Oproštajna turneja Mila Đukanovića po Crnoj Gori: Od ratnog huškača i mrzitelja “šaha zbog šahovnice“ do šefa mafije i druženja sa kriminalcima

piše: Vladimir Vukićević

BORBA je sa neskrivenim zadovoljstvom posmatrala i uredno ispratila oproštajnu turneju Mila Đukanovića po Crnoj Gori, ljudskog i političkog očajnika koji je vidno iznerviran bauljao od Plava do Bara, od Žabljaka i Pljevalja do Budve, usput zagađujući i trujući javni prostor svojim otrcanim frazama i ekstremističkom retorikom. Iako je u Podgorici izdao nalog da se njegova lažna, kriminalna stranka sakrije iza tzv. Pokreta i vodi pozitivnu kampanju, koju nije pratio Đukanovićev poznati folklor o “odbrani države od velikosrpske agresije“ i lov na izdajnike, Đukanović se svojski potrudio da probije dno kada je u pitanju difamiranje političkih protivnika i onih građana koji ga ne glasaju, nazivajući ih u Pljevljima- štetočinama, kvislinzima i palikućama. Zbog svega toga, naš portal se odlučio da podsjeti sve građane i demokratsku javnost na politički put ovog nekada uzornog komuniste i ratnog huškača, a danas of-šor špekulanta koji je opljačkano blago posijao širom svijeta po bjelosvjetskim rajevima, javno i bestidno poručujući da “ulaže novac, tamo gdje je porez niži“.

UZORAN KOMUNISTA KOJI JE TVRDIO DA CRNOJ GORI NIJE POTREBNO VIŠESTRANAČJE

Milo Đukanović je rođen u Nikšiću 1962. godine. Već kao omladinac prišao je Savezu komunista i bio u rukovodstvu omladinske organizacije partije. Na poziv Ratka Kneževića, svoga kasnijeg kuma, dolazi iz Beograda u tadašnji Titograd gdje su “mladi, lijepi i pametni“ u tzv. AB revoluciji smijenili staro komunističko rukovodstvo.

Đukanović, po struci ekonomista, bez dana radnog iskustva, krajem 1990. godine, na prvim višestranačkim izborima u Crnoj Gori izabran je za poslanika, a najmlađi premijer u Evropi postaje već naredne godine – na 29. rođendan. Ostalo je zapisano da je Crna Gora bila jedina zemlja u Evropi u kojoj su na prvim višestranačkim izborima pobijedili komunisti, a Đukanović se posebno istakao izjavom prije raspisivanja izbora da će Crna Gora razmisliti da li da uopšte uvodi višestranačje. Time je već na samom početku svoje političke karijere, Đukanović pokazao autokratske sklonosti i nespremnost na dijalog i kompromis, na pluralizam mišljenja i demokratsku borbu, a posebno se isticao brutalnošću u obračunu sa svojim političkim protivnicima.

NAJVEĆI RATNI HUŠKAČ I ŠVERCER 1990-tih

Na početku građanskog rata u bivšoj Jugoslaviji, Đukanović se istakao svojim ratnohuškačkim izjavama, pozivom na konačan obračun sa “ustašama“, optuživanjem svih koji su odbili mobilizaciju “izdajnicima“, dakle, Đukanović je bio najrigidniji i najaktivniji u lovu na ‘’unutrašnje neprijatelje’’. Na udaru su bili i politički protivnici (uglavnom okupljeni oko Liberalnog saveza), a ni manjinski narodi nisu bili pošteđeni njegovih riječi, pa i ne-djela (uglavnom pripadnici bošnjačkog naroda)

Maltretiranja, hapšenja, prebijanja, pa čak i teški zločin deportacije izbjeglica, zloupotrebe javne i tajne policije u partijske i lične svrhe, pljačka građana putem deviznih štedionica, osiromašenje radnika i zatvaranje gotovo svih fabrika i pogona, sve su to bili “rezultati’’ rada Vlade Mila Đukanovića u samo prvih par godina vlasti.

Sa druge strane, dok je ogromna većina građana grcala u nemaštini, a tzv. srednji sloj razoren i uništen, rađala se nova crnogorska klasa, Đukanovićevi tajkuni, gotovo po pravilu svi redom njegovi prijatelji, “drugovi sa košarke’’, školski drugovi, kumovi, braća. Šverc pod patronatom države epskih razmjera, u vremenu blokade i sankcija, ne bi bio toliko sporan, da se iza njega nije krilo namicanje bogatstva za samo uski krug ljudi vezanih uz Đukanovića lično. Doušnička mreža zloglasne crnogorske UDBE je godinama kasnije u svakoj kafani, na svakoj svadbi ili saučešću, širila laži kako se šverc morao raditi “da bi Crna Gora opstala’’, “da bi se isplaćivale plate i penzije’’, iako svako dobronamjeran odlično zna da su od onih 1000 dojč maraka plata sa kraja 1980-tih i početka 1990. godine, građani svedeni na nekoliko maraka plata i penzija. Šverc cigareta, nafte i oružja je cvjetao, a pojedinci iz Đukanovićevog okruženja su “preko noći’’ postajali multimilioneri.

