Mi znamo ko smo: Crna Gora ne smije da ostane evropski primjer jezičkog aparthejda
Kako je, u danima za nama, nakon objavljivanja rezultata Popisa stanovništva, u javnoj sferi reaktuelizovano pitanje jezičkog identiteta građana Crne Gore (koji su se, po treći put u posljednjih dvadeset godina, dominantno, izjasnili da govore srpskim jezikom) pojavile su se i tendencije određenih političkih, ponegdje i naučnih, centara da se ovaj problem dezavuiše i označi kao društveni i negrađanski anahronizam kojim se, shodno tome, ne bi trebalo baviti, saopšteno je iz NVO Mi znamo ko smo.
„Pogrešnu, neistinitu i namjerno izvitoperenu tezu da se u zemljama Evropske unije na redovnim popisima stanovništva ne postavlja pitanje o jeziku – iako transparentni i dostupni podaci s popisa stanovništva održavnih, recimo, u Češkoj (2021. godine), Poljskoj (2021.), Hrvatskoj (2021.) ili Mađarskoj (2022.) opovrgavaju ovaj stav – doživljavamo kao nespretnu mimikriju i pokušaj da se sakrije nedemokratsko, nažalost često i šovinističko, naličje ovih centara. Ne samo da je jezičko pitanje sastavni i nezaobilazni segment sprovođenja državnih politika u brojnim zemljama Evrope i Zapada, već mnoge od njih zapravo predstavljaju uzorni model tretiranja ovakvih složenih i delikatnih identitetskih kategorija. Za to je primjer, recimo, Ujedinjeno Kraljevstvo (čiji je posljednji popis, koji je takođe obuhvatao i pitanja o jeziku, održan 2021. godine) gdje u Velsu, pored službenog engleskog jezika kojim se služi najveći procenat građana, status službenog ima i velški jezik sa tek 17% govornika. Slično je i u Švajcarskoj gdje – pored dominantnog njemačkog (sa 63% govornika), službeni status, po Ustavu ove zemlje, imaju i franuski (22%) i italijanski jezik (sa 8.2% govornika). U tom smislu, Crna Gora ostaje evropski primjer nedemokratskog stanja svojevrsnog jezičkog aparthejda kojim se diskriminiše najveći procenat stanovnika jedne države (njih 270.000; tj. 43%)“, kazali su iz ove NVO.
Dodaju da uprkos pohvalnoj činjenici da i politički predstavnici parlamentarne većine uviđaju značaj ovog važnog pitanja i izjašnjavaju se afirmativno glede kontinuirane volje većine crnogorskih stanovnika, i dalje obeshrabruje i žalosti učestalost adresa koje bi da nastave s politikom neravnopravnosti i obespravljivanja svojih sugrađana, komšija, prijatelja, članova porodice i često svojih sunarodnika.
„U tom smislu, izražavamo nadu da će Crna Gora, i u kontekstu svoje jezičke politike, umjeti da pokaže zrelost, raskine s nesrećnim praksama jezičke segregacije i uvaži većinu“, zaključuju iz NVO Mi znamo ko smo.