Izložba “Tamo daleko 1918-2018“: Sjećanje na pretke koji su nam donijeli slobodu
U hercegnovskom Muzeju Mirka Komnenovića otvorena je izložba „Tamo daleko 1918-2018“ posvećena stogodišnjici proboja Solunskog fronta i završetka Prvog svjetskog rata koju je Matica Boke realizovala sa portalom IN4S, Udruženjem za njegovanjetradicije i kulture valjevskog kraja i agencijom Tipon.
Kiša nije umanjila interesovanje za postavku na 16 panela koja je donijela priču o bokeljskim dobrovoljcima u srpskoj vojsci. Otvaranju izložbe prisustvovao je konzul Srbije u Herceg Novom Zoran Dojčinović, potpredsjednik opštine Herceg Novi Miloš Konjević, članovi gradske uprave kao i brojni potomci ratnika Prvog svjetskog rata. Pored izložbe čiji su autori Marinko Lugonja, Marko Kentera i Gojko Raičević publika je imala priliku da vidi spomenice i odlikovanja braće Marka i Stevana Mustura koji su u vlasništvu porodice Mustur iz Đenovića.
Jedan od autora izložbe, Gojko Raičević, glavni urednik IN4S portala, naglasio je da „tema postavke nije rat – već čovjek, ratnik, Srbin koji ga je izvojevao“.
„Izabrana svjedočenja, anegdote, zanimljivosti, govori, pjesme, citati i fotografije, složene su u svojevrsni almanah ”Male novine” i obogaćene kolažem autentičnih scena iz Velikog rata. Mnogi posjetioci će se po prvi put upoznati sa podacima koji su u mnogo čemu jedinstveni i neobični. Cilj izložbe je da se, prije svega srpski narod, a zatim šira međunarodna javnost, ponovo upozna i zainteresuje za sudbinu slavnih srpskih predaka, da u ime njihove žrtve sačuva dostojanstveno sjećanje na prikazane događaje. Izložba ne pretenduje da bude akademsko i naučno štivo. Autori postavke su pažljivo odabrali sadržaje koji se istovremeno lako pamte i rado prepričavaju, oslanjajući se na hronologiju dešavanja i svedočanstva preživjelih ratnika.
Gospodin Marinko Lugonja sa svojim Udruženjem njeguje tradiciju i kulturu valjevskog kraja. Zadivljen herojstvom i rodoljubljem svojih sunarodnika u Crnoj Gori i Boki u doba Velikog rata, a podstaknut osećajem zahvalnosti prema svojim savremenicima, koji uprkos pritiscima novog doba ne zaboravljaju svoje pretke, sa radošću se pridružio svojoj braći u realizaciji ove iložbe. Lugonja, jedan od najboljih grafičkih dizajnera u jugoistočnoj Evropi, i ne samo dizajner, sa kojim g. Kentera i ja sarađujemo na nacionalnim projektima trinaesta godina, često, upoređujući našu malu nacionalnu borbu sa borbom naših predaka kaže „Danas kao i pre sto godina, ponovo zajedno, Srbijanac, Bokelj i starocrnogorac“ Drugi, u mnogome prvi od autora, vaš Bokelj, gospodin Marko Kentera i njegova agencija Tipon više od deset godina, samostalno ili u saradnji sa nacionalnim institucijama, na dostojanstven način predstavlja teme važne za srpsku istoriju. Pored projekta ”100 godina ponosa i slave” čiji je ova izložbena postavka dio, Marko Kentera je vodio, finansirao i poklonio Crkvi multimedijalni projekat ”Kosovo i Metohija, lice Evrope”, rađen davne 2006. godine. Multimedijalna razglednica je poslata na preko nevjerovatnih 200.000 adresa u svijetu.
Ipak, ovogodišnji projekat “100 godina ponosa i slave”, koji se sastoji od preko 30 tematskih projekata, je kruna napora da se na najbolji način predstave ljepote Srpskog nasleđa i naša istorija. Izložba je bila postavljena i u Vašingtonu u sklopu svečanog obeležavanja 100 godina od podizanja zastave Kraljevine Srbije na Bijeloj kući, a njeno dalje predstavljanje nastaviće se u narednom periodu širom regiona i sveta – gde god živi naš narod.
Ova izložba, danas na dan početka proboja Solunskog fronta, predstavlja se, pored Herceg Novog, u Valjevu, na Floridi i Ohaju, i počinje svoj obilazak svih srpskih i svjetskih gradove u kome žive potomci slavnih ratnika i naših saveznika. (već je planirana u Banja Luci, biće u Trebinju, dogovoaramo u Čikagu, Londonu, Moskvi, Pragu, Krfu i Parizu, a nadam se i u Podgorici i Beogradu). Za razliku od naših predaka okupljenih u silovitom jurišu oko svog kralja Petra, proslavljenih vojskovođa i rasplamsale želje da se vrate u Otadžbinu svojim ognjištima i porodicama, nama je ostala neuporedivo lakša obaveza, koji je istina za mnoge težak posao, da ostanemo ono što su oni bili i da sa ponosom kažemo ”To su naši preci!”, rekao je Raičević.
Izložba će u Herceg Novom biti otvorena do 25.septembra kada grad posebnom svečanošču obilježava uspomenu na Mirka Komnenovića, ministra u Vladi Kraljevine SHS, osnivača brojnih bokeljskih udruženja, preduzeća i fondacija i jednog od najpoznatijih gradonačelnika Herceg Novog.
Otvaranje izložbe „Tamo daleko 1918-2018“ biće priređeno u galeriji „Solidarnost“ u Kotoru 26.septembra sa početkom u 19 časova. U Kotoru će o izložbi govoriti predsjednik Matice Boke za Kotor, Siniša Kovačević, istoričar Milan Gulić i Gojko Raičević.