Lijevo-Zelena ideja o zaštiti prirode oživljava ideologije nacističke ere

Medved-ljudožder je nedavno ubio čoveka u Trentinu – i svima pokazao spektakularnu kontradikciju blistavo svetlog medijskog izveštavanja. Jer tema u medijma nije bio uopšte taj jedan medved nego ideja medveda kao dela netaknute prirode. A priroda se koristi u politici već oko 200 godina. Medveda – kao i vukove– ideološki eksploatišu kao nikada do sada: medvedi su postali igračka politike – da bi na kraju bili upucani. Logika iza toga vodi ka idealizaciji medveda, vukova i navodno „poslednjih prašuma“.

Za ovo su pre svega krivi nemački nacionalni socijalisti. Neke od njihovih fundamentalnih ideologija danas su normativna svakodnevnica u levo-zelenim krugovima. Istovremeno, nemački nacionalni socijalisti nisu izmislili ništa novo ideološki što već nije postojalo pred kraj Prvog Svetskog Rata, nego su spajali veoma različite ideologije i namerno ih držali nejasnim kako bi bili kompatibilni sa različitim političkim miljeima. Sveza, koja je držala ovaj snop na okupu, bila je antisemitizam i mit o “Nemačkoj Šumi”. Zaštita prirode bila je deo prvih velikih zakonskih paketa u ranim godinama nacističke vladavine u Nemačkoj.

Napoleonova okupacija velikih delova nemačkog govornog područja između Rajne i Istočne Pruske dovela je do rađanja politike identiteta. Jer Nemačka nije postojala, niti je ranije bilo – ali je trebalo da nastane u budućnosti, nakon oslobođenja više od stotinu država nemačkog govornog područja od francuskog okupatora. Postavilo se i elementarno pitanje: ko treba da pripada budućoj Nemačkoj i njenom narodu – a ko ne? I tu je kucnuo čas narodnjačkog: u pranacionalno-socijalističkom miljeu iskonstruisana je zajednička prošlost nemačkog naroda koja nikada nije postojala u obliku kako su je nacisti prezentovali.

To se prvo dogodilo u idealizaciji srednjeg veka. Završetak gradnje Kelnske Katedrale posle skoro 6 vekova zastoja bio je isto toliko deo ovoga koncepta kao i rekonstrukcija ruševina zamka Wartburg – gde je Martin Luther preveo Bibliju na nemački, stvarajući tako poveznicu između nemačke nove vere i ljudi. Sve je pratio i procvat “romantike zamkova”, sa simboličnim građevinama: zamak Hohenzollern obnovljen je 1842., zamak Hambach 1848. a dodate su i nove građevine u pseudo-srednjovekovnom stilu, poput zamka Neuschwanstein 1869. Idealizacija srednjeg veka je takođe podrazumevala ideju o netaknutoj prirodi i poznavanju lekovitih moći prirode. Sveta Hildegard von Bingen, srednjovekovana plemićka travarka, i drugi su ubrzo postali vodeće figure nove ideologije “vraćanja prirodi”.

Otprilike od 1860-ih slede pokušaji da se istorija još dublje “unazad obradi”. Narodnjački i konzervativni krugovi počeli su ideološki da zaposedaju nova polja. I idealizuju germansku prošlost. Pa izmišljaju slobodne ljude koji biraju svoje vođe, žive u skladu sa prirodom i od prirode i, iznad svega, junaštvom brane svoju otadžbinu od nadmoćne Rimske Imperije.

Šumu ovi krugovi vide kao najvažnijeg zaštitnika Germana. Što biva početnom tačkom za probijanje rimskog Limesa: Nemci kastele Limesa brzo restauriraju i otvoraju publici u nacionalnim ceremonijama kako bi svi videli koliko je bio veliki izazov za germansko-teutonske heroje da ih osvoje. Isto tako, mesta poput Teutoburške Šume bivaju prezasićena simbolikom: tu Nemci podižu gigantski spomenik Hermannu, Germanu, izdajniku Rima, koji je navodno tu uništio više legija imperatora Augusta. Spomenik treba da za sva vremena podseća na upravu tu nemačku pobedu nad Imperijom.

