Predavanje istoričara Srđana Graovca na temu „PRVI BALKANSKI RAT – SIJENKA VELIKIH SILA” na Jutjub kanalu KCNS
Predavanje istoričara Srđana Graovca na temu „PRVI BALKANSKI RAT – SENKA VELIKIH SILA” (30. 7. 2024) možete pogledati na Jutjub kanalu KCNS.
„Velike sile su uvijek imale ključnu ulogu kada govorimo o balkanskoj politici. Balkanski narodi i balkanske države su mogli da iniciraju određene procese, da utiču na određene odluke ali, kada govorimo o krojenju mape Balkana, ključnu ulogu uvijek su imale velike sile. Tako je bilo i 1912. i 1913. godine kada su balkanski saveznici započeli Prvi balkanski rat sa ciljem da izvrše svoju istorijsku misiju i oslobode balkanske hrišćane od viševjekovnog turskog ropstva“, rekao je Graovac, istakavši da je u predvečerje Balkanskih ratova svijet bio podijeljen na dva međusobno suprotstavljena bloka oko kojih su se okupljale velike sile: s jedne strane bile su sile Atante (Francuska, Rusija, Britanija), a s druge strane Trojni savez predvođen Njemačkom, Austrougarskom i Italijom. Sve te sile bile su zainteresovane za situaciju na Balkanu i težile su da ostvare svoje interese.
Zahvaljujući konsenzusu koji su postigle velike sile oko toga da eventualni zaplet na Balkanu neće biti povod da se dva međusobno suprotstavljena saveza uvuku u opšti rat, izbegnuto je te 1912. godine da Prvi balkanski rat postane povod za izbijanje Prvog svetskog rata. Velike sile su na Londonskoj mirovnoj konferenciji donele ključne odluke o tome kako će izgledati nova mapa Balkana.
Odlukom da se formira nezavisna albanska država unesena je jabuka razdora među balkanske saveznike, što će biti okidač za sukob među dojučerašnjim saveznicima i uzrok za izbijanje Drugog balkanskog rata.
Celo predavanje možete pogledati na linku: