Brnabić: Stavljena tačka na priču o litijumu

Premijerka Srbije Ana Brnabić izjavila je 9. novembra da je za njenu Vladu na priču sa litijumom „stavljena tačka“.

Ona je tako odgovorila na pitanje novinara u vezi sa memorandumom o strateškom partnerstvu Srbije i Evropske unije u oblasti baterija i kritičnih sirovina, u koje spada i litijum.

Memorandum je potpisan u septembru ove godine.

Nakon masovnih ekoloških protesta, Vlada Srbije je početkom 2022. stopirala projekat „Jadar“ međunarodne rudarske kompanije Rio Tinto u zapadnoj Srbiji, gdje su otkrivene rezerve tog metala.

Brnabić je na konferenciji za novinare upitala „da li je loše što Srbija treba da bude sa EU u partnerstvu u vezi kritično-važnih sirovina“.

„Ja mislim da je to dobro, litijum nije jedina strateški važna sirovina za EU, tu je mislim i magnezijum, ne vidim šta je problem da potpišemo ugovor o strateškom partnerstvu za bilo šta“, rekla je premijerka.

Dodala je da nedavno potpisani memorandum „ima veze sa strateškim sirovinama koje ima Srbija i koje ima EU i mogu da ih dijele i razmjenjuju kako bi obostrani razvoj bio jači“.

Na pitanje da li je tačno da je Vlada Srbije angažovala, kako je objavio opozicioni Ekološki ustanak, lobističku Rendon grupu i Džona Rendona za promociju projekta „Jadar“ Brnabić je rekla da nema tu informaciju i da ne zna ko je taj čovjek.

Kako su građani stopirali projekat?

Protivljenje iskopavanju litijuma dovelo je do masovnih protesta i blokada puteva u Srbiji krajem 2021. i početkom 2022. godine.

Povod za proteste je bila namjera britansko-australijskog rudarskog giganta Rio Tinta da otvori rudnik litijuma u području reke Jadar, vrijedan 2,4 milijarde dolara.

Odgovarajući na navode ekoloških aktivista da bi vađenje litijuma zagadilo riječni sliv, zemljište i ostavilo nesagledive negativne posledice po životnu sredinu, ta kompanija je poručivala da ekološke propise poštuje.

Pod pritiskom javnosti, Vlada Srbije je donijela odluku da stavi van snage sve odluke u vezi projektom Rio Tinta.

Međutim, ekološki aktivisti nastavili su sporadične proteste i akcije, smatrajući da na projekat Rio Tinta „nije stavljena tačka“.

Traže da se zakonom trajno zabrani iskopavanje litijuma u Srbiji.

Predsjednik Srbije Aleksandra Vučića je u javnosti više puta ponavljao svoj stav da je „odustajanje od eksploatacije litijuma njegova najveća greška“.

Kompanija Rio Tinto je u Srbiji tokom 2004. otkrila rudu „jadarit“ – kombinaciju litijuma i bora. Litijum, vrijedan metal na svjetskom tržištu, koristi se za proizvodnju baterija, prije svega, za mobilne telefone, kompjutere, električne automobile.

 

(Slobodna Evropa)