Nemačka šuma tako postaje mit, sinonim i simbol nacionalne snage nemačke domovine – i superiornosti Germana nad drugim narodima. Popularizacija ove ideologeme inscenirana je kao kontrapunkt sve većoj industrijalizaciji i otuđenju od prirode. To je odvelo u ideju da se šumska područja vrate u stanje idealizovanih germanskih vremena – uključujući  i „originalnu“ faunu.

Nacionalno-socijalistički Hitlerov režim je ovu ideologiju sproveo u delo – s jedne strane prvim zakonima o zaštiti prirode, sa druge strane jednim od najvećih istraživačkih projekata režima: «Wald und Baum in der arisch-germanischen Geistesgeschichte» („Šuma i drvo u arijevsko-germanskoj duhovnoj istoriji“). U ovom zajedničkom projektu Geringovog Ministarstva za Šumarstvo Rajha i SS-Istraživačkog Centra Ahnenerbe ((“Nasleđe Predaka”) trebalo je da se realizuje oko šezdeset doktorata. Geringovi eksperti za šume idealizovali su germansku šumu i zalagali se za njenu obnovu, uključujući prašume, a posebno ponovno naseljavanje medveda i vukova, zajedno sa programima uzgoja i ukrštanja za ove u Nemačkoj skoro pa izumrle vrste.

Iza svega toga stajala je ideja da priroda sama sebe reguliše – pa da će tako prevladati jači: nemačka nacionalno-socijalistička politika Lebensraum (“Životni Prostor”) među šumskim životinjama.

Šumskim nacistima očigledno nije pala na pamet misao da još od srednjeg veka u Nemačkoj nije bilo za to potrebnih ogromnih šumskih površina, potpuno netaknutih od strane ljudi. Što nije uticalo na činjenicu da su nemački nacionalni-socijalisti sačuvali svoju predstavu šume i prirode i posle poraza u II Svetskom Ratu.

Mnogi igrači iz Hitlerovog projekta «Wald und Baum» („Šuma i Drvo”) i drugih nacističkih organizacija zaljubljenih u pagansku prirodu su posle 1945 realizovali zavidne univerzitetske  karijere. Njihove ideje su bile centralne u rastućem nemačkom anti-nuklearnom pokretu i pokretu za zaštitu životne sredine ranih 1970-ih.

Mit o nemačkoj šumi traje neprekinuto do danas u 21. veku: kroz političke moćne faktore koji smatraju da je relativno mali komad šume pored zamka Hambah „poslednja prašuma“ u Nemačkoj, gde se priroda sama od sebe vraća u stanje u kom nema ljudi i bagera za kopanje lignita: kad i ako je politički te zakonom zaštite.

Ova adaptacija ideologija se suočava sa načinom života bogatog društva, veoma udaljenog od prirode. Ali društva koje je najedom postalo WOKE. Nakon svakog masovnog ubistva raspravlja se o pitanju da li lovcima treba oduzeti oružje. Informacija da lovci preuzimaju selekcioni zadatak koji su nekad imali medvedi i vukovi u nekadašnjim prašumama izaziva ogorčenje. Mogućnost da čovek legalno, po propisima, ubije životinju smatra se a priori lošom. Ali kad vuk nemačkim stočarima pokolje stado ovaca, onda ta problematika ove ideologe iz gradskih Zelenih sredina uopšte ne tangira. Jer je za njih nacistička ideja i ideologija samoregulišuće prirode u džungli, bez ljudske intervencije, jači narativ.

I dok je levica stalno marširala napred čvrstim pogledom u budućnost – nuklearna energija je, na primer, bila čisto levičarski projekat širom sveta od 1950-ih – desnica se nostalgično osvrtala na dobra stara vremena kada je sve još bilo netaknuto, uključujući i šumu.

Prošlo je pola veka otkako je nacionalno-socijalistički narativ o germanskoj šumi ušao u antinuklearni pokret u nastajanju, prvu Zelenu političku struju 1970-ih. Međutim, zeleni i antikapitalistički milje ostaju izuzetno nejasni kada je reč o tome kako treba da izgleda priroda koju čovek mora da štiti.

Da li žele predratnu prirodu, predindustrijsku prirodu ili netaknutu germansku prirodu?

Kako god da se okrene: u misiji spasavanja vukova i medveda, koje su naselili Hitlerovci, mnogo nacizma svetluca kroz Zeleno.