Još prije više od 15 godina, italijanska Uprava za borbu protiv mafije (DIA) je u izvještaju, koji se može naći i na njihovom sajtu, preciznije Operativnog centra Bari, navela se da su parlamentarni izbori 1996. godine u Crnoj Gori finansirani novcem italijanske mafije. Naime, 2. februara 2005. DIA je objavila opširan izvještaj, na čak 408 stranica o istrazi sprovedenoj protiv Mila Đukanovića, Dušanke Pešić (Jeknić), Miroslava Ivaniševića (tadašnjeg ministra finansija u Vladi Crne Gore), i dvojice italijanskih državljana Renca Gafletija i Klementea Bjondija. Tokom istrage, iskočila su i druga imena poznata našoj javnosti poput Veska Barovića, Brana Mićunovića, Brana Gardaševića, Žarka Markovića, ali i firme kao što su Zeta Trans i Jugopetrol.

 

AMERIČKI PION I IZDAJA SLOBODANA MILOŠEVIĆA

Kada je Slobodan Milošević “od faktora mira i stabilnosti’’ postao ‘’balkanski kasapin’’, Đukanović je pozvan u Vašington da promijeni politički dres, pa je po povratku iz SAD-a, u intervjuu za beogradsko ‘’Vreme’’ izjavio da je Milošević ‘’prevaziđen političar’’. Tako je nakon izdaje bivše SFR Jugoslavije, Đukanović izdao i svog političkog oca koji ga je s ulice i doveo na vlast u januaru 1989. godine. Jedinstvena Demokratska partija socijalista (DPS) se podijelila na dva krila- njegovo i ono Momira Bulatovića, a u okršaju na predsjedničkim izborima u oktobru 1997. godine, Đukanović izlazi kao pobjednik, učvrsćuje svoju nekontrolisanu vlast i kreće u nove obračune sa političkim protivnicima.

U intervjuu iz jula prošle godine, Vilijam Montgomeri, nekadašnji ambasador SAD u Srbiji i Crnoj Gori, Hrvatskoj i Bugarskoj, izjavio je da su SAD u hrvatskom gradu Cavtatu imale brod sa ekipom Centralne obaveštajne agencije (CIA) čiji je jedini posao bio da spasi tadašnjeg i aktuelnog predsednika Crne Gore Mila Đukanovića ako tadašnji predsednik SRJ Slobodan Milošević krene na njega.

„Gledao je iz kog smera vetar duva i prilagođavao se tome. Ako pogledate njegov život videćete da je započeo kao lojalan komunista, potom bio lojalan Miloševiću, a u određenom trenutku shvatio je da Milošević neće pobediti, pa je promenio stranu, okrenuo pogled na Zapad tražeći podršku. U toj je ulozi bio tokom kampanje bombardovanja Savezne Republike Jugoslavije (SRJ). Ali onda kad je Milošević otišao, počeli smo posvećivati puno više vremena i pomoći Srbiji, dok je pre to išlo više Crnoj Gori. Uglavnom, mi smo tokom Miloševićevih godina, kad se Đukanović okrenuo i odmakao od Miloševića i kad je bilo vrlo teško obezbediti finansiranje za njegovu vladu, počeli da dozvoljavamo masovnim krijumčarima duvana da operišu iz Crne Gore. Mi kao Zapad. Okrenuli smo glavu i odlučili da ne vidimo to krijumčarenje. Među ostalima i Italija“, rekao je Montgomeri.

ŠEF DRŽAVNE MAFIJE

Krajem 1990-tih i početkom 2000-tih desila su i mnogobrojna ubistva, uglavnom ljudi uključenih u posao šverca, iz policijskih i krugova bliskih DB-u, pa čak i onih iz najbližeg Đukanovićevog okruženja. Gotovo sve likvidacije su ostale nerazriješene, a Đukanović je i formalno postao šef državne mafije, neprikosnoveni vođa političkog i kriminalnog krila. Raspisivanjem referenduma 2006. godine i proglašenjem Crne Gore nezavisnom državom, Đukanović se bukvalno spasio italijanske optužnice, koju su građani Crne Gore i regiona mogli da čitaju sa stranica zagrebačkog ‘’Nacionala’’ i podgoričkog ‘’DAN-a’’ par godina ranije, te time obezbijedio sebi imunitet od krivičnog gonjenja.

Mafijaška bajka se nastavila, a Crna Gora ulazi u novu fazu kriminalnog razvoja, postavši jedna od najvećih peraonica prljavog novca u Evropi, možda i šire. Ušlo se i u biznis narkotrafikinga, a blago Đukanovićevog klana, stečeno nelegalnim aktivnostima se samo uvećavalo i množilo.

