Bruka u Gusinju: Slavili jubilej škole uz albanske simbole
Osnovna škola „Džafer Nikočević“ u Gusinju, na sjeveru Crne Gore, proslavila je 160 godina postojanja, tokom koje su đaci pozirali u majicama s albanskim simbolima i s rukama ukrštenim u znak orla, što je prepoznatljiv simbol albanskog identiteta.
Događaj u ovoj školi ukazuje na složenu i često konfliktnu dinamiku identiteta, nacionalnih simbola i političkih odnosa u Crnoj Gori, ali zabrinjava to što o tome nikome nije pričao i ne želi da govori, piše „Politika“.
Zaboravlja se da se albanskoj zajednici dozvoljavaju ovakvi incidenti u Tuzima, Plavu, Ulcinju i da od ove, kao i prethodnih vlasti, bivaju prećutani. Međutim, nije tako kada je riječ o mjestima gdj su većinski narod Srbi, kojima se zamejra ako istaknu svoju trobojku i sve što je dio njihovog identiteta.
Mediji i nevladine organizacije nedavno su reagovali na pevanje srpskih pesama u Herceg Novom, dok je gest podizanja prsta okarakterisan kao provokacija. S druge strane, događaj u Gusinju nije izazvao slične reakcije, što otvara pitanje dvojakih standarda i selektivne osude. Ovo može biti rezultat različitih faktora, uključujući istorijske tenzije, političke ciljeve i politiku moći. Ali, selektivna percepcija može da doprinese daljoj polarizaciji društva i oteža proces izgradnje zajedničkog identiteta i međusobnog poštovanja.
Crna Gora je država sa složenom etničkom strukturom i istorijom međunacionalnih tenzija.
Nakon raspada Jugoslavije i sticanje nezavisnosti 2006. godine, pitanje identiteta postalo je centralno za politički diskurs. U tom kontekstu isticanje nacionalnih simbola često se percepira kao politički čin.
Simboli kao što su albanski dvoglavi orao ili srpska trobojka nose sa sobom jake emocije i istorijske konotacije. Za albansku zajednicu u Crnoj Gori korišćenje albanskih simbola može biti izraz kulturnog ponosa i identiteta. S druge strane, za dio crnogorskog društva to može biti viđeno kao izazivanje nacionalne kohezije i dovođenje u pitanje lojalnosti državi Crnoj Gori.
Za Crnu Goru, kao multietničku državu, važno je da razvija inkluzivni pristup svim svojim građanima. To podrazumijeva ravnopravni tretman svih nacionalnih simbola u javnim institucijama može da doprinese smanjenju tenzija i jačanju međusobnog povjerenja.
Potrebno je uspostaviti balansiran pristup koji će omogućiti izražavanje kulturnog identiteta svih zajednica, i istovremeno promovisati međusobno poštovanje i integraciju u širi crnogorski društveni kontekst. Samo kroz otvoreni dijalog i inkluzivne politike Crna Gora može da gradi stabilno i pravedno društvo za sve svoje građane.