Elektroprivreda ostavila na cjedilu Đukanovića, mora sam da spasava Prvu banku

Elektroprivreda je donijela odluku da neće učestvovati u dokapitalizaciji Prve banke, saznaju “Vijesti”, tako da skoro sav novac potreban za dokapitalizaciju od dva miliona evra objezbjeđuje pojedinačno najveći akcionar Aco Đukanović i s njim povezane firme.

Dokapitalizacija je proces u kojem banka emituje – prodaje svoje nove akcije, većinom postojećim akcionarima, i time dobija svjež kapital, a akcionari mogućnost da povećaju svoj broj akcija. Akcionari imaju prava kupovine akcija u dokapitalizaciji prvo u visini procenta svog sadašnjeg vlasništva akcija, a ako u tom krugu ne budu prodate sve emitovane akcije onda imaju pravo kupovine ostalih akcija.

Najveći akcionar Prve banke je Aco Đukanović sa 41,46 odsto akcija, a zatim slijedi državna Elektroprivreda sa 19,76 odsto. Kako je EPCG odbila da učestvuje u dokapitalizaciji, Đukanović i drugi akcionari mogu u dokapitalizaciji kupiti akcije na koje je ona imala pravo, zbog čega će državna kompanija nakon dokapitalizacije imati niži procenat vlasništva.

Centralna banka (CBCG) je u novembru prošle godine sprovela kontrolu ove banke, dok uprava banke u decembru donosi odluku o dokapitalizaciji banke u vrijednosti od dva miliona evra po nominalnoj vrijednosti akcije banke od 127,82 evra.

CBCG je 4. marta ove godine izrekla supervizorske mjere utvrđene rješenjem o nalaganju mjera za otklanjanje nepravilnosti koje nisu objavljene i predstavljaju bankarsku tajnu.

Banka je na kraju prošle godine imala akumulirani gubitak od 33 miliona evra, a revizor je u svom izvještaju naveo da će mogućnost Banke da nastavi s nesmetanim poslovanjem u doglednoj budućnosti zavisiti od podrške akcionara i dokapitalizacije Banke.

Komisija za tržište kapitala je 29. februara 2024. godine odobrila prospekt za javnu ponudu 15.648 običnih akcija, pojedinačne nominalne vrijednosti 127,82 evra, u ukupnom obimu emisije akcija 2.000.127,36 evra. Navedeno je i da se emisija smatra uspješnom ako akcionari kupe 65 odsto emitovanih akcija. U tom prvom dijelu emisije akcije su mogli da kupuju postojeći akcionari.

Komsija je 10. maja odobrila izmjenu prospekta gdje je ponuđeno preostalih 9.505 akcija. Prvi dan listiranja bio je 13. jun, a mogućnost kupovine akcija traje do 13. septembra.

Prije postupka dokapitalizacije, berzanska cijena akcije Prve banke iznosila je oko 20 evra.

Prva banka je za finansijske iskaze za 2023. godinu dobila mišljenje s rezervom nezavisnog revizora DFK International, više skretanja pažnje na nepravilnosti, kao i ocjenu da postoji “materijalno značajna neizvjesnost koja se odnosi na stalnost poslovanja”.

Revizor navodi da Prva banka na dan 31. decembra 2023. godine nije imala usaglašene sve pokazatelje poslovanja s propisanim vrijednostima, da je procenat teško naplativih problematičnih kredita (NPL) iznosio 35,54 odsto (prosjek za cijeli bankarski sistem tada je iznosio 5,02 odsto), izloženost prema grupi povezanih lica iznosila je 37,89 odsto kapitala dok je zakonska granica do 25 odsto…

Prva banka, kako je navedeno u izvještaju revizora, dobila je izvještaj o kontroli CBCG 30. januara ove godine.

“Kontrola je naložila sprovođenje strože klasifikacije za određeni broj klijenata s velikom izloženošću, što je uzrokovalo značajno povećanje NPL portfolija i direktno efektuiralo dodatne nedostajuće rezerve kao odbitne stavke od osnovnog kapitala kod obračuna adekvatnosti od cca 600 hiljada evra”, navedeno je izvještaju revizora dok je naredni pasus zatamnjen pozivajući se na bankarsku tajnu.

Ukupni depoziti u banci na kraju prošle godine iznosili su 288 miliona evra.

Vlada u ovoj banci drži 51 milion, državne firme 14,3 miliona, lokalne samouprave 12 miliona. Na domaće građane se odnosi 103 miliona evra depozita, a ostalo na domaća i strana preduzeća, strane građane i druge klijente.

Od ukupnih depozita 210 miliona su neoročeni, 47,4 miliona su kratkooročeni, a dugoročni depoziti su 31,2 miliona.