SJENKA ŠLJIVE NAD SRBIMA 

Piše: Emilo Labudović

   „Srušili smo komunizam, na redu je Pravoslavlje“, uzviknuo je, nakon pada Berlinskog zida, čuveni geostrateg i savjetnik američkog predsjednika Kartera za nacionalnu sigurnost, Zbignjev Bžežinski, čija je obimna studija „Velika šahovska tabla“ i danas Biblija novog svjetskog poretka. Da pomenuta izjava nije bila samo puka egzaltacija, izazvana konačnim slomom „gvozdene zavjese“ između Istoka i Zapada, već najava nove etape u dezintegraciji pravoslavnog svijeta, kao poslednje brane sveopštoj globalizaciji svijeta pod američkim finansijskim i vojnim kišobranom, ovih dana je vidljivo i ćoravima.

     Suočeni sa vojno moćnom Rusijom kao osvjedočenom braniteljkom i poslednjim utočištem Pravoslavlja, zapadni stratezi su izabrali metod opkoljavanja i komad po komad otkidanja velikog pravoslavnog korpusa. Vojni pritisak, sadržan u neprestanim NATO provokacijama i približavanju ruskim granicama, rat u Ukrajini, zdušno pomaganje i ucjenjivanje zemalja koje su slovile za ruske prijatelje, kombinuje se i sa sve otvorenijim nasrtajem na pravoslavnu Crkvu. Podrška raskolničkim pokretima i razbijanju jedinstva pravoslavnih crkava, u čemu zdušno, mimo kanona i davno utvrđenog poretka stvari, učestvuje i Vaseljenski patrijarh, pokazaće se sredstvom efikasnijim od svih interkontinentalnih raketa, nuklearnih bojevih glava i „pametnih“ bombi.

     Proces nagrizanja Pravoslavlja, započet razbijanjem jedinstva Ruske crkve a nastavljen ovih dana priznanjem autokefalnog statusa Ohridske arhiepiskopije i njenog preimenovanja u Sjevernomakedonsku pravoslavnu crkvu, više je nego sigurno, neće se zaustaviti na tome. U skoro svim pomjesnim Crkvama, negdje pritajenije a negdje sasvim otvoreno, djeluju, manje ili više organizovane, grupe i pojedinci koji zagovaraju osamostaljenje od crkvene matice. Poseban slučaj u tom procesu je Crna Gora gdje težnje ka autokefaliji nijesu samo unutrašnja crkvena stvar, već je inicirana, finansirana i svestrano podržana od strane državnog političkog establišmenta. Ono što ni silnim i drugovjernim Turcima nije pošlo za rukom tokom više od pet vjekova, pokušavaju da dovrše jednovjerna braća, odričući se svoje istorije, tradicije i prošlosti, u kojoj je Srpska pravoslavna crkva bila stub na koji se oslanjala i zahvaljujući kome je i opstala crnogorska država. A jedna od najvećih i najpodlijih podvala u tom naumu je floskula o Srpskoj pravoslavnoj crkvi kao crkvi druge države koja, posredstvom klera, nastoji da ostvari dominaciju nad Crnom Gorom i spriječi je u njenom prozapadnom putešestviju.

     Rodonačelnik ove „devize“, koja se ničim ne naslanja ne samo na unutrašnje ustrojstvo SPC već ni na elementarnu zdravu pamet, je najveći crnogorski ustaša ovog vremena i sljedbenik Sekule Drljevića, donedavni lažni umirovljenik, Ranko Krivokapić. Njegovo, zna se od koga naređeno, političko povampirenje  samo nastavak posla koji su mu povjerili „poslodavci“ iz Vašingtona i Brisela, a čiji rezultat treba da bude definitivan razlaz sa Srbijom, poslednjom branom apsolutnom pokoravanju Balkana. Taj razlaz je, zna to brzotrčeći Rankiša, nemoguć bez raskola u SPC i obezbjeđivanju ili autokefalnog statusa Mitropolije crnogorsko – primorske (čemu bi se, da se ne lažemo, obradovali i neki njeni viđeniji „čimbenici“) ili njenog „obnavljanja“ pod skutovima raspopa Miraša. Ne piši mi, Bože, u grijeh, reći ću da se ni u Mitropoliji ovih dana ne snalaze baš najbolje. Tipovanje na Zdravka Krivokapića kao čovjeka koji će neponovljivi učinak veličanstvenih litija uspješno „privesti kraju“ potpisivanjem Temeljnog ugovora, pokazalo se kao promašaj. Neznanje, nesnalaženje, namjera… dileme su na koje bi trebalo da odgovore oni crkveni krugovi sa i oko Cetinja koji su mislili, htjeli i planirali da, preko Zdravka i njegovih „apostola“, crnogorske političke prilike „uhvate za uzde“.

