Eoiskop dalmatinski Nikodim: Kome smetaju mrtvi Srbi i ćirilica na srpskim grobljima?

Episkop Pravoslavne Eparhije dalmatinske Srpske Pravoslavne Crkve Nikodim Kosović osudio je danas zahtjev direktora lokalnog komunalnog preduzeća u Opštini Vrsi kod Zadra da se u roku od 15 dana ukloni ćirilični natpis sa nadgrobnog spomenika jedne srpske porodice na groblju u Poljicima.

U saopštenju episkop Nikodim ceo slučaj naziva bizarnim i navodi da je to, koliko je njemu poznato, prvi slučaj da se neka zvanična državna institucija obraća sa zahtjevom za uklanjanjanjem ćiriličnog natpisa sa nadgrobnog spomenika na nekom srpskom groblju na teritoriji Hrvatske.

Episkop Nikodim navodi da, prema tumačenju direktora, u toj opštini nema više od trećine žitelja srpske nacionalnosti, što je preduslov da bi se zakonski ostvarilo njihovo pravo na upotrebu ćirilice u ovom slučaju.

„Moram da naglasim da je nejasno kako je poštovani direktor došao do zaključka da je natpis na nekom nadgrobnom spomeniku isto što i službena upotreba jezika. Nisam shvatio, pošto je riječ o groblju, da li misli na žive ili na mrtve, jer u slučaju onih koji leže na tom groblju sigurno je više od trećine Srba. Nije redak slučaj da su na pravoslavnim grobljima u Hrvatskoj Srbi apsolutna većina“, poručuje episkop.

On dalje pita iz kog razloga direktoru komunalnog preduzeća u Opštini Vrsi smetaju mrtvi Srbi, zašto mu smetaju natpisi na ćirilici koji vekovima ukrašavaju srpska pravoslavna groblja u Dalmaciji i da li je u sledećoj fazi planirao uklanjanje ćiriličnih natpisa sa grobova iz, recimo, 1891. godine.

Dodaje da u tom kontekstu nema smisla razvijati narativ o kulturološkim aspektima groblja, o bilo čijim običajnim, obrednim i vjerskim pravima, a pogotovo pravima nacionalnih manjina, koja su regulisana Evropskom konvencijom za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, Okvirnom konvencijom za zaštitu nacionalnih manjina, Ustavom Republike Hrvatske, Ustavnim zakonom o pravima nacionalnih manjina, pa i samim Zakonom o grobljima.

„Naglašavam da se u ovom slučaju upravo radi o narušavanju naznačenih prava i sloboda i njihovom proizvoljnom i nedobronamjernom interpretiranju, tim više što se takve represivne mjere primjenjuju na svetim mestima kakva su, za nas hrišćane, groblja. Dodajem da je skrnavljenje grobova i spomena na umrle, a i ćirilični natpis je dio tog spomena, u Hrvatskoj krivično djelo za koje se propisuje kazna zatvora do jedne godine. Skrivati se u tom pokušaju iza Zakona o pravima nacionalnih manjina i upotrebi ćirilice u javnom prostoru, jednako je kao pozivati se na Zakon o sportu prilikom uvođenja evra“, poručio je episkom Nikodim Kosović.

Dodaje da u vremenima globalne svjetske krize, krvavih ratova i razaranja gradova i ljudskih života, taj „nevješti pokušaj istjerivanja individualne volje pokazuje svu besmislenost takvih namjera“.
„Strašno je da ni upokojene duše ni njihovo mjesto počivanja nisu izuzeti od ovakvih loših namjera i skrnavljenja“, zaključuje episkop Nikodim.