Autorski tekst Milorada Dodika: Spremamo tužbe protiv svih razbijača „Dejtona“

Piše: Milorad Dodik, predsjednik Republike Srpske

Granica postoji – ne samo kao granica razgraničenja Republike Srpske i Federacije BiH, nego granica postoji i u strpljenju, toleranciji, u pri­hvatanju. Granica po Aneksu 2. Dejtonskog sporazuma nije samo granica između dvije države – Republike Srpske i Federacije BiH od kojih je u Dejtonu nastala „Bosna i Hercegovina“. To je takozvana država, ali bez određenja šta je po državnoj strukturi. Najbliža definici­ja te i takve BiH, da je to enti­tet sa međunarodno priznatim granicama i kao takva članica Ujedinjenih nacija. Neodređenu „BiH“ čine Republika Srpska na 49 odsto teritorije predratne SR BiH i muslimansko-hrvatska federacija pod zvaničnim na­zivom „Federacija BiH“ na 51 odsto teritorije. Po dejtonskom Ustavu BiH, Republika Srpska i Federacija BiH kao dvije države unutar dejtonskog okvira, imaju svoje zakonodavne, iz­vršne i sudske organe, svoje vojske i policije, svoje carine i svoje granične službe, svoje poreze i svoje finansije iz ko­jih finansiraju ono minimalno i neophodno na nivou „BiH“ što je propisano Aneksom 4. Dejton­skog sporazuma kao Ustavom BiH. „Država BiH“ po Dejtonskom sporazumu nema ništa, osim onoga što joj dozvole i daju dva državotvorna entiteta. Dej­tonska „BiH“ ima samo tri or­gana – Predsjedništvo, Ustavni sud, Centralnu banku, sve to sa vrlo ograničenim i tačno po­brojanim nadležnostima. Sve ostale nenavedene državne nadležnosti, funkcije i organi – pripadaju dvema državama – Republici Srpskoj i Federa­ciji BiH. Granica između dva državotvorna entiteta postoji i jasno je propisana Aneksom 2. Dejtonskog sporazuma, u kome piše: „Granica između Fede­racije Bosne i Hercegovine i Republike Srpske (‘međuenti­tetska linija razgraničenja’) će biti onakva kakva je ucrtana u geografskoj karti koja se nalazi u Prilogu.“

Srpska je država

PO međunarodnom pravu narod je nosilac suverenosti i iz toga izvire i suverenitet država. Deklaracijom od 9. januara 1992. godine, zasnovanom na plebiscitu srpskog naroda od 9/10. novembra 1991. godine, srpski narod u BiH je osnovao svoju političku i administra­tivnu jedinicu u tadašnjoj Socijalističkoj Republici BiH kao jednoj od administrativno- političkih jedinica tadašnje SFRJ. Korišteno je pravo na samoopredjeljenje po tada va­žećem Ustavu SFR Jugoslavije u čijim osnovnim načelima piše: „Narodi Jugoslavije po­lazeći od prava svakog naroda na samoopredjeljenje, uključujući i pravo na otcjepljenje, na osnovu svoje slobodno izražene volje itd.“ Dakle, radi se o pra­vu naroda, (a ne i republika u sastavu SFRJ), da koristi svoje pravo na samopredjeljenje. I brojni akti međunarodnog pra­va regulisali su pitanje prava naroda na samoopredjeljenje. Tako u Povelji Ujedinjenih nacija kao najvažnijem doku­mentu međunarodnog prava, piše: „Razvijanje prijateljskih odnosa među narodima koji su zasnovani na poštovanju na­čela ravnopravnosti i prava naroda na samoopredjeljenje“. U dva međunarodna pakta koji su postali i sastavni dio Aneksa 4. Dejtonskog sporazuma – Ustava BiH, a to su Međunarodni pakt o građanskim i političkim pravima i Pakt o privrednim, socijalnim i kulturnim pravi­ma iz 1966. godine, piše: „Svi narodi imaju pravo na samoopredjeljenje. Na osnovu ovog prava, oni slobodno određuju svoj politički status i slobod­no obezbjeđuju svoj ekonomski, socijalni i kulturni razvoj. Da bi postigli svoje ciljeve, svi narodi mogu slobodno da raspolažu svojim bogatstvima i svojim prirodnim izvori­ma, bez štete po obaveze koje proističu iz međunarodne pri­vredne saradnje, zasnovane na principu uzajamnog interesa i međunarodnog prava. Jedan narod ne može ni u kom slučaju da bude lišen svojih vlastitih sredstava za život. Države članice ovog pakta, uključujući tu i one države koje su odgovor­ne za upravljanje nesamostal­nim teritorijama i teritori­jama pod starateljstvom, dužne su da pomažu ostvarenje prava naroda na samoopredjeljenje i da poštuju ovo pravo shodno odredbama Povelje Ujedinjenih nacija.“

Kako ovo zvuči u odnosu na ne­ustavne odluke Ustavnog suda BiH donesene preglasavanjem i dogovorom tri strane sudije sa OHR-om, kojima se srpskom narodu u Republici Srpskoj kao međunarodno priznatom drža­votvornom entitetu srpskog na­roda, oduzima poljoprivredno zemljište, šume, vode, rudna bogatstva, oduzima pravo da raspolaže svojim bogatstvima i svojim prirodnim izvori­ma? Zvuče protivzakonito i nevažeće, jer su suprotne imperativnim normama međuna­rodnog prava i Ustava BiH. Još gore kršenje prava namjera je neizabranog stranca, predstav­nika Njemačke, a ne strana kako propisuje Aneks 10.

