Srpski patrijarh Arsenije III podigao, a kralj Nikola 1893. obnovio hram sv. Jovana Krstitelja u Bajicama

Priredio: Jovan Markuš

Hram u Bajicama nadomak Cetinja posvećen je Svetom Jovanu Krstitelju i Preteči Gospodnjem, koji je i krsno ime tj. slava svih bratstava u Bajicama. O istorijatu hrama Jovan Erdeljanović u antropogeografskoj i etnološkoj studiji „Stara Crna Gora“ (Beograd, 1926, st. 252) piše između ostalog sledeće:

„Opšte je predanje i u Bajicama i u celom Cetinjskom Plemenu, da je Srpski patrijarh Arsenije III Čar¬no¬je¬vić bio rodom iz Bajica. Napred smo naveli i narodno kazivanje, da je on češće dolazio u Bajice kao u „svoje rodno mjesto“ i da je njegovim troškom bio sazidao pop Borilović malu crkvu mjesto velike, zbog čega je patrijarh prokleo popa i njegov rod. Ali je, kažu, posle toga patrijarh uz pomoć naroda sazidao drugu, „bolju i višu“, crkvu (Sv. Jovana) u Bajicama, koja je služila sve do pred kraj 19. veka, pa je zbog toga što je bila već oronula zamenjena novom, današnjom crkvom“.

Pored Srpskog patrijarha Arsenija III Čarnojevića iz Bajica je i Mitropolit cetinjski Visarion II (Borilović, Bajica).
Hram je obnovljen 1893. godine, kako to piše dr Lazar Tomanović, u knjizi „Pedeset godina na prestolu Crne Gore 1860-1910.“ (Cetinje, 1910).

Okolo hrama je aktivno seosko groblje na kome je sahranjene mnoge znamenite ličnosti naše istorije.

Dovoljno je navesti da je u vrijeme knjaževine i kraljevine Crne Gore bilo iz bratstva Martinovića 18 nosioca Obilića medalje, da je divizijar Mitar Martinović bio predsjednik Vlade kraljevine Crne Gore za vrijeme Prvog balkanskog rata, itd. Većina od njih je sahranjena pred ovim hramom.

U vremenu od 1990. godine do danas vršeni su neophodni sanacioni radovi na hramu. Okolo groblja napravljena je kamena ograda sa kapijama, a u porti ukusno izrađene klupe i sjedišta za razne prigode. Čitav kompleks je veoma lijepo uređen a Crkveni odbor i mještani vode računa da se stalno održava.

(IN4s)