Drugi najtopliji mart u istoriji planete
Služba za klimatske promjene Kopernikus saopštila je da je svijet je doživio drugi najtopliji mart u istoriji mjerenja. Mjesec je bio za 0,51 stepen Celzijusa topliji u odnosu na prosjek između 1991. i 2020. godine.
Prosječne temperaturne anomalije su u Evropi generalno veće nego što su na nivou čitave planete. Tako je bilo i tokom mjeseca za nama.
Prosječna temperatura bila je za 0,86 stepeni Celzijusa viša u poređenju sa referentnim periodom (1991-2020), ali se mart ove godine nije plasirao među deset najtoplijih u Evropi, počev od 1940. Bilo je za 1,3 stepena hladnije nego tokom najtoplijeg marta do sada, marta 2014. godine.
Globalno gledano, jedini topliji mart od marta 2023. bio je mart 2016. godine, i to za svega 0,11 stepeni Celzijusa. Slične temperaturne prosjeke kao mjesec za nama imali su i mart 2017, mart 2019. i mart 2020, piše portal Klima101.
Kako se navodi u saopštenju, u južnoj i centralnoj Evropi bilježile su se temperature iznad prosjeka, dok je u sjevernoj bilo obrnuto. U velikom dijelu sjeverne Afrike, jugozapadne Rusije i Azije bilo je znatno toplije nego inače, te su izmjerene mnoge rekordno visoke temperature.
Slična situacija bila je i na sjeveroistorku Sjeverne Amerike, Argentini i komšijskim zemljama, Australiji i na obalama Antarktika.
Sa druge strane, hladnije od uobičajenog vremena primijećeno je na zapadu i u centralnim predjelima Sjeverne Amerike.
Ali porast temperature širom svijeta nije jedina osmotrena posljedica klimatskih promjena u proteklom periodu. Satelitski snimci pokazuju da je obim morskog leda na Antarktiku bio drugi najniži u martu otkako se vodi evidencija, pao je za 28 odsto ispod prosjeka. To je uslijedilo nakon rekordno niskog obima tokom februara.
Arktik je takođe u nezavidnom stanju. Morskog leda na tom području bilo je za četiri odsto manje u odnosu na prosjek za mart. Pa je mjesec za nama četvrti mart među onim sa najnižim obimom morskog leda na Arktiku.
Među različitim bazama podataka postoji usaglašenost da je doba nakon 2015. toplije od bilo kog prethodnog, kao i da je srednja globalna temperatura od kasnih sedamdesetih godina prošlog vijeka rasla za 0,2 stepena u toku jedne decenije.
Planeta je u proteklih godinu dana, zaključno sa prošlim mjesecom, bila toplija za 1,2 stepena nego što je to bio slučaj u predindustrijskom razdoblju. To znači da bi cilj Pariskog sporazuma da se globalno zagrijevanje zauzda znatno ispod dva stepena mogao da nam izmakne iz ruku.
Eksperti sugerišu da bi porast srednje globalne temperature mogao da premaši 1,5 stepen između 2030. i sredine vijeka. Klimatske promjene uzimaju maha i to je već vidljivo na svim geografskim širinama. Zarad održivije sutrašnjice neophodno je hitno smanjenje korišćenja fosilnih goriva i zaokret ka obnovljivim izvorima.