Izbori koji traju u Šavniku od oktobra 2022. godine treba da budu završeni.
To su saopštili iz Delegacije EU, Ambasade SAD-a i Britanske ambasade u Podgorici, odgovarajući na pitanje kakav je njihov stav povodom odluke Vlade da raspusti parlament Šavnika i uvede prinudnu upravu u tu opštinu.
Ambasadori država Kvinte (SAD, Francuska, Njemačka, Velika Britanija i Italija) i Delegacije EU prekjuče su o dešavanjima u Šavniku razgovarali s predstavnicima Demokratske partije socijalista (DPS), koji su ih, kako je rečeno iz te stranke, “upozorili na nesagledive poslijedice uvođenja anarhije u Crnoj Gori”.
Iz Delegacije EU na čijem je čelu Oana Kristina Popa su kazali da je izborni proces u Šavniku “predugo suspendovan” i da “mora biti okončan što prije”.
“Na crnogorskim institucijama je da odluče koji je najbolji način da se to ostvari, poštujući važeće zakonodavstvo i vladavinu prava”, poručili su.
Gotovo istu ocjenu dali su i iz Britanske ambasade.
“Izborni proces u opštini Šavnik predugo je u prekidu i nadamo se da će što prije biti priveden kraju. Na crnogorskim vlastima je da odluče o najboljem načinu da se to i ostvari, u skladu sa svojim važećim zakonodavstvom”, naveli su.
Iz Ambasade SAD-a su rekli da ta zemlja podržava traženje rješenja “za blokirane lokalne izbore u Šavniku u skladu s važećim zakonima i pravnim procedurama Crne Gore”.
“Važno je naglasiti da građani Crne Gore zaslužuju funkcionalnu lokalnu samoupravu koja je utemeljena na vladavini prava”, saopštili su.
DPS je zaprijetio izlaskom iz skupštinskog Odbora za sveobuhvatnu izbornu reformu ako Vlada uvede prinudnu upravu u Šavnik, poručujući da će to biti samo prvi u nizu koraka kojim će odgovoriti na “tu opstrukciju”, i da je “repertoar akcija širok”.
Prošlonedjeljna odluka Vlade o raspuštanju šavničkog parlamenta stupila je na snagu u ponedjeljak, ali izvršna vlast još nije poslala u tu opštinu odbor povjerenika, koji bi trebalo da obavlja funkciju skupštine opštine (SO) do izbora nove.
Vlada je prethodnog četvrtka raspustila SO Šavnik, ali su istog dana uveče odbornici vladajuće koalicije DPS-a i Socijaldemokrata (SD) na elektronskoj sjednici izglasali skraćenje mandata, kako bi izbjegli prinudnu upravu. Izvršna vlast je, međutim, u petak neočekivano povukla svoju odluku “iz procedure objavljivanja u Službenom listu”. Razlog je to što je odluka SO Šavnik o skraćenju mandata stupila na snagu danom donošenja, dok je odluka Vlade trebalo da stupi na snagu danom objavljivanja u Službenom listu.
Nakon poteza Vlade, iz igre je bila ispala opcija uvođenja prinudne uprave, a važeća je ostala odluka odbornika DPS-a i SD-a, koja je mogla da vodi raspisivanju izbora. Onda se oglasio predsjednik Crne Gore Jakov Milatović i odbio da raspiše izbore, da bi Službeni list u ponedjeljak uveče objavio Vladinu odluku o prinudnoj upravi. Međutim, predsjednik ni nakon toga nije raspisao izbore. Tvrdi da odluke SO Šavnik i Vlade ne pružaju pravno valjan osnov za raspisivanje izbora.
Izbori u Šavniku počeli su 23. oktobra 2022, kada su održani u još 13 opština, ali još nisu okončani jer članovi biračkih odbora iz opozicione koalicije “Za budućnost Šavnika”, koju predvodi nekadašnji Demokratski front, nisu dozvoljavali dijelu novoupisanih birača da glasaju jer su, tvrde, prepisani da bi podržali DPS.
Na dva birališta, u zgradi Opštine i selu Kruševice, gdje pravo glasa ima 541 birač, glasalo se u devet navrata, posljednji put 18. decembra 2022, kad su izbori opet prekinuti, nakon čega tamošnja Opštinska izborna komisija (OIK) ne može da se dogovori o tome da ih ponovi.
Do sada je pred pravosudnim organima procesuirano više desetina ljudi zbog dešavanja u vezi sa izborima u Šavniku, koja su uključivala brojne incidente, pa i fizičke sukobe.