CBCG tvrdi: Inflacija usporila
Procijenjeni rast BDP-a u prvoj polovini godine iznosio je 6,6 odsto, čemu su u najvećoj mjeri doprinijeli pozitivni trendovi u sektoru turizma, industrijske proizvodnje, šumarstva i trgovine, te u većini vidova saobraćaja, istaknuto je u Makroekonomskom izvještaju CBCG za drugi kvartal 2023. godine, koga je na današnjoj sjednici usvojio Savjet Centralne banke Crne Gore.
U Izvještaju je, dalje, istaknuto da je u prvoj polovini tekuće godine zabilježeno usporavanje inflacije, dok je spoljnotrgovinski deficit pogoršan usljed vrijednosnog povećanja uvoza.
“Podaci o poslovanju banaka za devet mjeseci tekuće godine pokazuju da sve ključne bilansne pozicije bilježe rast u odnosu na isti period prošle godine, pa je tako aktiva banaka veća 11,08 odsto, kapital 31,84 odsto, krediti 8,92 odsto i depoziti 11,24 odsto. Učešće likvidne u ukupnoj aktivi je iznad 25 odsto, dok se nastavlja trend pada nekvalitetnih kredita koji na kraju septembra ove godine čine 5,03 odsto ukupnih kredita. Koeficijent adekvatnosti kapitala na nivou sistema iznosi 20,71 odsto, uz nastavak profitabilnog poslovanja banaka”, saopšteno je iz CBCG.
Savjet se upoznao i sa Analizom stambenih kredita odobrenih fizičkim licima koju je pripremila CBCG, radi sagledavanja trendova u ovom važnom segmentu portfolija banaka.
Centralna banka je izvršila analizu trenda i kvaliteta stambenih kredita, kao i kretanja kamatnih stopa u ovom segmentu kredita.
“Izvršena analiza je pokazala da je u periodu od 30. 06. 2022. do 31. 08. 2023. godine došlo do značajnog smanjenja učešća stambenih kredita fizičkih lica sa varijabilnom kamatnom stopom u ukupnim stambenim kreditima fizičkih lica, i to sa 35,08 odsto na 9,90 odsto. Ustanovljeno je i da je kvalitet stambenih kredita dobar, te da je, i pored rasta stambenih kredita u posmatranom periodu za 17 odsto, nominalni iznos nekvalitetnih stambenih kredita smanjen za 26 odsto. To je i uticalo na smanjenje učešća nekvalitetnih stambenih kredita u njihovom ukupnom portfoliju, i to sa 3,12 odsto na 1,98 odsto. Svi povoljni trendovi koji su prethodno navedeni, ukazuju na stabilnost ovog segmenta bankarskog portfolija. Uprkos ekonomskoj krizi i rastu kamatnih stopa, kvalitet stambenih kredita odobrenih fizičkim licima se poboljšava. To je u velikoj mjeri posljedica pravovremeno donijetih preporuka CBCG, kojima je od banaka zahtjevano da pripreme programe zaštite klijenata, omogućavajući prelazak sa varijabilne na fiksnu kamatnu stopu, bez troškova”, piše u saopštenju.
Kako tvrde, pravovremenost u djelovanju regulatora, uz odličnu komunikaciju sa bankama, rezultirali su stabilnošću u segmentu stambenih kredita, koja u ovom trenutku ne predstavlja prijetnju po finansijsku stabilnost i ne zahtjeva preduzimanje daljih mjera.
“Savjet je usvojio Izvještaj o eksternoj ocjeni kvaliteta Interne revizije CBCG za 2023. godinu. Eksternu ocjenu kvaliteta rada interne revizije CBCG je sproveo tim Narodne banke Holandije, koji je u maju ove godine posjetio ovu instituciju i tom prilikom obavio neposredni uvid u organizaciju, procedure, aktivnosti i relevantne politike interne revizije CBCG. Finalna faza ovog procesa je nedavna dodjela Sertifikata o generalnoj usklađenosti interne revizije ove institucije sa Međunarodnim okvirom profesionalne prakse interne revizije (IPPF) i Etičkim kodeksom Instituta internih revizora (IIA), čime je potvrđena puna nezavisnost interne revizije unutar CBCG, u skladu sa međunarodnim standardima i najboljom praksom”, navodi se u saopštenju.
S obzirom da je jedna banka iskazala interesovanje za učešće u sistemu kliringa međunarodnih plaćanja sa Srbijom i Bosnom i Hercegovinom, Savjet CBCG je donio Odluku o učešću Centralne banke Crne Gore i banaka u kliringu međunarodnih plaćanja.
“Naime, ranija odluka je bila donijeta na osnovu Zakona o Centralnoj banci Crne Gore koji je prestao da važi, pa je bilo neophodno donijeti novu odluku. Savjet je na današnjoj sjednici upoznat sa Izvještajem o toku stečajnog postupka u Atlas banci AD Podgorica u stečaju, za januar-jun 2023. godine, a razmatrana su i ostala pitanja iz domena nadležnosti ovog tijela”, zaključuju u CBCG.