Si upozorio: EU da ne ulazi u sukob sa Kinom
Kineski predsjednik Si Đinping upozorio je juče, na prvom samitu Kina – EU posljednjih godina, vodeće evropske zvaničnike da Evropa i Kina ne treba da gledaju jedna drugu kao rivala ili da se „upuštaju u sukob“ zbog različitih političkih sistema.
Kina i EU su se složile da njihov odnos bude izbalansiraniji, ali nema naznaka o prevazilaženju razilika povodom niza tema, ističe agencija Rojters. Lideri EU su poručili da Evropa neće tolerisati „nepravednu konkurenciju“ od Kine, a Peking je upozorio EU da očekuje da Brisel bude razuman prilikom uvođenja „restriktivnih“ trgovinskih politika.
Takođe, nema naznaka da je EU ostvarila ikakav napredak da ubijedi Kinu da iskoristi svoj uticaj na Rusiju za okončanje rata u Ukrajini, kao i da pomogne u sprečavanju Moskve da zaobilazi sankcije.
Kina i EU imaju zajednički interes za stabilan i konstruktivan odnos zasnovan na poštovanju međunarodnog poretka zasnovanog na pravilima, kazao je predsjednik Evropskog savjeta Šarl Mišel nakon sastanka delegacije EU sa kineskim predsjednikom Si Đinpingm i premijerom Li Kijangom.
Predsjednica Evropske komisije Ursula fon der Lajen je kazala da su na sastanku razgovarali o uzrocima trgovinskog disbalansa, počev od nedostatka pristupa kineskom tržištu i povlaštenom tretmanu kineskih kompanija, do kineske hiperproizvodnje.
„U političkom smislu, evropski lideri neće moći da tolerišu da našu industrijsku bazu podriva nepravedna konkurencija“, kazala je.
Evropska unija tvrdi da njen trgovinski deficit od gotovo 400 milijardi eura sa Kinom odražava restrikcije koje postoje na poslovanje evropskih preduzeća u toj zemlji.
Fon der Lajenova je istakla da je ostvaren „napredak“ u vezi sa spremnošću Kine da razjasni ograničenja u vezi sa prekograničnim tokovima podataka koja su uticala na kompanije EU koje posluju u drugoj najvećoj ekonomiji svijeta.
Međutim, u novom udarcu za odnose Kine i EU, Italija je nedavno zvanično obavijestila Kinu da napušta Inicijativu Pojas i put koju podržava Si Đinping, kazali su u srijedu za Rojters izvori iz italijanske vlade.
Si je kazao da Kina i Evropa ne treba da se međusobno posmatraju kao rivali ili da se „upuštaju u sukob“ zbog različitih političkih sistema. On je istakao da je Kina je spremna da od 27-članog EU napravi ključnog ekonomskog i trgovinskog partnera, kao i da sarađuje u oblasti nauke i tehnologije, uključujući vještačku inteligenciju. Pozvao je EU da „eliminiše svaku vrstu uplitanja“ u njihove bilateralne odnose, prenio je Rojters.
U fokusu posjete delegacije EU Pekingu bio je poziv Siju da spriječi kineske privatne kompanije da robu dvostruke namjene, proizvedenu u Evropi, izvoze u Rusiju za njenu vojnu kampanju u Ukrajini.
Mišel je pozvao Kinu da „konstruktivno učestvuje“ u mirovnim predlozima, ali zvaničnici EU nijesu dali naznake da je postignut pomak po pitanju kineskog izvoza u Rusiju.
Kina se suprotstavila istrazi EU o subvencijama u vezi sa kineskim električnim vozilima i politici „smanjenja rizika“ EU radi smanjenja zavisnosti od kineskog uvoza, posebno od ključnih sirovina.
He Jadong, portparol kineskog ministarstva trgovine, izjavio je da Kina vjeruje da istraga „ozbiljno remeti i izobličava globalni lanac automobilske industrije i da će imati negativan uticaj na ekonomske i trgovinske odnose između Kine i EU.“
Noa Barkin, viši saradnik u njemačkom Maršal fondu, izjavio je da je samit uglavnom bio o „upravljanju razlikama i sprečavanju da se sklizne u sukob“. „EU je postigla svoj osnovni cilj, a to je bilo da prenese ozbiljnost svoje zabrinutosti u vezi sa disbalansima u trgovinskim odnosima i podrškom Kine Rusiji“, rekao je Barkin za Rojters. „Međutim, bilo bi pogrešno očekivati fundamentalne ekonomske i političke promjene od Si Đinpinga koje traži Evropska unija“.
Rojters ističe da su jučerašnji sastanci bili posljednja prilika za zvaničnike EU da ostvare direktnu komunikaciju s najvišim kineskim zvaničnicima prije nego što krene izborna kampanja za Evropski parlament sljedeće godine, što će dovesti do promjena u rukovodstvu 27-članog bloka.