Dva velika datuma – okončanje Prvog svjetskog rata i Velika narodna skupština srpskog naroda u Crnoj Gori, održana prije sto godina u Podgorici, – upisana su zlatnim slovima u istoriji srpskog naroda, kazao je Budimir Aleksić na naučnom skupu „Podgorička skupština 1918. i ujedinjenje Crne Gore i Srbije“ koji je nedavno održan u Srpskoj kući, u Podgorici.
Na Podgoričkoj skupštini je ostvarena viševjekovna želja srpskog naroda Crne Gore, Srbije i drugih srpskih zemalja za ujedinjenjem i stvaranjem jedinstvene srpske države. Ostvaren je veliki istorijski san, san o srpskom jedinstvu, istakao je Aleksić.
On ističe da su se pet vjekova naši preci borili da bi dočekali dan da se ujedine sa svojim sunarodnicima iz drugih srpskih zemalja. Jer, srpska integralistička ideja u Crnoj Gori je konstantna; to je osnovna ideja istorijske Crne Gore, i nju su – kao što je poznato – najeksplicitnije formulisali mitropoliti i vladari Petrovići-Njegoši.
Najbitnija Njegoševa politička ideja – ideja o „osveti Kosova“ i obnovi Dušanovog carstva, tj. ideja o srpskom nacionalnom oslobođenju i ujedinjenju u jedinstvenu državu, postojala je davno prije Njegoša, i bila je oblikovana u svijesti srpskog naroda iz Stare Crne Gore.
Odluke Podgoričke skupštine 1918. godine predstavljale su realizaciju te ideje. Vijek koji je minuo potvrdio je ispravnost tih odluka, naglasio je Aleksić i dodao da se u istoriografiji se uzima da 1918. godina predstavlja jednu od najznačajnijih godina u istoriji Crne Gore, jer se u toj godini desio događaj poznat pod imenom Podgorička skupština i ujedinjenje Crne Gore i Srbije.
-Tim događajem je završen period vladavine mitropolitsko-gospodarske loze Petrovića-Njegoša u Crnoj Gori i otpočeo je period novog života ove zemlje u zajedničkoj jugoslovenskoj državi. Po nepodijeljenom mišljenju objektivnih i nepristrasnih istoričara, na Podgoričkoj skupštini je ostvarena viševjekovna težnja srpskog naroda za nacionalnim i državnim jedinstvom. Od vremena okončanja tog događaja pa sve do danas, a to je tačno stotinu godina, istoričari i publicisti izučavaju ovaj događaj i njegove posledice i o njemu objavljuju naučnoistraživačke i publicističke radove. Ali i dalje su ostala nerazumijevanja, pogrešne interpretacije i ocjene, što predstavlja recidive jugokomunističke i crnogorske mitomanske istoriografije, ili je rezultat političkog prilaženja ovom problemu, ocjenio je Aleksić.
(IN4S)