MONARHIJA I DEMOKRATIJA: Petrovići u kandžama Broza!

Piše: Ivan Milošević

Zašto od sloma komunizma u Crnoj Gori nema ni političke stranke, ali ni intelektualaca, koji bi tražili povratak monarhije? Zašto u Crnoj Gori nema ubijeđenih monarhista, koji bi napravili prvi korak na tom putu tako što bi u politički život barem verbalno uveli pojam monarhije? Zašto u Crnoj Gori niko i ne priča o monarhiji, a kamoli da se usudi da zahtijeva da Crna Gora treba da se vrati na stare staze slave jedinog monarha Crne Gore, srpskog kralja Nikole Prvog Petrovića? Zašto ta ideja ne postoji u političkom životu i ko ju je pokopao na stratištima istorije i ideologije?

Crna Gora, poput Srbije, svoje najslavnije dane imala je kada je bila knjaževina, a potom kraljevina. Valjda to ne treba posebno objašnjavati i mislim da postoji opšta saglasnost oko toga. Pa, zašto onda neko ne ustane u Crnoj Gori i jasno kaže da treba vratiti monarhiju i obnoviti sve ono što se pokazalo vitalnim u tom društvenom sistemu?

Puno pitanja i ne želim da prihvatim da je odgovor samo jedan, odnosno da je Crna Gora jedina neokomunistička država u Evropi čiji je otac nacije Josip Broz, a ne vladike, a potom svetovni vladari iz dinastije Petrovića. Iako posljednji događaji idu tome na ruku i od današnjih stpostotnih Crnogoraca prave ideološku Brozovu djecu, ne prihvatam da je odogovor na složenu priču o monarhiji tako surovo jednostavan. Mora da ima još tu nečega i ne prihvatam da nam je svima Kumrovec upio i zadnje zrno mozga i od nas napravio odrasle pionire i skojevce koje pjevaju Titu i njegovom djelu. Mora da ima još nečega, što toj ideji ne da pronađe svoje mjesto na političkoj sceni Crne Gore i pokrene to pitanje sa mrtve tačke na kojoj se danas nalazi.

Naravno, i monarhija je u posljednjih stotinjak godina promijenila svoj oblik i danas se većinom prepoznaje po prosvećenim vladarima, dvorskoj aristokratiji i od toga prilično nezavisnom političkom životu, gdje narod bira ko će i kako da upravlja državom, ali pod pokroviteljstvom monarha, koji vrlo rijetko politički interveniše i miješa se u ono što narod treba da uradi, a ne on.

Zašto Crna Gora ne bi mogla da bude takva zemlja, gdje bi narod birao političare, ali gdje nikada ne bi dovodio u pitanje vrhovni državni autoritet, odnosno monarha i njegov narod, državu i granice? Zašto Crna Gora ne bi obnovila monarhističke veze sa ostalim evropskim dvorovima i pokušala da se vrati na ono što je nekada imala, a to je da su princeze Petrovića imale uticaj i na politiku svojih muževa, odnosno kraljeva ili knjaževa evropskih zemalja?

Monarhija je zapravo zemaljska imiticija nebeskog carstva, gdje je sve uređeno po osjetljivim pravilima, čija je najveća snaga tradicionalnost i dugotrajnost i naslednost monarhističke misije. U monarhiji ne može danas da važi jedno, a sjutra drugo i za njih ne važi da su jedino bitni interesi, već se njihovi odnosi zasnivaju na tradicionalnim vezama koje su se dokazale kroz vjekove, zajedničkom borbom za zajedničke vrijednosti, a to su većinom ideje slobode, religioznog doživljaja svijeta i svijesti da kao što je Bog vladar u carstvu nebeskom, tako je i kralj njegov zastupnik u zemaljskom carstvu. Te ideje su se pokazale izuzetno vitaklnim i preživjele su mnoge promjene, pa su i danas neke najrazvijenije države svijeta monarhije.

Istina, kada se prekine prirodan tok monarhije, kao što je to bilo u Crnoj Gori i Srbiji, teško je vratiti se na staro. Hoću da vjerujem da je to jedan od razloga što se ne vraća monarhija u Crnu Goru. Naime, danas bi bilo vrlo teško odlučiti ko bi trebalo da bude monarh u Crnoj Gori. Naravno, prvenstvo pripada Petrovićima. Za sada na tom mjestu jedino se nalazi princ Nikola Petrović, ali njega izgleda da povratak monarhije ne interesuje ili barem se javno o tome nije izjašnjavao. Uz to teško bi titula monarha pripala nekome ko nije odgajan da bude kralj, a po svemu sudeći princ Nikola nije prošao kroz tu obuku. I ono što je uradio od kada je dobio redovnu apanažu od države nije garancija da je njemu sve jasno oko monarhije i iako je odrastao u Francuskoj, gdje se dobro zna sve o tome, njemu kao da to nije bilo toliko interesantno. Ipak, monarh mora za sebe da kaže da je monarh i da ima pravo na krunu i da to zna da brani i da se za to izbori. Princ Nikola za sada ništa od toga nije uradio, a i nema namjeru da to traži.

U takvom slučaju mogao bi se kao nasljednik crnogorske krune imenovati neki od prinčeva kuće Karađorđevića. Svi oni preko knjeginje Zorke imaju crnogorske krvi u sebi i mogli bi da pretenduju da budu crnogorski vladari. Naravno, o tome bi odlučivao Krunski savjet koji bi mladog kraljevića trebalo da pripremi za preuzimanje prestola. U današnjim prilikama kada su u Crnoj Gori Karađorđevići proglašeni okupatorima za takav scenario ne postoji ni promil šanse, ali kada prođe ova antisrpska i neprirodna histerija u Crnoj Gori nadam se da će se neko pozabaviti i tom temom.

Povratak monarhije preko noći u Crnoj Gori je nemoguć. mnogo šta je protiv toga, a najviše se to odnosi na ideološku bogoboračku i vulgarno materijalističku obojenu tobožnju kulturnu i političku elitu. Svega toga bi se trebalo odreći i vratiti unazad najmanje sedam ili osam decenija i odatle početi graditi državu na novim temeljima. Ta intelektualna avantura prelazi granice ovoga teksta, koji želi da ideološku podijeljenu političku scenu osmisli novim pojmovima, potut ovog o monarhiji.

Za razliku od Crne Gore u Srbiji bi se povratak monarhije mogao sprovesti bukvalno preko noći. U Srbiji postoji prestolonaslednik, postoji dvor, postoje njegove veze sa ostalim evropskim dvorovima, a i među narodom dinastija Karađorđević još uvijek ima zapažen ugled. Mislim da se u Srbiji ništa ne bi promijenilo kada bi zanoćila kao republika, a probudila se kao mnonarhija. Zbog toga mi ne ide u glavu zašto Srbija odavno nije kraljevina, što bi je ekspresno premjestilo u centar evropske demokratije i aristokratije. Ujedno to bi bio i njen radikalni raskid sa komunizmom, bez čega nema ulaska u evropski aristokratski krem, čiji je dio Srbija bila sve do do prije sedamdesetak godina.

(Srpska24)