Dvije i po decenije NATO trupa na KiM: Od Starog Gracka i Livadica do odsječene glave monaha Haritona

Već po tradiciji, ulazak njemačke oružane sile na teritoriju Srbije, treći put u jednom vijeku, obelježen je juna 1999. godine – ubistvom Srba.

Prvi rafal nemačkih vojnika posle Drugog svjetskog rata ispaljen je 13. juna 1999. godine centru Prizrena u Žarka Andrijevića, portira u preduzeću „Kosovo-vino“ i Slavka Veselinovića Bosanca, izbeglicu iz Federacije BiH, dok su u žutoj „ladi“ kojom je upravljao Slavko, krećući se u rikverc, pokušali da pobjegnu iz grada u kome trajalo divljanje OVK terorista i proslava dolaska njemačke vojske.

Na Slavka i Žarka, dvojicu izbezumljenih, životno ugroženih ljudi, iz nemačkog oklopnog transportera, na žutu „ladu“ u stanju raspadanja u kojoj su bili, ispaljeno je 220 hitaca!

Potporučnik David Ferk koji je naredio da se puca na „ladu“ odlikovan je ubrzo od strane Rudolfa Šarpinga, njemačkog ministra odbrane, „zlatnim ordenom krsta časti“ za „besprekorno ispunjavanje vojničkih dužnosti“. Odlikovanje je stiglo pošto je prethodno, optužnica protiv Ferka podignuta u njemačkog gradu Koblencu odbačena, a Ferk pred sudom izjavio „da nije ubio zato što je hteo, već zato što je morao“.

„Ja sam Srbin, ja moram da umrem“, navodno je rekao teško ranjeni Žarko radniku jedne međunarodne organizacije koji mu je prvi prišao.

Dan ranije, 12. juna 1999. godine, počelo je razmještanje NATO trupa na teritoriji Kosova i Metohije. Stigle su kao zvanične oružane međunarodne mirovne snage sa zadatkom čuvanja reda i mira, odnosno „stvaranja i održavanja sigurnosti na Kosovu i Metohiji“, dva dana posle usvajanja Rezolucije 1244 SB OUN i tri dana posle potpisivanja Vojno-tehničkog sporazuma u Kumanovu.

Narednih dana na Kosmetu raspoređeno je 37.200 vojnika iz 36 zemalja, 30.000 vojnika bilo je iz  zemalja članica NATO-a. Istovremeno, teritoriju Kosova i Metohije napustilo je sa jedinicama policije i vojske, kasnije, pod terorom OVK, oko 230.000 Srba.

Samo u prvih mjesec dana od dolaska NATO trupa na KiM, na ovom području ubijeno je, kidnapovano, nestalo i ranjeno više od 1.000 Srba.

Ubrzo po ulasku NATO trupa, 14. juna, u Prištini je otet, nestao, Ivan Čelić, rođeni brat profesora građanskog prava dr Dušana Čelića sa Univerziteta u Prištini sa privremenim sedištem u Kosovskoj Mitrovici.

„Dva dana nakon potpisivanja sporazuma i donošenja rezolucije 1244, ušle su trupe NATO pakta, britanski i američki KFOR, na tenkovima NATO pakta koji su ušli u centar grada, bukvalno su bili i vojnici teroristi tzv. UČK. To neformalno savezništvo se nije ni krilo, bilo je potpuno otvoreno, jasno. I tih dana je krenuo lov na Srbe u Prištini, širom pokrajine“, ispričao je profesor Čelić, nedavno gostujući na programu RTS-a.

Srbe su, svjedočenje je profesora, tih dana lovili na radnim mjestima, u stanovima, na ulicama.

„Moj brat je nestao 14. juna kada je krenuo na posao i od tog dana mi ga, nažalost, više nismo vidjeli živog. Pokušali smo da organizujemo nekakvu potragu u gradu i doživjeli vrlo neprijatno iskustvo od strane britanskog KFOR-a“, reči su profesora Čelića.

Posle pet godina posmrtni ostaci njegovog brata nađeni su jednoj grobnici kraj Prištine u kojoj su bili leševi srpskih žrtava. Prema obdukcionim nalazima, Ivan je bio pogubljen, streljan – ruke su mu žicom bile vezane iza leđa.

Četrdeset dana po ulasku NATO trupa na KiM, u Starom Gracku kod Lipljana, u polju kraj sela, tokom žetve ubijeno je 14 mještana, žetelaca. Britanski vojnici KFOR-a, čiji je zadatak bio da štite selo, 23. jula oko 21.30 u polju su, kraj kombajna i traktora, našli tijela 13 muškaraca, jedno u polju, 150 metara dalje. Niti je kad zvanično razjašnjeno na koji su način ljudi pobijeni, niti je kad ko odgovarao za ovo ubistvo iako se manje-više sve odavno zna.

Monah Hariton iz manastira Svetih Arhangela kod Prizrena otet je 15. juna 1999. godine na očigled pripadnika međunarodnih snaga. Godinu dana kasnije, njegovo obezglavljeno tijelo u monaškoj mantiji nađeno je u neobelježenom grobu u selu Tusus kraj Prizrena. Obdukcijom je utvrđeno da je prethodno mučen, polomljena mu je kičma, rebra, kosti lijeve ruke, rasporen mu je grudni koš, stomak – glava vjerovatno odsječena nakon smrti.