Dejtonskog sporazuma, da otme ono što Republici Srpskoj kao državi srpskog naroda i svih drugih ko­ji sa njim zajedno žive, nepri­kosnoveno pripada. Pripada joj po njenom državnom statusu potvrđenom (a ne dobijenom) Dejtonskim sporazumom, na 49% teritorije BiH koja je nastala tek 21. novembra u Dejtonu, od­nosno potpisivanjem Dejtonskog sporazuma 14. decembra 1995. godine u Parizu. Republika Srp­ska je po Dejtonskom sporazumu i njegovom Aneksu 4. kao Ustavu BiH, država srpskog naroda i svih koji zajedno sa njim žive. To potvrđuju ustavne odredbe po kojima se bira srpski član Predsjedništva BiH i pet srp­skih delegata za Dom naroda Parlamentarne skupštine na nivou BiH.

Državnost Srpske i srpskog naroda ne mogu promi­jeniti ni falsifikovane odlu­ke Ustavnog suda BiH donesene preglasavanjem srpskih i hr­vatskih sudija o navodnoj kon­stitutivnosti svih na cijeloj teritoriji BiH. Nadležnosti koje su nakon rata nametanjem, prevarama i podvalama oteli Republici Srpskoj i dali nivou BiH, nisu ustavne, jer nije pro­mijenjen Ustav BiH. Zato su te be-ha nadležnosti privreme­nog karaktera. Dejtonska BiH na koju je Republika Srpska prista­la potpisujući sve anekse me­đunarodnog ugovora, nije nam smetnja i problem. Naprotiv. dejtonska BiH omogućava mir, stabilnost, razvoj. Problem je protivpravna antidejtonska BiH stvorena intervencijama stranaca, visokih predstavni­ka i Ustavnog suda BiH koja se danas pokazuje kao nepotrebna greška i koja generiše nestabilnost. Takva antidejtonska BiH potrebna je samo strancima da održavaju tenzije u kojima će oni biti važni, određivati demokratski izabranim orga­nima šta trebaju raditi, šta ne smiju raditi, a sve to bez ikakve odgovornosti. Ta njihova antidejtonska BiH ide putem raspada i ne služi nijednom narodu ni građanima u BiH.

Samozvanac Šmit

Povelja Ujedinjenih nacija je najvažniji dokument međuna­rodnog prava, a tamo između ostalog piše: „Ništa u ovoj Po­velji ne daje ovlaštenje Ujedi­njenim nacijama da se miješaju u pitanja koja se po svojoj sušti­ni nalaze u unutrašnjoj nadle­žnosti svake države, niti su Ujedinjene nacije ovlaštene da od članova zahtijevaju da se ta­kva pitanja rješavaju na osnovu ove Povelje.“ Kada ni Ujedinje­ne nacije nisu ovlaštene da se miješaju u unutrašnja pitanja država članica, onda to pravo nikako nemaju treće države. A treće države su u BiH okupljene u samozvanom Savjetu za provo­đenje mira (PIK), u PIK-ovom upravnom odboru, OHR-u, ali još više u kancelarijama ne­kih ambasada u Sarajevu. Ti samozvanci su došli nakraj puta. Odbijamo da priznamo Kristi­jana Šmita, jer nije izabran za visokog predstavnika u skladu sa Aneksom 10. Dejtonskog spo­razuma po dva osnova.

PRVO: Zato što je 10. marta 2021. godine, odlučeno: „Na­rodna skupština Republike Srpske konstatuje da su u skladu sa Aneksom 10. Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Her­cegovini, čiji potpisnik je i Republika Srpska, samo strane ugovornice nadležne da „traže postavljanje visokog pred­stavnika“. Republika Srpska ne može prihvatiti nametanje bilo koje ličnosti za visokog predstavnika, podsjećajući da je postavljenje visokog pred­stavnika uslovljeno saglasno­šću strana potpisnica Aneksa 10. Dejtonskog sporazuma. S tim u vezi, Narodna skupština Republike Srpske smatra da su dosadašnja nominovanja, izbor i potvrđivanje visokog pred­stavnika, nedovoljno trans­parentni, jer nije uvažavana neophodnost konsultacija i pribavljanja saglasnosti stra­na, kako je predviđeno Aneksom 10. Ovo predstavlja dovoljan osnov za odbacivanje bilo kog imenovanja visokog predstavnika bez procedure predviđene Aneksom 10. Narodna skupština Republike Srpske smatra da je konačno došlo vrijeme da Bo­sna i Hercegovina sa svoja dva entiteta i tri konstitutivna naroda, preuzme odgovornost za vlastiti razvoj u skladu sa Dejtonskim sporazumom i me­đunarodnim pravom koje je in­tegralni dio pravnog sistema BiH. Ako to ne bude na dnevnom redu u skorije vrijeme, treba pokrenuti razgovore o mirnom