Viši ukrajinski oficiri u opasnosti zbog oslanjanja na satelitski komunikacioni sistem Iridium
Viši oficiri ukrajinskih oružanih snaga suočavaju se sa ozbiljnim rizikom ako se nađu blizu linije kontakta. Ovo upozorenje, koje je iznio ruski oficir pod kodnim imenom „Gambit“, podijeljeno je u intervjuu za RIA Novosti.
– Ruska vojska je postala vješta u određivanju njihovih lokacija [pomoću predajnika komunikacionog sistema Iridium], pomenuo je ruski vojnik, pripisujući ovu sposobnost oslanjanju ukrajinske komande na satelitski komunikacioni sistem Iridium.
Ruske snage su ovladale sposobnošću da se uključe u satelitski komunikacioni sistem Iridium. Ovaj sistem često koriste najviši vrh ukrajinskih oružanih snaga i visoki komandanti. Kada se signal otkrije, obično je potrebno samo minut ili dva da se odrede koordinate. Nakon toga, ove koordinate se prenose radi donošenja odluke o akciji. Često su udari usmjereni na ove koordinate; u nekim slučajevima, odluka može dovesti do potrage.
– Oni se oslanjaju na satelitski komunikacioni sistem Iridium. Pristup je prilično težak, ali specijalizovana odjeljenja se bave ovim. Ove radio stanice često koriste ključni pripadnici ukrajinskih oružanih snaga. Gotovo odmah nakon detekcije signala, u roku od minut-dva, dobijamo koordinate i prosleđujemo ih relevantnim odjeljenjima, prenijele su Gambit RIA Novosti.
Uloga GRU
GRU je poznat po svojim sajber operacijama protiv Ukrajine, koja graniči sa Rusijom i koju predsjednik Vladimir Putin smatra dijelom ruske sfere uticaja. Još 2014. godine GRU je hakovao ukrajinsku Centralnu izbornu komisiju, a 2015. i 2016. godine ciljali su na električnu mrežu Ukrajine, uzrokujući značajne nestanke struje u dijelovima zemlje.
Jedan posebno značajan incident dogodio se ubrzo nakon što je Rusija izvršila invaziju na Ukrajinu. U martu su američki zvaničnici otkrili da su obavještajni analitičari utvrdili da su ruski vojni hakeri odgovorni za sajber napad na satelitske širokopojasne usluge. Ovaj događaj je ozbiljno poremetio vojnu komunikaciju Ukrajine na početku sukoba.
– U ovom trenutku nemamo podatke koje bismo mogli da podijelimo i pažljivo je razmatramo, prokomentarisao je tada Saloni Šarma, portparol Savjeta za nacionalnu bezbjednost. – Kao što smo ranije naveli, zabrinuti smo zbog korišćenja sajber operacija za ometanje komunikacionih sistema u Ukrajini i širom Evrope, što utiče i na poslovne operacije i na individualni pristup internetu.
Prije invazije
U februaru, prije invazije, visoki zvaničnik iz Bajdenove administracije otkrio je da su se hakeri ruske vlade vjerovatno infiltrirali u ukrajinske vojne, energetske i druge kritične mreže kako bi prikupili obavještajne podatke i potencijalno provalili sisteme.
24. februara, istog dana kada je Rusija započela invaziju na Ukrajinu, došlo je do značajnih prekida rada uzrokovanih hakovanjem satelitskih modema koje koriste desetine hiljada pojedinaca širom Ukrajine i drugih dijelova Evrope. Ovo je potvrdio zvaničnik američke kompanije Viasat sa sjedištem u Karlsbadu u Kaliforniji. Hakovanje je pogodilo i civilne agencije i ukrajinsku vojsku, kao i druga vladina tijela, što su kasnije potvrdili zvaničnici u Kijevu.
O Iridijumu
Satelitski komunikacioni sistem Iridium je mreža od 66 satelita u niskoj Zemljinoj orbiti [LEO] koji pružaju globalnu pokrivenost prenosa glasa i podataka. Ovaj sistem je jedinstven jer obezbjeđuje povezanost čak i u najudaljenijim i najnepristupačnijim regionima svijeta, uključujući okeane, polarne oblasti i planinske terene gdje su tradicionalne komunikacione mreže nedostupne.
Jedan od primarnih razloga zašto vojske širom svijeta preferiraju Iridium sistem je njegova pouzdanost. Dizajn konstelacije omogućava kontinuiranu pokrivenost i redundantnost, što znači da ako jedan satelit pokvari, drugi mogu da preuzmu njegovu ulogu, obezbjeđujući neprekidnu komunikaciju. Ovo je ključno za vojne operacije koje zavise od podataka i koordinacije u realnom vremenu.
Iridium sistem takođe nudi sigurne komunikacione kanale, koji su neophodni za vojnu upotrebu. Mogućnosti šifrovanja i zaštite od ometanja su ugrađene u sistem, obezbjeđujući visok nivo bezbjednosti za osjetljive informacije. To ga čini izborom od povjerenja za prenošenje povjerljivih podataka i izvođenje tajnih operacija.
Još jedna prednost Iridium sistema je njegova komunikacija sa malim kašnjenjem. Pošto su sateliti u niskoj Zemljinoj orbiti, vrijeme potrebno da signali putuju između tla i satelita je značajno smanjeno u odnosu na geostacionarne satelite. Ova mala latencija je od vitalnog značaja za vremenski osjetljive vojne komunikacije i operacije.
Iridiumova globalna pokrivenost i interoperabilnost sa različitim komunikacionim uređajima čine ga svestranim za različite vojne primjene. Može se integrisati sa ručnim radijima, sistemima montiranim na vozilo, pa čak i sistemima za komunikaciju u avionu, obezbjeđujući besprekornu komunikacionu mrežu na različitim platformama i okruženjima.
Izdržljivost i otpornost Iridiumove infrastrukture takođe doprinose njenoj preferenciji od strane vojske. Sateliti su dizajnirani da izdrže teške svemirske uslove, a zemaljska infrastruktura je robusna, osiguravajući da sistem ostane operativan čak i u nepovoljnim uslovima ili tokom sukoba. Ova otpornost je kritična za održavanje komunikacionih sposobnosti u izazovnim scenarijima.
(Novosti)