Predavanje novinara i publiciste Milorada Vukašinovića na temu „Projekat o ratu i miru (1939–1945)“

Predavanje novinara i publiciste Milorada Vukašinovića na temu „Projekat o ratu i miru (1939–1945)“ (13. 6. 2024) možete pogledati na Jutjub kanalu Kulturnog centra Novog Sada.

Predavanje je posvećeno jednom od najznačajnijih strateških projekata koji je pod kodnim imenom „Rat i mir“ od 1939. do 1945. godine razrađivan pod okriljem američkog Savjeta za inostrane poslove. U posebnom osvrtu predavač govori o odnosu SIO prema događajima na našem prostoru, a u okviru njegovih tadašnjih strateških planova o posleratnom preuređenju Evrope.

„Prve decenije dvadesetog vijeka nagovještavale su američke geopolitičke ambicije izvan područja tradicionalne interesne sfere, kao što je bila Latinska Amerika. U okviru Karnegijeve fondacije za mir (1910) najprije je razmatrano pitanje američke uloge u budućim svjetskim poslovima. Od posebnog značaja je bio Akt o formiranju Banke federalnih rezervi koji je 1913. godine potpisao predsjednik Vilson. Kritičari ističu da je ovim aktom Amerika ne samo izgubila monetarni suverenitet, prepuštajući štampanje dolara međunarodnim bankarima, nego i mogućnost da samostalno kreira spoljnu politiku u skladu sa svojim državnim interesima. Kada je 1917. godine Amerika ušla u Prvi svjetski rat, tim predsjednika Vilsona osmislio je načela preuređenja svjetskog poretka oslonjena na Deklaraciju u četrnaest tačaka. Riječ je o manifestu tzv. idealista u američkoj politici koji su smatrali da je došao trenutak da Amerika postane ‘univerzalni model društva’ za ostatak svijeta. Nasuprot njima, struja realista je bila izrazito skeptična prema ovakvim projektima, što je i doprinijelo da Kongres nikada ne ratifikuje Povelju Društva naroda. U takvim okolnostima nastala je potreba za osnivanjem Savjeta za inostrane poslove (1921)“, ističe Vukašinović.

Celo predavanje možete pogledati na linku: