Istraživanje RT Balkan i NSPM: Većina građana Crne Gore govori srpski, Mitropolitu se vjeruje više nego predsjedniku
Novo istraživanje Nove Srpske političke misli, koje je urađeno za potrebe RT Balkan, pokazalo je da je Crna Gora država u kojoj većina građana priča jezikom koji nije službeni.
Naime, prema podacima, 51, 6 odsto građana Crne Gore govori srpkim jezikom. To je znatno više u odnosu na podatke sa poslednjeg crnogorskog potpisa, po kojima je srpskim jezikom pričalo 43 procenta stanovništva.
Zvaničnim, službenim jezik, odnosno crnogorskim, služi se samo trećina stanovništva, 33 odsto (u odnosu na nekadašnjih 37 odsto), dok se bošnjački i albanski govori 6,3 odnosno 4,3 odsto stanovništva.
„U okviru svakog istraživanja, rutinski se na kraju, učesnici pitaju i za demografske podatke, između ostalog obrazovanje, pa i nacionalnu i vjersku pripadnost. Ali, u Crnoj Gori ta elementarna i rutinska demografska pitanja su već duže vrijeme tema za sebe, atraktivna i kontroverzna politička i državna pitanja. Nemamo nikakvu namjeru da prejudiciramo rezultate popisa, niti da ih osporavamo“, pojasnio je za RT Balkan koordinator istraživanja, Đorđe Vukadinović.
On je, takođe, naveo i da, uprkos tome što se popis sprovodi na potpuno drugačiji način nego njihove ankete, ne očekuje odstupanja veća od dva odsto.
Sudeći po ovim podacima, Crna Gora se, izgleda, polako prisjeća svog porijekla – u odnosu na popis iz 2011. godine kada je Srba u zemlji bilo jedva 29 odstoa, a istraživanje ih je detektovalo znatno više – 35, 6 odsto.
Kako se dalje precizira, Crnogorci su relativna većina sa 42,7 odsto. Bošnjaka je 12 odsto, Albanaca 4,5, Hrvata 0,9 odsto dok se kao pripadnici ostalih nacionalnih grupa izjasnilo 0,8 odsto ispitanih. Svoju nacionalnost anketarima nije željelo da saopšti oko 3,5 odsto učesnika istraživanja.
„Natalitet je i kod jednih i kod drugih podjednak, jer su to isti ljudi, često pripadnici istih porodica, najbliži srodnici… Jedino objajšenje je da nisu smjeli da se izjašnjavaju tokom prethodnog popisa, a da sada smiju. To, dakle, pokazuje slobodniju političku i međunacionalnu klimu nego u poslednjih 30-ak godina, iako ne kažem da će tako biti i na popisu“, izjavio je Vukadinović.
Za njega je indikativno pitanje jezika, koje je u Crnoj Gori postalo „nažalost neka vrsta političkog i ideološkog lakmusa“.
„Dio ljudi kažu da su Crnogorci jer tu žive, ali govore srpski jezik. Njih je oko 16 odsto, što govori o jednom etničko-jezičkom inženjeringu i kompromisu koji neki ispitanici prave. To je jedna vrsta reakcije na pritisak da se izjasne kao čisti Srbi ili Crnogorcima, jer veliki broj građana smatra da je to isto, pa osjećaju nelagodu kada im se traži da se odrede u jednom ili drugom pravcu. To je jedna vrsta identitetskog dvojstva. Sve nam to govori da je koncept agresivnog crnogorčenja, koje je sebe razumijevalo kao antisrpstvoj slomljen i propao prvo na litijama, a onda i na izborima“, ističe Vukadinović.
Ovo istraživanje obuhvatilo je i pitanje Crkve. Tako „Kongregacija“, koju je do juče predvodio anatemisani raspop Miraš Dedeić, ima svega 10,5 odsto građana Crne Gore.
Gotovo dvije trećine građana izdržalo je pokušaje progona, i i dalje su pripadnici Srpske pravoslavne crkve, odnosno kanonske Mitropolije crnogorsko-primorske. Islam ispovijeda 16,3 odsto stanovništva, katolika 1,5 odsto, dok se broj ateista, u odnosu na popis iz 2011. godine gotovo udvostručio, pa ih je danas 3,3 odsto nasuprot nekadašnjih 1,7 odsto.
Institucija prema kojoj građani Crne Gore imaju najpozitivniji stav je Mitropolija crnogorsko-primorska Srpske pravoslavne crkve. Veoma pozitivan stav prema njoj, dakle, osjeća 48 odsto stanovništva, dok 12,5 odsto njih ima nešto „blaži“ pozitivan stav.
Crnogorci crkvi veruju više nego državi – jer kada su u zadatak dobili da ocjenama od jedan do pet ocijene Mitropolita Joanikija, predsjednika Crne Gore Jakova Milatovića i premijera Milojka Spajića, mitropolit je dobio ocenu „vrlodobar“ – 4,01. Milatović je ocijenjen sa 3,62, dok je Spajić počašćen sa 3,18.
Na kraju, ali ne i manje važno, čak 60 odsto građana Crne Gore podržava inicijativu Svetopočivšeg mitropolita Amfilohija da se Njegoševa kapela vrati na vrh Lovćena. Protiv ove ideje je trostruko manje građana, njih 20 odsto.