Kojčić za BORBU: Srpski narod neće više dozvoliti da se stabilnost i prosperitet regiona gradi na njegovom ignorisanju
O položaju srpskog naroda u regionu i njegovoj perspektivi u evropskim okvirima razgovarali smo sa političkim filozofom i jednim od najangažovanijih srpskih intelektualaca nacionalne provinijencije Dragoljubom Kojčićem.
Razgovor sa Kojčićem uslijedio je u trenutku kada se položaj srpskog naroda u regionu, uprkos otežavajućiim geopolitičkim okolnostima, drastično unaprijedio nakon decenija stagnacije, stigmatizacije i diskrimancije.
Danas su srpski politički činioci sastavni dio izvršnih vlasti u Crnoj Gori i Sjevernoj Makedoniji, što je doskora bilo nezamislivo.
– Živimo na Balkanu u kojem ništa nije sigurno i zapečaćeno. Treba biti konstruktivno oprezan i osvajati milimetar po milimetar svojih građanskih i nacionalnih prava, ali biti svjestan da druga strana ne spava i da sigurno iza neke istorijske krivine priželjkuje novo posrnuće srpskog naroda. Međutim, Srbi u Crnoj Gori, Srbiji i Republici Srpskoj treba da djeluju sinergično. Što je jači srpski korpus u cjelini utoliko će biti lakše i Srbima na prostorima gdje su bili po pritiskom kao što je to bilo dugo godina u Crnoj Gori – objašnjava Kojčić za BORBU.
Dotakao se nedavnog ulaska autentičnih srpskih političkih predstavnika u izvrćnu vlast u Crnoj Gori posle decenija progonstva od strane DPS-ovog režima kojim je rukovodio Milo Đukanović.
– Pitanje prekompozicije vlasti u Crnoj Gori je bitno za samu Crnu Goru, jer se nije više mogao ignorisati glas jednog ogromnog procenta stanovništva etničkog srpskog stabla. Naravno da je samim tim bitno i za same Srbe koji su gotovo 30 godina bili diskriminisani od režima Mila Đukanovića, jer niko od njih nije mogao da se zaposli ni na nekom nižem administrativnom mjestu u institucijama vlasti. To je takođe bitno i za čitav region, zato što kada je stabilan srpski etnički korpus onda je stabilan i cio region. Pokazalo se da su Srbi politčki zreo narod koji je umio da iskoristi svoju šansu koja mu se ukazala na horizontu i to na najbolji način. U prilog ovoj tezi ide i činjenica da je lider Srba u Sjevernoj Makedoniji Ivan Stoilković strpljivom i civilizovanom politikom uspio da povrati položaj srpskog naroda u tamošnjim institucijama – poručio je Kojčić i izrazio nadu da će se zakomplikovani politički odnosi između Srbije i Crne Gore „rasplesti“ i urediti u interesa naroda koji živi na tim prostorima.
– Poboljašnje odnosa Beograda i Podgorice nije išlo kako je bilo očekivano nakon promjena 2020. godine. Međutim, odnosi su još i dobri, ako se uzme u obzir političko nasleđe koje je za sobom ostavio bivši režim u Crnoj Gori – ocijenio je Kojčić.
On je aposrofirao da Srbi više neće dozvoliti da se stabilnost i prosperitet regiona gradi na ignorisanju njihovih nacionalnih interesa.
– To je bila ideologija Dresdenskog kongresa iz 1928. godine – da se slomi kičma Srbima na Balkanu. Sa realizacijom te duboko antisrpske ideje nastavilo se posle 1945. godine što je za posledicu imalo rasturanje Jugoslavije kao države koju je stvorio srpski narod i u kojoj se osjećao svoj na svome, nepraveći štetu nikome. Naprotiv, svi su dobili slobodu ili institucije koje nikada nisu imali – naglasio je Kojčić.
Deklaracija sa Svesrpskog sabora poslala jasne signale
Kojčić ističe da „Deklaraciju o zaštiti nacionalnih i političkih prava i zajedničkoj budućnosti srpskog naroda“ koja je obznanjena na Svesrpskom saboru u Beogradu i usvojena nedavno u Skupštini Srbije poslala signale na dvije strane.
