Njemačka slavi 35 godina rušenja Berlinskog zida

Njemačka obilježava 35 godina od pada Berlinskog zida svečanostima pod nazivom Čuvajmo slobodu, dok rat bjesni u Ukrajini i mnogi se boje da je demokratija napadnuta.

Kancelar Olaf Šolc, čija se koalicija dramatično raspala ove sedmice, rekao je da liberalni ideali iz 1989. “nisu nešto što se može uzeti zdravo za gotovo”, prenosi Hina pozivajući se na AFP.

“Naša istorija i svijet oko nas to pokazuju”, dodao je Šolc, čiji se trostranački vladajući savez raspao na dan kada je Donald Tramp ponovno izabran za predsjednika, što je dovelo do političkih previranja i prisiljava Njemačku na nove izbore.

Dan 9. novembar 1989. slavi se kao dan kada je diktatura Istočne Njemačke otvorila granice prema Zapadu nakon mjeseci mirnih masovnih protesta, utirući put ponovnom ujedinjenju Njemačke i kolapsu sovjetskog komunizma.

Sedamdesetpetogodišnja Juta Kruger sjeća se tih važnih događaja i komentarisala je političku krizu koja je nastupila uoči godišnjice: “Šteta da se to ovako poklapa.”

“No, ipak bismo trebali stvarno slaviti pad zida”, rekla je, pozdravljajući to kao trenutak kada su istočni Njemci mogli putovati i “sloboda je stigla u cijelu Njemačku”.

Brojni događaji

Predsjednik Frank-Valter Štajnmejer otvoriće događaj na Memorijalu Berlinskog zida, odajući počast za najmanje 140 ljudi ubijenih u pokušaju bijega iz Njemačke Demokratske Republike (DDR) koju je podržavala Moskva tokom Hladnog rata.

U večernjim satima će se na Brandenburškim vratima, na stazi nekadašnje betonske barijere koja je od 1961. presijecala grad na dva dijela, održati “zabava slobode” s muzičkim i svjetlosnim programom.

U nedjelju će ruski punk bend „Pusi Rajo“ nastupiti ispred bivšeg sjedišta nekadašnje tajne policije Istočne Njemačke Stasi.

Prodemokratski aktivisti iz cijelog svijeta pozvani su na komemoraciju, među njima bjeloruska opoziciona čelnica Svetlana Cihanovskaja i iranska disidentica Masih Alinejad.

Govori, nastupi i velika umjetnička izložba na otvorenom obilježiće događaj koji je ministrica kulture Klaudija Rot nazvala “jednim od najradosnijih trenutaka u svjetskoj istoriji”.

Replike plakata s protesta 1989. biće izložene duž četiri kilometra trase Berlinskog zida, pokraj istorijske zgrade Rajstaga i čuvene kontrolne tačke Čarli.

Nesretna sjećanja istočnih Nijemaca

Većina istočnih Njemaca zahvalna je što je režim DDR-a okončan, ali mnogi imaju nesretna sjećanja na aroganciju zapadnih Nijemaca i nezadovoljni su zbog razlika u prihodima i penzijama.

Ti se osjećaji navode kao objašnjenje za snažnu podršku krajnje desnoj Alternativi za Njemačku (AfD) u istočnoj Njemačkoj, kao i antikapitalističkom BSW-u koji je prijateljski naklonjen Rusiji.

Veliki uspjesi na istoku za obje stranke na tri državna izbora u septembru istakli su trajne političke podjele između istočne i zapadne Njemačke tokom tri decenije od ponovnog ujedinjenja.

Dok problematična vlada predvođena Šolcovim socijaldemokratima i opozicionim CDU-om snažno podržava uzvraćanje Ukrajine Rusiji, AfD i BSW tome se protive.

AfD, koji se buni protiv imigracije, osramotio se ove sedmice kada je nekoliko njegovih članova uhapšeno pod sumnjom da su članovi rasističke paravojne grupe koja je izvodila urbane ratne vježbe.

Uoči godišnjice pada Berlinskog zida, portparolka vlade Kristijana Hofman podsjetila je da će se za vikend obilježiti još jedno, daleko mračnije poglavlje njemačke istorije.

Tokom Kristalne noći od 9. do 10. novembra 1938. godine, najmanje 90 Jevreja je ubijeno, bezbrojna imovina uništena i 1.400 sinagoga zapaljeno u Njemačkoj i Austriji.

Hofman je rekla da je “vrlo važno da se naše društvo sjeća žrtava […] i da iz tih događaja izvuče ispravne pouke”.

 

(Al Jazeera/agencije)