     Činjenica je da je, u trenutku kad se Ranko i njegovi opet vraćaju u sedlo, Mitropolija u izvjesnoj defanzivi. Pozivanje na princip razdvojenosti crkve i države, na sekularnost društva i nemiješanje u politiku u situaciji kad se država odasvud i s obje ruke miješa u crkvene odnose, u najmanju ruku je zabijanje glave u pijesak. Izgledivanje prema Istambulu i razveseljenom Vaseljenskom patrijarhu koji u svjetskoj podjeli karata stalno drži autokefalnog keca u rukavu, ojačava i hrabri raskolnike, ali bi isto tako trebalo da drži budnim velikodostojnike u Mitropoliji, kako im se i kako nam se ne bi desilo da jednog dana osvanemo izvan majčinog krila.

     Mudar odgovor SPC na „makedonski slučaj“ govori da u njoj ima dovoljno pameti i širine da se sagledaju prilike i odgovori izazovu. Posebno impresionira mudrost i staloženost, duboko poznavanje prilika, hrabrost da se kaže istina, koje ovih dana svjedoči Njegova svetost, Patrijarh Porfirije. Dovoljno mlad da nosi teret vremena, dovoljno mudar i učen da spozna suštinu stvari i procesa, dovoljno iskusan da se kreće u ne baš prijateljski nastrojenom okruženju, Patrijarh imponuje i uliva povjerenje. Ono što smo, u duhovnom smislu, izgubili upokojenjem Patrijarha Pavla i Vladike Amfilohija, u liku i djelu Patrijarha Porfirija dobili smo kada je riječ o pozicioniranju Crkve u savremenim političkim kretanjima u zemlji, okruženju i rasejanju. Njegova svaka glasno izgovorena misao govori o dubokom promišljanju, oprezu ali i hrabrosti, o prepoznavanju sjenki koje se nadvijaju nad cjelokupni srpski rod i njihovih nosilaca. Srpska pravoslavna crkva i Srbi kao narod u Patrijarhu Porfiriju dobili su dostojnog nastavljača niske bisera crkvenih velikodostojnika koji su Crkvu uspješno vodili između Scila i Haribdi istorijskog kretanja, od Svetog Save naovamo.

     Ima u čuvenom „proročanstvu“ braće Tarabića sa Kremne upozorenje kako bi se Srbima moglo dogoditi da jednog dana „svi stanu pod jednu šljivu“! Proročanstvo kao i mnoga druga, znana i neznana, u ovoj ili onoj mjeri potvrđena i negirana istorijskom stvarnošću, i ne bih se usudio ni da ga podržim niti osporavam. Ali, ako ne znam hoće li, nekad, svi Srbi „pod jednu šljivu“, na ćivotu Svetog Vasilija Ostroškog (slava mu i milost) bih se smio zakleti da svi Srbi, pa i oni koji ili neće da budi Srbi ili su zaboravili da su to bili, treba da se „svrstaju“ pod kamilavku Patrijarha Porfirija. A kad kažem „svi Srbi“ jednako mislim na sve, od Novog Zelanda do Aljaske, od Ognjene Zemlje do Vladivostoka, od vrha Norveške do Rta dobre nade, a pogotove na one sa Cetinja, bilo da su u Manastiru, bilo oko njega. Samo u svesrpskom jedinstvu, vođeni mudrošću čovjeka koji „i zbori i tvori“ i potpomognuti ekonomski jakom i politički stabilnom Srbijom, još imamo nekih šansi da kao narod ne doživimo sudbinu Hazara. U protivnom, i ta jedna šljiva će nam biti premnogo.