Njemačka sve više tone, stručnjaci zabrinuti

Pad od 0,8 odsto na mjesečnom nivou, o kojem je izvijestio njemački zavod za statistiku premašio je pad od 0,5 odsto koliko su prognozirali ekonomisti u anketi agencije Rojters. Pad bi bio još veći da nije došlo do oporavka energetske i građevinske proizvodnje u julu. Proizvodnja u njemačkom sektoru automobilske industrije pala je za 9 odsto.

Tri tromesečja pada i stagnacije u Njemačkoj

Najveća evropska privreda smanjila se ili stagnirala u posljednja tri tromesečja, a oporavak od pandemije virusa korona bio je sporiji od onog u SAD i cjelokupnoj evrozoni, uz više cijene energije, rastuće kamate i usporavanje trgovine s Kinom – koja je drugo po veličini njemačko izvozno tržište – što posebno teško pogađa samo srce industrijskog središta Evrope.

Ralf Solven, ekonomista njemačke Komercbanke, kaže da je kontinuirani pad industrijske proizvodnje uticao na sve proizvodne sektore, ukazujući da će to vjerojatno nastaviti da doprinosi smanjenju njemačke privrede u drugoj polovini godine.

Kao dodatak sumornoj slici, statistički biro Evropske unije smanjio je svoju službenu procjenu rasta evrozone u drugom tromesečju sa 0,3 na 0,1 odsto. Ovaj potez uslijedio je nakon smanjenja procjene rasta Italije, Irske i Austrije, što znači da evrozona dodatno zaostaje za SAD, čiji je BDP porastao 0,6 odsto u tromesečju. U međuvremenu, evro je pao 0,2 odsto na 1,0707 američkih dolara u četvrtak, približivši se najnižem nivou u poslednja tri mjeseca.

I pesimisti postaju uplašeni

Takođe, rastu strahovi od premještanja proizvodnje njemačkih industrijskih grupacija u inozemstvo. Hemijski gigant BASF odlučio je da izgradi novu fabriku vrijednu 10 milijardi evra u Kini, te smanjuje svoje veliko sjedište na obalama Rajne u Ludvigshafenu.

Njemačka komora za trgovinu i industriju (DIHK) nedavno je ustanovila da je 32 odsto anketiranih kompanija u Njemačkoj dalo prednost ulaganjima u inostranstvu u odnosu na širenje kod kuće, piše Fajnenšel tajms.

– Nastavlja se strmoglavi pad njemačke industrijske proizvodnja, tako da čak i okoreli pesimisti postaju uplašeni – kaže Karsten Brzeski, ekonomista holandske banke ING, koji je izračunao da je njemačka industrijska proizvodnja još uvek sedam odsto ispod nivoa pre pandemije.

Njemačka vlada se našla pod velikim pritiskom da se uhvati u koštac s ekonomskim problemima zemlje. Ove nedelje je kancelar Olaf Šolc obećao da će podstaći rast i smanjiti birokratiju ubrzanjem digitalizacije u segmentima državnih internet usluge i e-računa – područja u kojima Njemačka zaostaje – te olakšavanjem osnivanja i izgradnje start-apova. Šolc je odbacio ideju o subvencionisanoj cijeni električne energije za kompanije koje troše velike količine energenata kao dio svojih primarnih privrednih aktivnosti, ili veliki paket za podsticanje rasta.

Šolc je prošle nedelje predstavio planove paketa olakšica za porez na dobit u iznosu od sedam milijardi evra, koji uključuje nova pravila o amortizaciji investicionih troškova za izgradnju, digitalizaciju i zelenu energiju.

– Pozitivna vijest je da se napokon povećao osjećaj hitnosti – kaže Brzeski. Sada, navodi, treba pričekati konkretnije političke akcije, a do tada stagnacija u industriji i široj ekonomiji, ističe, izgleda kao novo normalno.

Destatis, njemačka savezna agencija za statistiku, saopštila je da je pad industrijske proizvodnje na godišnjem nivou u julu iznosio 2,1 odsto. Industrije koje troše najviše energije, poput hemijske, metaloprerađivačke i proizvodnje stakla, pretrpjele su veći pad od 11,4 odsto.

Smanjuju se narudžbe za privredu

Istovremeno, nemački proizvođači rešavaju svoje zaostale narudžbe, ali se one smanjuju. Naime, nove narudžbe za njemačku industriju pale su za 10,7 odsto u julu u odnosu na jun, što je najveći pad otkako su mnoge fabrike bile zatvorene zbog pandemije u aprilu 2020. godine.

– Iako je zaostatak kada su neizvršene narudžbe u pitanju još uvijek veliki, on je u stalnom padu pa vjerovatno neće još dugo podržavati proizvodnju – upozorila je Franciska Palmas, ekonomista u konsultantskoj kompaniji „Kapital ikonomiks“. Oni očekuju da će proizvodnja dodatno pasti u ostatku godine i doprinijeti ponovnom ulasku Njemačke u recesiju.

Još jedan faktor koji koči mnoge njemačke kompanije je nedostatak radne snage. Istraživanje instituta Ifo sprovedeno prošlog mjeseca među 9.000 firmi u zemlji pokazalo je da je 43,1 odsto njih prijavilo manjak kvalifikovanih radnika, što je povećanje u odnosu na prethodni mjesec, ali ipak niže od istorijskog rekorda od gotovo polovine svih preduzeća prošle godine, prenio je Sputnjik.