Monah Stefan Purić iz manastira Budisavci kraj Peći otet je 19. juna 1999. godine. On je tog dana sa učiteljem Vujadinom Vujićem krenuo do prodavnice, nedaleko od manastira, po hranu za narod koji se sklonio u manastir, na putu, presrela ih je patrola OVK, o nesrećnim ljudima do dan danas ništa se ne zna.

Gordana Đorić iz Lapljeg Sela svjedočila je prošle godine na godišnjicu zločina u Starom Gracku da je period posle 1999. godine, kada se sa Kosmeta povukla srpska vojska, najbolniji za Srbe.

„Tada sam na ulici viđala tijela ubijenih Srba. Brankovića koga su ubili u prištinskom naselju Kičma, onda troje Stolića iz Obilića, zatim Staro Gracko. Tada smo, sa gospodinom Balinovcem koji je to vreme bio u vladi, u Ministarstvu pravde, išli kod doktora Batalija, on je bio direktor patologije, da vidimo kako su stradali naši žeteoci. Otišli smo tamo, a gledala sam kroz prozor da ne ubiju našeg vozača, koliko je bilo strašno, jer tada je bilo potpuno nesigurno bilo gde da se krećete. Jednostavno, moglo je da se desi da vas neko ubije. Da ne pominjem i mnoge druge, poput Bojanića, koji su stradali, profesore koji su na Ekonomskom fakultetu zaklani, i još mnogo toga. Trebalo cio dan da nabrajam šta smo sve tada preživljavali“, reči su Gordane Đorić.

U bombaškom napadu na autobus „Niš ekspresa“ koji je iz centralne Srbije išao ka Gračanici, 16. februara 2001. godine, u mestu Livadice, kod Podujeva, poginulo je 12, a povrijeđene su 43 osobe srpske nacionalnosti.

Autobus je tada imao pratnju britanskih vojnika KFOR-a, a počinioci ovog, kao ni prethodnih zločina nad Srbima nikada nisu nađeni.

„Za to vrijeme najveću odgovornost snose predstavnici međunarodnih organizacija, Kfor i svi oni koji su bili tu da obezbijede sigurnost za sve građane, a u stvari, najveći pogrom naših ljudi, najviše ubistava se desilo baš kada se povukla naša vojska i kada su došli iz međunarodnih organizacija, kada je Kfor došao. Jednostavno, ja sam živi svedok, u Prištini sam gledala kako napadaju i ubijaju Srbe, a kako vozila Kfora samo prolaze, nisu obraćali pažnju, ili eventualno ako nekoga kao uhapse, on bi posle sat vremena već bio pušten – i nikome ništa. Jednostavno, kao da je to bio dogovor sa svima njima da nas što više protjeraju, jer kad nema Srba ovde onda oni smatraju da neće biti nikakvih problema, a normalno, želja svih ovih je etnički čisto Kosov“, svedočila je prošle godine na godišnjicu masakra u Starom Gracku za „Kosovo onlajn“ Đorićeva.

„Zločini nad Srbima 1999-2004. nisu bili samo masovni, nego i neobično brutalni; jedan od najstrašnijih je nizom činjenica potkrijepljena sumnja da se čak i trgovalo organima zarobljenih Srba. Uništenje Srba imalo je, kao u prošlosti, samo jedan cilj – albanizaciju Kosova i Metohije i njihovo pripajanje Velikoj Albaniji. Nema ni jedne bolje riječi kojom bi se ovi događaji mogli opisati od riječi – genocid“, piše u autorskom tekstu profesor istorije na Filozofskom fakultetu u Beogradu Miloš Ković.

Prema zvaničnim podacima Vlade Srbije, od dolaska KFOR-a na KiM, u periodu od 12. juna 1999. do 16. januara 2.000 godine, za oko 200 dana , na Kosmetu je izvršen 3.491 teroristički napad na Srbe i Crnogorce, kidnapovano je i nestalo 630 Srba i Crnogoraca, 36 Albanaca, samo šestoro je uspjelo da pobjegne, 32 je pušteno na slobodu. Po istim podacima, na KiM u tom periodu 22 Srba je zaklano, 84 masakrirano, petoro spaljeno, 594 likvidirano. Od dolaska KFOR-a do 16. januara iduće godine ubijeno je i 88 Albanaca, 611 Srba je ranjeno, 416 fizički zlostavljano, više od 50 sela bilo je na udaru artiljerijske vatre.

U petoj godini od dolaska NATO trupa na KiM desio se martovski pogrom. Od 17. do 19. marta 2004. osmoro Srba je ubijeno, oko 1.000 ranjeno, 4.000 prognano iz svojih kuća, 935 domova Srba je spaljeno, od Srba etnički očišćeno šest gradova i devet sela, 35 spomenika kulture, crkava i manastira SPC je spaljeno.

Bilans dvije i po decenije NATO trupa na Kosovu i Metohiji je i činjenica da u većini gradova južno od Ibra Srba više nema, ili je negdje ostao po neki starac ili starica, bilans su hiljade uništenih grobalja, desetine hiljada razorenih grobova, spomenika. U bilansu je i činjenica da većina Srba južno od Ibra živi u enklavama, svojevrsnim getima, okruženi albanskim naseljima. U bilansu su razorena i pusta srpska sela, oteta imovina Srba, činjenica da za brojne zločine niti je ko odgovarao, niti ima izgleda da će odgovarati.

(rt balkan)