Naučnici otkrili: Everest i dalje raste, milimetar po milimetar

Mont Everest je s 8.848 metara najviša planeta na svijetu, no i dalje raste i svake godine je sve viši, tvrde kineski naučnici s Univerziteta za geonauke u Pekingu koji su objavili studiju o tom anomalijskom rastu planine u časopisu Nature Geoscience.

I dok se „Krov svijeta“ i ostatak Himalaja neumoljivo nastavljaju uzdizati od trenutka prije 50 miliona godina kada se indijski subkontinent sudario s Euroazijom, sam Everest raste još više od očekivanog. Naučnici to pripisuju spajanju dvaju obližnjih riječnih sistema, prenosi Reuters.

Prije 89.000 godina, spojili su se vodeni sistemi rijeke Kosi i rijeke Arun, nakon čega je Everest godišnje rastao za 0,2 do 0,5 milimetara te je do sada narastao za 15 do 50 metara.

Naučnik Džin-Geo Dai, jedan od vodećih autora studije, objašnjava rast Eversta podizanjem kopnene mase na Zemljinoj kori kada se težina površine smanjuje.

Zemljina kora, vanjski omotač naše planete, u stvari pluta na sloju plašta od vrućeg, polutekućeg stijenja. U ovom slučaju, spajanje rijeka, ili bolje reći neprijateljsko preuzimanje s obzirom da je Kosi pokorila Arun uslijed promjene toka rijeka protekom godina, rezultiralo je ubrzanom erozijom koja je odnosila ogromnu količinu stijenja i zemlje, smanjujući tako težinu područja oko Everesta.

Rastu i susjedni vrhovi

„Kada se težak teret poput leda ili erodirane stijene ukloni sa Zemljine kore, zemlja koja se nalazi ispod se uzdigne, kao kada se čamac propne u vodi nakon što iskrcamo teret“, objašnjava Dai.

Kada se rijeka Arun spojila s drugom obližnjom rijekom, novi tok je urezao duboki kanjon Arun. Novi riječni sistem kleše kanjon, a planina se pritom uzdiše do dva milimetara godišnje. Što se više riječni sistemi urezuju, gubitak riječnog materijala uzrokuje da se planina uzdigne, dodaje Dai.

Koautor studije i doktorand Adam Smit, sa Univeržiteta Koledža London, ističe da od istog geološkog procesa profitiraju i Everestu susjedni vrhovi viši od 8.000 metara, Makalu i Lhotse, prenijela je Hina.