– Poslata je na evropski način poruka srpskom narodu o jedinstvu, bez obzira što je ispodijeljen u iskonstruisanim granicama. Jasno je naznačeno da je budućnost srpskog naroda gdje god živio pod jednim evropskim krovom. Preduslov za to je prijem Srbije u EU. Doći će brzo dan kada će se u Briselu opametiti i shvatiti da nema zaokružene EU, ako se ne integriše ovaj region i ako čitav srpski narod ne bude u jedinstvenom evropskom pravnom i političkom prostoru. To je momenat koji doprinosi podizanju političkog kapaciteta Srba bez obzira gdje žive. Takođe, Delaracijom je poslat signal i svim srpskim protivnicima i neprijateljima kojih ima na raznim stranama ovog našeg Balkanskog vilajeta – kazao je Kojčić.
On je dodao da srpski narod treba svoje nacionalne interese da ostvari na evropski način, uprkos tome što pojedini regionalni centri pokušavaju ovaj prostor da vrate u devedesete.
– Postoje samo dvije mogućnosti. Jedna da se, na civilizovan način poštujući upravo proklamovane evropske tekovine, srpski narod izvede iz stanja aparthejda i diskriminacije koji traje preko 30 godina i koji se danas najviše održao na prostoru Kosova i Metohije. Razmišljanja o alternativi tome se vode u nekim centrima u regionu i šire koji bi priželjkivali krvave rasplete i reprizu istorijskih događaja od 1992 godine. Prije svega mislim na Aljbina Kurtija i na političke naslednike Islamske deklaracije Alije Izetbegovića koji i dan danas ne mogu da prihvate Dejtonsko mirovno rješenje i priželjkuju da likvidiraju Republiku Srpsku, iako dobro znaju kakav bi bio epilog takve njihove inicijative. Rukovodstvo Srbije zajedno sa srpskim političkim predstavnicima treba da istraju na realizaciji gorepomenutog prvog modela koji će samo pojačati frustracije među tih antisrpskih centara u regionu koji koordinisano napadaju zvanični Beograd – podvukao je Kojčić.
Budućnost EU je u modelu idealne Jugoslavije koji garantuje koegzistenciju različitosti
Za Srbe na balkanskom području u ovom trenutku članstvo u EU predstavlja idealan modus za ostvarivanje nacionalnog jedinstva.
– Srbi bi morali da koordiniraju svoju prosvjetu i kulturu i da na taj način doprinose evropskom identitetu. EU je zajednica u kojoj je teško pronaći ono zašta se ona proklamovala – kao zajednicu vrijednosti. Teško je naći i dvije zemlje koje baštine zajedničke evropske vrijednosti. Mađarska, Slovačka i neke političke stranke u samoj Francuskoj, Njemačkoj i Austriji razmišljaju dijametralno suprotno po fundamentalnim pitanjima od Brisela, što samo potvrđuje koliko je EU daleko od bilo kakvog aksiološkog jedinstva. Međutim, EU ako će da opstane uslov je da zaista dobaci do nekih zajedničkih imenitelja koji bi predstvljali njenu jedinstvenu supstancu. Upravo srpski narod nudi tu supstancu na civilizacijski, kulturološki i politički način – da možemo svi da živimo pod istim krovom, ali poštujući pravo na različitosti. Oni koji ne poštuju to pravo i koji snuju nekakve drugačije rasplete ustvari rade protiv EU i njene budućnosti – jasan je Kojčić i dodaje:
– EU bi morala da funkcioniše po modelu idealne Jugoslavije kakvom su je neki zamišljali. Velika je greška srpskog naroda što je formirana Jugoslavija, ali mi ne treba da se stidimo toga zato što je to bio jedan projekat koji je stariji od EU, Monea i Šumana, a koji je nosio sve te ideale koegzistencije različitosti na evropskom kontinentu. Međutim, nisu Srbi tu ideju iznevjerili, nego oni koji su rasturali Jugoslaviju 1941. godine i koji su 1991. i 1992. nagrađeni upravo od strane evropskih zemalja koje su rasturile taj projekat – zaključio je naš sagovornik.