PAD NARKO-KARTELA IZ CRNE GORE

Na političkom planu, Đukanović je sebi obezbjeđivao pobjede iz ciklusa u ciklus iako se njegova podrška krunila. Na nefer i nedemokratskim izborima, namicao je tačno onoliko koliko mu je trebalo da zadrži apsolutnu vlast, šatro je dijeleći sa svojim ‘’koalicionim’’, satelitskim strankama. Od 2015. godine je ušao u terminalnu fazu političkog djelovanja i bitisanja, brutalno se obračunavajući sa političkim protivnicima, uglavnom okupljenim oko Demokratskog fronta (DF).

Uporedo sa tim političkim problemima, na kriminalnom planu su se mnogi sitniji igrači ‘’odmetnuli’’ i počeli da soliraju, s posebnim naglaskom na kotorske narko-klanove. Podjele u kriminalnoj sferi, kao po pravilu, pratile su i podjele i frakcijašenja u DPS-u, što je bilo i očekivano, s obzirom da je Đukanovićev strankoid od samog početka bio samo političko krilo crnogorske državne mafije.

Američka DEA, agencija za borbu protiv krijumčarenja droge, sve više je otkrivala, hapsila i zaplenjivala tovare kokaina, a Đukanovićev klan je u poslednjih par godina ozbiljno uzdrman i pritjeran uza zid. Nije bilo mjeseca da se neki tovar kokaina, članovi posade broda, pa i sam brod u Njemačkoj (pod crnogorskom zastavom) ne poveže sa Crnom Gorom. Krajem 2019. godine i početkom 2020. godine Đukanović ulazi u otvoreni obračun i udar na Crkvu i vjerujući narod, očekivajući da će mu pljačka svetinja, crkvenog zemljišta i dobara, obezbijediti opstanak i vječnu vlast.

Narod je pružio nezapamćeni otpor, pobunio se, Crkva je organizovala veličanstvene litije neviđene na evropskom tlu, pa je 30. avgusta 2020. godine Đukanovićeva stranka, u nemogućim uslovima pandemije i autokratije, konačno poražena na izborima.

OPROŠTAJNA TURNEJA 2022. GODINE I ODLAZAK NA POLITIČKO SMETLIŠTE

Premijer Dritan Abazović direktno je optužio na poslednjoj sjednici skupštinskog Odbora za bezbjednost i odbranu biznismena Ranka Ubovića i bivšeg pomoćnika direktora Uprave policije Zorana Lazovića za šverc cigareta i kokaina, a odlazećeg predsjednika Crne Gore Mila Đukanovića političkim pokroviteljem šverca cigareta i kokaina, pri tom navodeći da je preko trideset ljudi iz Demokratske partije socijalista (DPS) pralo novac za Đukanovića.

„Jedina politička adresa za kriminal je Milo Đukanović. On je imenovao premijere, direktore policije, direktore Uprave prihoda i carina. Ti ljudi su povezani sa Kavačkim i Škaljarskim klanom. Ovdje postoji samo jedna politička osoba. Ako Tužilaštvo krene u to. Mogu krenuti od mene. Ja ću da se samozapalim ako ovo nije istina. Sam ću sebi da stavim lisice na ruke“, kazao je Abazović.

Ovako teške optužbe posebno dobijaju na težini kada dolaze sa najviše funkcije u državi- premijerske, jer su do sada uglavnom stizale sa pozicija lidera i funkcionera nekada opozicionih stranaka. Na prethodnoj sjednici istog Odbora, Abazović je pokazao skandaloznu fotografiju odlazećeg predsjednika sa pripadnicima “škaljarskog klana“, što Đukanović danima nije komentarisao niti pokušavao da se na bilo koji način odbrani. Time je i svima postalo jasno da je u terminalnoj fazi svoje političke karijere, na kraju svoje oproštajne turneje po Crnoj Gori 2022. godine, odlučio da se više i ne brani od optužbi da je “politički pokrovitelj šverca cigareta i kokaina“. Zapaljiva retorika i nazivanje svih koji ga ne podržavaju “štetočinama, kvislinzima i palikućama“ pokazuju i njegovim preostalim simpatizerima totalnu pogubljenost i prevaziđenost čovjeka koji je preko 30 godina bio na čelu države.

Na predstojećim izborima u Glavnom gradu i ostalim opštinama 23. oktobra, građani imaju priliku da definitivno zapečate sudbinu i Đukanovića i njegove kriminalne stranke. Nakon svega što su prošli sa čovjekom koji je sa ulice daleke 1989. godine u raspalom džemperu došao na vlast, a onda par decenija kasnije postao milijarder koji je opljačkano blago preselio u poreske rajeve, jer je “tamo porez niži“, najmanje što mogu da urade u nedjelju je da masovno izađu na birališta i Đukanovića i njegovu stranku pošalju na političko smetlište, tamo gdje im je bilo odavno zasluženo mjesto. A onda će se u demokratskoj atmosferi, oslobođene pravosudne institucije morati pozabaviti njim, njegovim kriminalno-biološkim okruženjem, ali i brojnim funkcionerima lažne stranke, čije će nestajanje sa javne i političke scene označiti početak novog, zdravijeg perioda političkog i društvenog razvoja Crne Gore.