Drakić (SNP): Narod ima neotuđivo pravo da vlada sam sobom u svakoj državi sem Crnoj Gori!

piše: Danilo Drakić, analitičar u SNP-u

Srpska pravoslavna crkva je prije 800 godina, ili tačnije 1219. godine dobila autokefalnost (Tomos), koji je izdejstvovao Sveti Sava, odlaskom u Svetu goru i Konstantinopolj. Vaseljenska patrijašija je vjekovima spoznavala snagu i zrelost Srpske crkve. U tom svjetlu crkva Konstantinopolja je dala Crkvi Srbije pravo na autonomiju, a zatim i autokefaliju, te da se 1219. godine u Sabornom hramu Nikeji, Vaseljenski patrijah Emanuel hirotonisao za prvog arhijepiskopa Svetog Savu.

Preseljenjem pravoslavnih vjernika SPC prije Prvog, a pogotovo poslije Drugog svjetskog rata uslovio je formiranje pomjesnih crkava u svim većim državama u Evropi, Americi, Australiji, Novom Zelandu itd. U nekima jedna a u nekima više. Crkve SPC služile su i služe svim pravoslavnim vjernicima bez obzira na državljanstvo, i porijeklo. Zanimljivo je takođe, da su prilikom izgradnje crkvenih objekata u nekim državama, iste učestvovale, bez uplitanja u rad bilo koje crkve.

Migracija, odnosno iseljenje pravoslavnog stanovništva iz Crne Gore je sada najveće u njenoj istoriji, zbog teškog socijalnog stanja, nezaposlenosti itd. Zanimljiva je anketa koju je sprovela EU prije pet godina među svim iseljenicima sa pitanjem „zašto su se iselili“. Samo iseljenici iz Crne Gore su preko 90% odgovorili zbog socijalne pomoći, jer od iste u svojoj državi ne mogu da prežive. Uz iseljenike je bila samo SPC duhovno i materijalno, tamo gdje je organizovana.

Danas SPC ima organizovanih eparhija van prostora bivše SFRJ 16 od ukupno 41. Zahvaljujući autokefalnosti i formiranju pomjesnih crkava, SPC je kroz burnu istoriju sačuvala narod i identitet.

Na Vračaru u crkvi 1594. godine Turci su spalili mošti Svetog Save, i crkva je prestala da radi. Poslije 16 godina, ili 1610. godine dobro organizovana opet je krenula sa narodom u vječnost. Stubovi vjere pravoslavne bili su vladike, sve do ukidanja Pećke patrijašije 1766. godine. Protiv ukidanja najenergičnije su se borili mitropoliti iz porodice Petrović. Nakon ukidanja na slobodnim teritorijama dvije pomjesne crkve su same sebe proglasile autokefalnim (samostalnom) i to: Crnogorsko-primorska i Sremsko–karlovačka protivno kanonskom ustrojstvu Pravoslavne crkve. Još jedan primjer na exs prostoru je Pravoslavna-ohridska arhiepiskopija (POA – Ohridska), u liturgijskom i kanonskom jedinstvu sa SPC i Vaseljenom, koju vlast u Sjevernoj Makedoniji nije htjela da registruje. Godine 2005 započet je progon POA i arhiepiskopa, Jovana, sveštenstva i vjernika. Nakon sudskih procesa i presuda koje su donošene protiv nje POE je tužila državu pred Evropskim sudom za ljudska prava u Strazburu. Sud je donio presudu kojom obavezuje da registruje POE. Presuda je donijeta uz obrazloženje da je ovoj crkvi onemogućeno poštovanje slobode udruživanja, posmatrano u svjijetlu sobode vjeroispovijesti. POA još nije registrovana i suočava se sa ozbiljnim problemima sa vladom, i Osnovnim sudom u Skoplju oko registracije. Isti slučaj je bio predmet Ministarskog savjeta Evrope, koji je ispitao slučaj u martu 2019. godine, i pozdravio Odluku suda da se otvori proces registracije, i obezbijedi ispravljanje situacije za aplikanate, u saglasnosti sa konvencijom. Evropska komisija je kao jedan od razloga neotvaranja pristupnih pregovora navela i ovaj slučaj. Naložila je vlastima Sjeverne Makedonije da moraju registrovati POA.

Presuda Evropskog suda za ljudska prava u Strazburu jasno je stavila do znanja da vlast niti u jednoj državi ne smije i niti može da uređuje odnose u kanonskim crkvama.

Važno je napomenuti da je dolaskom NATO-a u pravoslavnim državama ovaj problem je postao nepodnošljiv. Očigledno je da je NATO sem vojnog, političkog, ekonomskog, teritorijalnog i geostrateškog, za cilj imao i crkveni. Možda je ovaj cilj u ovom trenutku za njih ostao najznačajniji. Problemi su prisutni u Crnoj Gori, Makedoniji, Ukrajinii itd. Ukrajinska “Nova crkva” koja je nastala spajanjem dvije nekanonske je dvanaesta crkva koja jej dobila autokefalnost odlukom Vaseljenskog pstrijaha. Njegovu odluku je priznala samo jedna, jedina autokefalna crkva, odnosno Grčka. NATO-u je malo im je što od građana Crne Gore traže 2% BDP ili preko 90 miliona, 36 miliona za kupovinu agresivnih vozila, i preko 10 miliona eura troškova boravka naših vojnika u tzv. Mirovnim misijama, pa se još bave i crkvenim pitanjima.

U Crnoj Gori nivo socojalnih davanja se smanjuje preko broja korisnika i plaćenih naknada, što je natjeralo asocijaciju Ujedinjenih nacija za borbu protiv siromaštva da prognozira da će broj stanovnika do 2050 godine biti smanjen za 52.000, i da 45% naroda pati i 45% se bori da preživi. Broj korisnika dječijih dodataka se sa 156.000 (1998.god.) smanjuje na 11,500 a broj korisnika materijalnog obezbjeđenja porodice smanjuje za polovinu zadnjih 10 godina. Važno je napomenuti da je broj državljana Crne Gore na popisu 2011 godine manji za 27.000 nego na popisu 1991. godine. Visina naknada je manja nego 2006. Godine za oko 40%. Ukupan iznos planiranog iznosa za ovu namjenu 2019. Godine manji je od obaveza prema NATO-u za nevjrovatnih preko 50%.

Prethodno jasno ukazuje da Vlada i NATO zajedno donose ogromnoj većini građana siromaštvo i nasilje u porodici, ulici, školi, radnom mjestu itd.

U Crnoj Gori bogati vlastodršci ne vide siromašni narod ispred sebe, već gledaju pojedince koji imaju više kapitala od njih.

Narod ima neotuđivo pravo da vlada sam sobom u svakoj državi sem Crnoj Gori, jer država I demokratija ne mogu bez naroda.