu Olimpijske povelje u kojoj se kaže da Igre „ujedinjuju sportiste svih zemalja koji se bore na poštenim i ravnopravnim takmičenjima. U odnosu na zemlje i pojedinačne ličnosti nije dozvoljena nikakva vrsta diskriminacije.“ Ipak, mora se primijetiti da se, poslije 124 godine, na nasljeđe Pjera de Kubertena sasvim zaboravilo.
Danas su se Olimpijske igre pretvorile u očiglednu demonstraciju svih mana savremenog sporta. Duh olimpizma i takmičenja sportista potisnuti su u drugi plan, dok je njihovo mjesto postalo poligon za političku borbu, korupcionaške skandale i „ratove za prestiž“.
Sama takmičenja, kao i učesnici na takmičenjima, pretvoreni su u skupe reklamne panoe. Tako je, na primjer, jedan od vodećih tenisera u svijetu, Švajcarac Rodžer Federer tokom 2017. godine zaradio 64 miliona dolara i zauzeo četvrto mjesto na ljestvici najbogatijih svjetskih sportista, po verziji časopisa Forbs. Od te sume 58 miliona dobio je od reklamnih ugovora i drugih izvora koji nijesu u direktnoj vezi sa sportskom djelatnošću.Ima li potrebe da se naglasi da najbolje rezultate na međunarodnim takmičenjima uglavnom ne postižu sportisti, nego farmaceutske kompanije koje uspijevaju da naprave preparate koji, u skladu sa antidoping pravilima, ne podliježu zabrani korišćenja. Sa finansijskog aspekta, Olimpijada za većinu zemalja-domaćina nije profitabilna i one trpe gubitke. Osim ogromnih ulaganja u olimpijske komitete, i sam proces organizovanja Igara izaziva razoran efekat na zemlju-domaćina. Milijarde dolara, koje su potrošene na provođenje takmičenja, ne mogu se isplatiti od preostalog „olimpijskog nasljeđa“ u vidu infrastrukture. Održavanje i opsluživanje sportskih objekata predstavlja veliki teret za nacionalne ekonomije, pa one, zbog toga, osjećaju negativne ekonomske posljedice.
Antiolimpijada U Lanvrit-Velsu:
Novinar britanskog „Gardijana“ Sajmon Dženkins primijećuje da se Olimpijada pretvorila u turistički klub za bogataše. Po njegovom mišljenju nadnacionalne sportske organizacije nastavljaju da se prekomjerno bogate i ponašaju se kao oligarhije, koje nikome ne podnose račune o svom djelovanju, i samo nastavljaju da terorišu sport. Međunarodni olimpijski komitet (MOK) i povezane strukture spremni su da ne primijećuju malverzacije, koje se rade u ime sportskog prestiža, što se često postiže na način koji nema nikakve veze sa moralom. Globalna komercijalizacija sporta dovela je do toga da je tradicionalni format Olimpijade već dosadio i gledaocima i navijačima. Nije slučajno da su 2012. godine ustanovljene Svetske alternativne igre (World Alternative Games) koje se održavaju svake druge godine u gradu Lanvrit-Vels (Llanwryd Wells). Na programu Igara nalaze se neobične discipline kao što je, na primjer, nošenje žena ili maraton „Ljudi protiv konja“. Osnovni zadatak ove Antiolimpijade nije samo da izazove osećaj zadovoljstva kod učesnika i gledalaca, već pokazuje da komercijalizacija sporta počinje da izaziva otpor. Lanvrit-Vels predstavlja odličan primer kako jedan engleski gradić, koji ukupno broji nešto više od 600 stanovnika, može da ujedini ljude iz čitavog svijeta, ali ne na osnovama ogorčene i nesportske borbe za medalje.
(Srđan Perišić-Novi Standard)