Dobro da je muzej još uvijek tu: U Narodnom muzeju utvrđen manjak od 2.914 predmeta

Takođe, komisija je konstatovala i da nedostaje 3.679 predmeta iz crnogorskog dvora koji su odnijeti 1919. godine, kao i 19 dokumenata, dva naslova iz bibliotečke građe i 169 bibliografskih jedinica iz Bibliotečko-arhivskog odjeljenja NMCG.

Kulturna dobra

Od 2.914 nedostajućih predmeta je 898 muzejskih predmeta i bibliografskih jedinica sa statusom kulturnog dobra (u Etnografskom muzeju 102, Umjetničkom muzeju 7, Muzeju kralja Nikole 104, Njegoševom muzeju 360, Istorijskom muzeju, Stalna postavka 231 i 94 bibliografske jedinice iz Bibliotečko-arhivskog odjeljenja).

Podsjetimo, projektom „Revalorizacija kulturnih dobara Crne Gore“ tokom 2013. i 2014. godine utvrđeno je da Narodnom muzeju neodstaje 3.314 predmeta, koji su kao kulturno dobro upisani u Registar iz 1962. godine. Najveći broj, 1.778 predmeta sa statusom kulturnog dobra, odnosio se na Istorijski muzej.

Sudeći prema konačnom izvještaju, komisija je u Istorijskom muzeju uspjela da identifikuje veći broj nedostajućih predmeta, od kojih najveći dio otpada na fotografije, dokumenta i partizanski materijal. Njegoševom muzeju je, takođe, po rezultatima projekta revalorizacije nedostajalo 943 predmeta, najviše fotografija 708. Nakon okončanog procesa revizije, utvrđeno je da sada fale 194 fotografije.

Revizijom je, takođe, evidentirano fizičko prisustvo 66.272 muzejskih predmeta (u Etnografskom muzeju – 5.019, Umjetničkom muzeju – 4.071, Muzeju kralja Nikole – 41.185, Njegoševom muzeju – 1.610, Istorijskom muzeju, Stalna postavka 14.387), arhivska građa u 397 fascikli, sa 238.397 listova i 57.660 bibliografskih jedinica.

Državna komisija je tokom vršenja nadzora konstatovala da su revizione komisije NMCG, u većoj mjeri, radile reviziju u skladu sa datim preporukama i pravilnicima o muzejskoj, arhivskoj i bibliotečkoj djelatnosti.

“Državna komisija je insistirala na dobijanju što relevantnijih podataka, što je podrazumijevalo korekcije samih izvještaja i njihovo usklađivanje sa propisima. Takođe, prvi put je urađen istraživački postupak sve raspoložive dokumentacije, što je od velikog značaja za ukupni fond NMCG. Podaci do kojih se došlo tokom postupka revizije predstavljaju dobar osnov za još kompleksniji posao u narednom periodu, koji se odnosi na uspostavljanje muzejske dokumentacije, u skladu sa propisima”, navodi se u zaključcima Državne komisije.

Ocjena stanja

Prema navodima komisije, aktivnosti u okviru većine organizacionih jedinica u ranijem periodu u okviru NMCG nijesu sprovedene u skladu sa propisima koji uređuju muzejsku djelatnost i zaštitu kulturnih dobara.

“Ova konstatacija je podržana činjenicom da se imperativna zakonska norma odrazila na kompletan muzejski fond, na njegovo stanje, odnosno stepen očuvanosti muzealija i kulturnih dobara, a kao posljedicu je imala nedostatak muzejskih predmeta iz Narodnog muzeja.

Nova zaduženja i zaključci

Nakon usvajanja izvještaja o sprovedenom nadzoru nad postupkom revizije muzejskog materijala i muzejske dokumentacije u Narodnom muzeju Crne Gore, Vlada je zadužila Muzej da u roku od 30 dana sprovede proceduru iz Pravilnika o načinu, postupku i rokovima revizije muzejskog materijala, koja se odnosi na donošenje mjera zaštite muzejskog materijala i muzejske dokumentacije; u roku od 40 dana od izvršenja te obaveze počne postupak zaključivanja muzejske dokumentacijeu skladu sa aktuelnim Pravilnikom i odmah otpočne stručnu obradu muzejskog materijala, njegovo sistematizovanje u muzejske zbirke i njihovo raspoređivanje na muzejske jedinice i zaposlene, inventarisanje i reinventarisanje, u skladu sa odgovarajućim podzakonskim aktima, počev od onih muzejskih predmeta, bibliotečke i arhivske građe koji za koje je u postupku revizije konstatovano da nijesu inventarisani.

Takođe, Muzej je zadužen da u roku od 60 dana od donošenja zaključaka Vlade dostavi Upravi za zaštitu kulturnih dobara podatke o uočenim promjenama kod predmeta sa statusom kulturnog dobra, kao dopunu elaborata o njihovoj revalorizaciji.

Konstatovano je da donošenjem ovih zaključaka Državnoj komisiji za nadzor nad postupkom revizije muzejskog materijala i muzejske dokumentacije JU Narodni muzej Crne Gore prestaje mandat. Ministarstvo kulture je zaduženo da u kontinuitetu vrši nadzor nad sprovođenjem propisa i ovih zaključaka navodi se saopštenju nakon sjednice Vlade.